söyleşi Mııhittiıt TEKMAN: Bıı proje iri11 koııııtlarla kooperatiflerle, birliklerle giriiştıi"11iiz. Fikir olgımlapı ve kaimi go·rdıi". Bıı a1aıııada projeniıı yatır1111 ıııaliyetiııi naJıl kaıpladıııız? İlhan GENCE: Tesis yatırımı mevzuatların öngördüğü çerçevede öz kaynak ve kalan kısmı kredi ile karşılanacak. Alınacak kredinin tamamı yurrdışı kaynaklı olup projenin esası, kredinin tesisin işletmesiyle geri ödenmesidir. Isırma sistemine bağlanacak konutların tesis finansmanıyla bir bağlantısı yoktur. Yalnız alt yapı boru şebekeleri resis sınırına kadar öngörülmüş teknik doneler doğnıltusunda getirilecektir. Bu güne kadar yapılan harcamalar özkaynaklardan gerçekleştirilmiştir. Muhittiıt TEKMAN: l 4.000 kouııt ve haca olarak 1700 hina var. Bom h11 hiııalarııı tiiıııiiııe gelecek. Bıı ağırı gerek borıı vı/n gerek pompa ka/ıasitesi, yerlepiril111esi ve iJfİliği ile rok iyi Jırojeleııdirilıııesi gerekiyor. 8111111 kooperatif/er 111i fÖZiiıııleyecekler yoksa belirli 111erkezler yolııyla olgmılapırılaıı proje iizeriııdeıı ııygıılaıııa 1111 yapacaklar.) İlhan GENCE: Tesis sınırlarına kadar olan alt yapı boru şebekesinin inşasından konurlar yükümlü. Santral bünyesindeki pompa istasyonuyla koordinasyonu sağlayabilmek için boru alt yapı projesinin sanrralla teknik koordinasyonu zorunludur. Ayrıca boru şebekesinde ve blok altlarındaki eşanjör dairelerinde kullanılacak ekipman ve malzeme standart ve kalitesinin genel sistem dizaynı ile uyumlu olması gerekmektedir. Proje ve dizayn çalışmaları bu konuda deneyimli yurt dışı imalatçı firmaların süpervizörlüğünde, roplu konur biri ikleri ve şirketimiz rarafından koordineli olarak yürütülmektedir. Mııhittiıt TEKMAN: Bıı a1aıııada kooperatiflerden beklediğiniz baJka hıısmlar var ıııt? İlhan GENCE: Boru şebekesinin karşılıklı koordinasyon ve öngörülen programlar dahilinde, tesisi dışında herhangi bir husus yok. Muhittiıt TEKMAN: Projenin ba;laıııasıııclaıı bııgihıe kadar geliJeıt sıi"reçte karplapığırıız giiçliikler nelerdi? İlhan GENCE: Karşılaştığımız ilk sorun Türkiye'de bir santralin özel sektör tarafından ı, DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 43 ilk defa yapılıyor olmasından kaynaklandı. Hükümerren bu konuda destek görüyorduk ama ilk olması nedeniyle bürokratik engelleri aşmakta güçlük çektik. Aslında bu konuda bürokratlarımıza hak veriyoruz. Onların da büyük iş yükü altında projeyi incelemesi, adapte olması, etüd etmesi ve onaylaması gerekiyor. Bu da belli bir süreç gerektiriyor. Öyle sanıyorum ki bundan sonraki projelerde böyle sorunlarla karşılaşılmayacak. Yerer ki kaynak ve projeyi gerçekleştirme cesareti olsun. Dünyada pekçok şirket böyle bir projenin gerçekleştirilmesini bekliyor. Tüm şirketler Türkiye'nin bu konudaki ihtiyaçlarını ve şartlarını biliyorlar. Türkiye'nin bu yatırıma ne kadar açık ve istekli olduğunu biliyorlar.Tek istedikleri bir tane örnek görmek. Biz ve bize benzer birkaç girişimci daha bu süreci başlattı. Türkiye'nin enerji açığı gün geçtikçe büyümekte ve yatırımlar yetersiz kalmakta. Biz bölge olarak bunun sıkıntısını her gün yaşıyoruz. Oroprodükrif olarak da gerçekleştirilmiş iki veya üç proje ancak var. Sonuçlandırılabilmesi için mevzuattaki zorlukların aşılabilmesi lazım. Bu da ancak mevcur yönetimlerin buna inanması ve destek vermesiyle olabilecek. Açıkçası lıükümer politikalarında, programlarında özelleştirme ve Y.İ.D. modellerine destek verilmezse konusunda mevcut mevzuatı aşabilmek çok zor. Mııhittiıı TEKMAN: Elektriğiıı ve ısmııı dağılımmı ııasıl pla11/admız? İlhan GENCE: Mevzuat gereği ürerilen elektriğin (1.400.000.000 kwlı) tamamı TEAŞ'a, 154 kv yüksek gerilim hatlarına verilecek. İletimden ve dağıtımdan TEAŞ ve TEDAŞ sorumlu. Isı ise pre izoleli boru şebekesi vasıtası ile kapalı devre olarak bölgedeki 14.000 konura kızgın su formunda gönderilecek. Isı değişimi plaka rip eşanjörler kanalıyla gerçekleştirilecek. Hem elektrik hem de ısının sarışı yapılmış olan sözleşmeler ve bu sözleşme hükümlerince gerçekleştirilecek. Muhittiıt TEKMAN: Sistemin getireceği bir karlılıktarı bahsedebilir ıııiyiz? İlhan GENCE: Her iki taraf içın de bahsedebiliriz. Devlerin ekonomik imkanları kısıtlı olduğu için yatırımın finansmanını özel şirketlerin yapması gerekiyor. Proje, tesisin belli bir süre işletilerek yapılan yatırımın ve öngörülen karın alınması ve bu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=