1 BACALAR Bilindiği üzere zararlı yanma Urünlerinin dışarı atılmasını ve yanma olayının devamını sağlayan sistemlere baca adını veriyoruz. Ülkemizde doğal gaz kullanılmaya başlandıktan sonra bacaların önemi yeni yeni anlaşılmaya başlanmıştır. Doğal gazın yanmasıyla diğer yakacaklara oranla daha fazla su buharının oluşması beraberinde bir takım problemler getirmektedir. Baca içerisindeki yoğuşmadan dolayı iç ortamlara buhar geçişi olmakta ve bu nedenle de bacalarda çökme, sıva atması ve benzeri sorunlar yaşanmaktadır. Bu tür sorunların yaşanmaması için mutlaka baca hesabı yapılmalıdır. YOĞUŞMANIN OLUŞUMU VE BACA MALZEMELERİ Bilindiği üzere Hidrojen içeren herhangi bir yakıttan elde edilen yanma ürünleri ve özellikle oluşan su buharı soğuk yUzeylerde yoğuşacak; soğuk yüzey boyuncadevam eden hareket sonucu yoğuşan su (kondensat) aşağı dökülecektir. Eğer durumu rakamlarla açıklayacak olursak; doğal gaz yakılması sonucu oluşan duman gazı baca gazının 1 m3 'ünde 154 gr su buharı bulunmaktadır ve bu da toplam baca gazının % 19'una tekabül eder. Duvarlar boyunca ısı kayıplarından dolayı baca gazlarının soğuması sonucu sırayla önce çiğ noktasına kadar soğutulmuş iç duvar yüzeyinde yoğuşma meydana gelerek çiğ formu oluşur; sonra sıvı film ve ilave soğuma sonucu aşağı doğru sıvı akışı meydana gelir. Duman gazındaki yoğuşmanın önlenmesi e DOĞAL GAZ O E R G İ S İ SAYI 4 4 Necdet GÜLER FarukAYKAN ASTEK&MÜHENDİSLER /sı Konstrüksiyon San. daima ram yük altında çalışma şartlarında yoğuşma problemini yaratmayacak kadar iyi dizayn edilmiş bir baca seçimi ile ilgili dizayn faktörüdür. Bununla beraber, iyi bir dizayn olmasına rağmen yoğuşmanın meydana gelebileceği 2 durum vardır: Birinci durum geçici olup kazanın başlangıçta soğuk baca ile start almasıdır. İkinci durum ise süreklidir ve baca dizayn yükünden daha düşük bir yükte çalışmaktadır. Örneğin birçok kazanın bağlı olduğu bir şönt bacada sadece bir kazanın çalışması gibi. Yoğuşmanın meydana gelebileceği yerlerde baca dizaynı yoğuşan suyun kolayca dreneja gidebileceği şekilde olmalıdır. Bacada yoğuşan suyu drene edecek kondensasyon borusu korozyona uğramayan malzemeden yapılmalı, tercihen iç çap 25 mm'den küçük olmamalıdır. Çift yakılı tesisatlarda doğal gaz veya hava gazına alternatifolarak düşünülen diğer yakıt daha fazla korozifşartlar yaratacaktır. Bu tür tesisatlar için baca, yüksek kükürt içeren baca gazı na göre dizayn edilmelidir. Bu tür tesisatlarda baca malzemesinin aluminize çelik, paslanmaz çelik, alüminyum, uygun şekilde korunmuş tuğla veya betondan seçilmesi tavsiye edilir. İzole edilmiş yumuşak çelikten baca malzemeleri de kullanılabilir, fakat bunlar da kısa ömürlüdür. Grup ısıtması gibi çok büyük kazan tesisatları veya fırınlar, çöp yakma ocakları gibi acık gazların oldukça yüksek sıcaklıkta ve çok korozifolduğu tesislerde büyük çapta bacalar kullanılır. Büyük kazan tesisatları için uygun baca gazı malzemeleri arasında tuğla, beton, yumuşak, paslanmaz veya alüminize çeliği
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=