panel al ı nması yönünde kendilerine bazı alternatifler sunduk. Tiirkiye'de o dönemde hiikümet olmadığı için bir karar alınamadı. Türkiye ve İran kendi iç bölgelerindeki yatırımları yapacaktı . Bu anlaşma taslağı sadece bakanların onayına kaldı . Türkiye genelinde TPAO'nun doğal gaz arama çalışmaları nı n ne aşamada olduğuna değinmek istiyorum. Özellikle Silivri açıklarında 3 milyar m; 'den daha fazla bir rezervin olduğunu rahmin ediyorum.Karada doğal gaz arama çalışmaları devam ediyor. Ancak Türkiye bir fay ham üzerinde. Bu nedenle yer altındaki doğal gazın yerüstüne çıkarılması mümkün olmuyor. Ancak çok kısa sürede bu konuyla ilgili önemli açıklamalarımız olacak. Oğuz TÜRKYILMAZ (TMMOB) Türkiye'de elektrik enerjisi açığı sürekli konuşuluyor ve çözüm olarak doğal gaza dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinin kurulması öneriliyor. Değişik kapasitelerdeki kojenerasyon tesisleri söz konusu. Bunların konutlardan daha fazla gaza ihtiyaçları var. İlave 8 milyar m·; doğal gazın alı nabilmesi için gerekli yatırımların ancak 1998 yılında sonuçlanacağı belirtiliyor. İstanbul gaz istiyor ancak verilemiyor.ETKB kojenerasyon tesislerinin açı lmasına izin veriyor. Bu durumda doğal gaz nasıl temin edilecek! Elektrik enerjisi üretiminde kullanılmak üzere LNG olarak doğal gaz ithaline gidilmiyor. Bu, büyük bir yatı rım gerektiriyor. GAZPROM'un gaz remin sözleşmeleri kimin konrroliinde olacak' Bu anlamda özel sektöre "Nasıl getirilirse getirilsin" mi deniyor yoksa özel sektörün getireceği gazın temin sözleşmesi şartları ETKB'nin kontrolünde olacak mı' Mehmet KOYUNCU : Otoprodiiktör sistemine göre sanayicimiz kendi enerjisini iiretiyor. Kojenerasyon tabii ki daha avantajlı. Çiinkii kojenerasyon tesislerinde % 90'a yaklaşan bir verim elde ediliyor. Biz bu tesislerin kurulmasına izin veriyoruz. Ancak ETKB olarak tek başımıza karar almıyoruz. İlgili kuruluşun miiracaatı nı BOTAŞ'a gönderiyoruz. BOTAŞ Genel Miidiirliiğii kendi kapasitesine göre izin veriyor. Biz bu çerçevede kojenerasyon tesislerine ve doğal gaz santrallarına onay veriyoruz. İstanbul'a gaz veremediğimiz konusuna katılmıyorum. Burada teknik bir zorluk söz konusu. İGDAŞ Genel Müdürü ile bu konuyu göriişrüm. Teknik problem çöziildiikren sonra 1997 yılında İscanbul'a 1 .5 milyar 111' gaz verilecek. Biz BOTAŞ'ın elindeki rezervler ile yatırımlara göre hareket ediyoruz. Örneğin bize miiracaar eden biiyiik bir tesise gazımız olmadığı için izin vermiyoruz. Yani enerji ihtiyacımız olsa bile BOTAŞ ile mutabakat sağlamadan kojenerasyon tesislerine ve doğal gaz sanrrallarına onay vermiyoruz. Çiinkü o DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 44 enerpnın hammaddesi temin edilmezse yatırım yapmanın da bir anlamı yoktur. Türkiye şu anda doğal gazı boru harcıyla Rusya'dan 6 milyar m3 almak durumunda. Bu harcın kapasitesi 14 milyar m' 'e çıkarıldı. Bu yatırım sadece Türkiye'nin finanse edeceği bir yatı rım değil. Rusya, Bulgaristan, Ukrayna ve Romanya'da da bazı yatırımların yapılması gerekiyor. Ayrıca yaklaşık 6 milyar m· 1 kapasiteli bir LNG terminalimiz var. Fakat elimizde yaklaşık 1.2 milyar m·"liik bir rezervimiz var. Bu arada Karar, Cezayir, Nijerya ile görüşmelerimiz devam ediyor. Biz LNG ithalatı nı serbest bı rakacağımızı söyledik. Bu çalışma yeni başlatıldı. Birçok uluslararası firma "LNG terminali ve santralını kendimiz kuralım. Bu yolla gazı santralımıza verelim" diyorlar. Biz ise "BOTAŞ ile göriişiin, bir anlaşma sağlayıp ETKB'ye gelin" diyoruz. Enerji fiyatlarının üzerindeki maliyetin karı yabancı yatırımcı !arın kendi yatırı mları ıçın yaptıkları maliyetin üzerinden yapılıyor. Devleti bu yatırımların içinden çektiğiniz miiddetçe devletin denetim mekanizmasını işler hale getirirsiniz. Dünyada da bu böyledir. Dolayısıyla BOTAŞ ile çalışmalarımızı bu doğrultuda yürüteceğiz. Şu anda Aliağa'da Tornl firması ile LPG santralı kuruyoruz.Bunu kurarken Tora! 25 yıllık bir kontrat yapıyor. Ama bizim yatırım dönemimiz 20 yıl. Bu süre için fırına santralı n ömrü kadar LPG veya LNG'nin garantisini veriyor. Bu durumda üretilmeyen enerjinin masrafı kontratta yer alır ve cezai müeyyide söz konusudur. Eğer firma 500 milyon m.ı ·'lük ekstra kapasite istiyorsa BOTAŞ ile sözleşme yapmak gerekecek. Oğuz ÇALIŞKAN : ETKB'nin güncelleşmiş bir enerji makro planı var mı! Protokoller bazında anlaşmaya ne zaman geçilecek' Mehmet KOYUNCU : ETKB'nin bir enerji makro planı var ve çalışmalar TÜBİTAK ile bağlantılı olarak devam ediyor. Bu çalışmalar özellikle enerji yatırımları açısından hızlı bir şekilde sonuçlandırılacaktır. 201O yılını uzun vade olarak ele alıyorduk ama bugün 2100 yıllarını gözönüne alarak bir master plan çalışması yapılıyor. Gökhan YARDIM : Ülkemizin enerji politikası nı n geregı olarak enerji çeşitlemesine gidilmesi büyük şehirlerimizde yaşanan hava kirliliğinin insan sağlığını tehdit eder boyutlara ulaşması öte yandan elektrik üretimi ve belirli sanayi dalları için vazgeçilmez bir girdi olması doğal gazın ülkemizin enerji kaynakları arasında yer almasına neden olmuştur. 1995 yılı itibarıyla toplam enerji tüketimi içinde doğal gazın payı % 8'e ulaşmış olup 6,7 milyar m' doğal gaz arzı gerçekleştirilmiştir. 1987 yılında TEAŞ'ın Hamicabat Doğal Gaz Çevrim Santralı'nda kullanımına başlanan doğal gaz 1989 yıl ında ilk sınai miişterileri
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=