teknik _ bilgiler çıkışında" bunun henüz meydana gelmemiş olduğu merkezindedir. Pasif durumun oluşması için önemli ön koşul, temiz ve düzgün bir mecal yüzeydir. Bu pasif durumu yaratan oksit tabakasının oluşması için gerekli süre, krom çeliklerinden Cr-Ni çeliklerine ve en yüksek alaşımlı Cr-Ni-Mo çeliklerine doğru gittikçe azalır. Pasif koruyucu tabakalar etkili olabilmek için, aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdırlar: az çok tümden demirden temizlenmiş, iyi yapışan, gevrek olmayan, coplu duran, sıkı, difüzyonu önleyici ve hızla yeniden oluşabilme kabiliyetli. Molibden ilavesi, düşük oranlarda bile (% 0,20,5), kopma mukavemetini, 400-600 "C'lik sıcaklıklarda sürtünme mukavemetini yükseltir. Taneyi inceltip sertleştirmede kritik soğuma hızını azaltır. Isıya dayanıklı çeliklerde % 0,3 ila % l molibden ilavesi, koruyucu üst kabuğa mekanik zorlamalara karşı mukavemet verir. Normal olarak kullanılan miktarlarda Mo, çeliğin su alma kabiliyetini arttırır, kaynak kabiliyetini azaltır. Bu nedenle Mo içeren çeliklerin kaynağında bazı önlemlerin alınması gereklidir. Cr-Ni çeliklerine molibden ilavesi kükürt asitleri, kükürtlü asitler, fosfor asitleri, formik asit ve diğer organik asitlere karşı korozyona dayanıklılığı yüksek ısı derecelerinde bile arttırır. Molibden özellikle halojen içeren eriyiklerde delik korozyonu olasılığını azaltır. Konumuz olan AISI 304 ile AISI 316L arasındaki farkları karşılaştırırsak; en belirgin fark AISI 316L'de Mo ilavesinin olması ve karbon oranının % 0,03 olmasıdır. İçeriğinde Mo olması ile kristaller arası korozyona hassasiyet göstermez. Kaynak sıcak!ığından itibaren soğuma sırasında ana malzemenin ısıdan etkilenmiş bölgesinde (IEB) ana malzemenin türüne göre az yada çok marrensir bulunur. Bu nedenle bu bölge mevzii olarak büyük sertlik arz eder. Çeliğin karbon oranı % 0,2'yi aştığında artan bir gevrekleşme hasıl olacaktır. IEB'de bu martensir dönüşmesinde bunun dışında yine hidrojen mevcut olursa, bu kez iyi kaynak edilebilen imalat çeliklerinde olduğu gibi alçak karbonlu çeliklerde de gevrekleşme hasıl olur. Soğuma sırasında büzüime ve dönüşüm gerilmeleri iş bu gevrekleşmiş bölgelerde mikro dağılmalara ve kritik durumda ela çatlaklara sebep olur. Korozyona mukavemet açısından kaynak dikişleri ve IEB'ler clekopaj taşlama yada e DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 44 fırçalama yoluyla tesviye edilip parlacılacaktır. % 0.07'den fazlakarbonlu stabilize edilmemiş çeliklerde kaynak ısısı, kaynak dikişi boyunca tane parçalanma eğilimli bir bölge oluşmrmaya yeterlidir. Bu nedenle kaynak edilecek çeliklerin mutlaka Tİ veya Ta/Nl ile stabilize edilmiş yada son derece alçak karbonlu türlerden seçilmesi gerekir. Austenitik CrNi çeliklerinin kaynak edilmeleri sırasında ısı girdisinin asgaride cuculması, kristaller arası korozyon eğiliminin de azalmasını sağlar. Bunun için küçük çaplı elektrot kullanılır ve sık olarak kaynak sırasında parçalar su ile soğuculur. Özetle şunu diyebiliriz; bacalarda meydana gelebilecek korozif maddelere (asitler, su buharı) karşı dayanabilmeleri ve yüksek sıcaklıklardaki mukavemetlerini göz önüne alırsak her yönden daha üstün olan AISI 3 16L, paslanmaz çelik bacalarda daha ideal bir malzemedir. DIN normlarında baca malzemesi olarak minimum kullanılabilecek malzeme olarak verilmiştir. Paslanmaz çelik bacalarda kullanımı: Her tip yakıtla kullanılıyor ve baca ıçıne yerleştirilebiliyor. Bütün parçaları çatıya çıkartıp aşağı doğru yavaş indirip monte edilerek kazan ile bağlantısı yapılarak kolayca montajları yapılabilir. İzolasyonunda taş yünü kul lanılıyor. Kendinden çekişli negatif bacalarda her parça kendi kendine genleşmeye sahiptir. Pozitif basınçlarda genleşme parçaları konuluyor. Çürük buhar acımı jeneratör atıklarının tahliyelerinde kullanılıyor. Çift cidarlı sistemlerde bacayı dış cidar taşıyor. Dış cidar AISI 304 İç cidar AISI 316L olarak kullanılır. İmalar ya kenetli yada kaynaklı yapılmalıdır. Fakat kenetlerde her zaman bir korozyon için pürüzlülük oluşturduğundan (asitik korozyon yüzünden) kaynaklı tercih edilmelidir. Ayrıca kenetli imalatlarda dikkat edilecek nokra, kenet borunun her noktasında aynı şekilde olmalı. Kaynak: /- Doğ,ıl G,ız Temel Bilgileri Kiı,ıhı, MMO Yayıııı No: 67 2-Oğıız, 8. Karhoıılıı ve Ala;ıııılı Çeliklerin Kayııağı 3- Kotefki, D.j. \Veldiııg o/Sıaiıılm Sıeels, The Liıırolıı Elecıric Coıııpaııy 4- Giik, E. Kazaıı-füıca Uyııııııı, Eski;ehir Doğal Gaz Seıııiııer Noıl,ırı 5- Bacalt1rve B,ıoıı Kt1ideler, Imaıı Çalıpıı,ıl,ırı No: 62
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=