Doğalgaz Dergisi 45. Sayı (Temmuz-Ağustos 1996)

■ Halil YILDIZ sboüryuünklasrtdraens çsooknudcauhnadöan eomlulşi daci ra. k sosyal t e p k i l e r diğer Öz t e sei sl ll iekrl ienki nı s da esvü rr ee yd ee isşol ekt uml emyaesaı l gı near be ki l emceekkteelde ikrt. rPi kr oüjreeltei mr i toalruaşfmınudşa,n Binackealennlımğeakmteüorlaacnaöatları yapılmış, Bakanlık zel sektörün kojenerasyon p1 r. 2oj0e0l e Mr i nWi n scüi vr aatrl cı nydaap ıbl ıi pr ieşlleekt mt r ei ky eü ar eç tı limma ks ıaypl aa syi at eksl ai nş iı nk kBauzgaünnı l ka ıcsaağvı na da ei nd ae ncı nyeoı jr iu kmr i. zine bir çözüm getinnemiz ve darboğazı aşmamız gerekmektedir. Zira eneıji sektöründe meydana gelecek bir darboğaz sanayileşme sürecimizi olumsuz olarak etkileyebileceği gibi, istihdam açığının büyümesi gibi çok önemli sosyal olumsuzlukların da kEanyenıjaiğüı roel aticmakptoırl. i t i k a l a r ı m ızı belirlerken şüphesiz çok öu ny egmu l lai mb iaryhau ks uosndmaaesnı ne ıı jni dt aessatneık. ılfeunnmu ei çsei dr ei rn. t e k n o l oj i l e r i n Gt a seal irşrmu fi şu üs al kğel al emr adseı, bk aı skaı ms üı nr eddaen übrier tl iemş iek gı se ıç- igşüvçeüerneet irmj i sl i i tsetreamt ül re dr ie ykaoyj eg nı ne roal sa yr ao kn uo yl agr ua kl a an dml aa nk dt aı rdı ıl ra. nMb iul l ye töl ne rt ea mr aisnı gelişmiş ülkelerde, özellikle de İskandinav ülkelerinde, Almanya'da ve ABD'dc neredeyse yüzyıla yakın bir uygulama geçmişi olmasına rağmen ülkemizde yeni yeni uısyıygıuvlaemelaeykatrbikaşclnaenmıştır. Bu sistemler beliıtilen ülkelerde ı:jisini birlikte kullanan sanayi dallannda vS ei s tt oe pml ui nkporneunt s ai bl ai ,nel al er kı nt dr iak yeonğe urj ni soi lüa rr eatki I ki rukl el annaı çl mı ğaakçt ıakdaı rn. ısseı ky tı öt ar süanrdr ue füerdeetri me k sküurl el acni nmdaekbt ıur .hTaars, akmı ı f e d i l e n ı s ı s a n a y i zgın su veya sıcak skuu l l a noı llaabrial mk ekteadyirr.ıAc aynı şteeksi lidsel et or pi nl u koınsuı tt ıallma nal asrı ınndd aa kı soı nt uı l tml aar ısnı enlde ka t rvi ke ckn cuıl: jlias innmi nat e smı ci nai ki l es buiyr lui k tüerkeotni mu tilna rdı ne kBuirlllaenşıilkmıasık-tgaüdçırs. istemlerinin uygulanmasıyla sistemden S eD l a d o d e l e a e c y e d ı s i e l ı l e y e n k la t t r o b i p k u l ü a s r m i e s t t t i e m e m r i m nl d e i e k r i b vn u e u r o i y r m a g n u % % la 9 n 4 0 p 0 ' ı 1 ' a a la s r r ı a d y u a la l k a a çş l o m m k a a k b k t ü ta a y d d ü ı ı r r k . . eEnneeııjjii tatasasarrrurufufsu asğalğalnaaybı ci lımteekdtbeidr lire.r a r a s ı n d a ö n e m l i v e öi l ne cseal inkal iyyi esrei ko tl aö nr üı snıd- ge üeçnsea ınj ti r avl el erri mi n ilni l iyğaiyngi nı n laarşttmı r aı l smı nams ı yanısıra özellikle yüksek teknoloji kullanan, bilgisayar ve_ ed leevkat rmo lnı ivkek ku aml iat ne dl i ael ıl eski sttrei kmcl enrel ıe:j çi sai lnı şeadnusyaun laayni di hat li lyaar çı nt adna öBtuünr uü ndgeeçrçoekkbl eüşyt iür ikl eabvi lamn teasji si çaiğnlya emt ak ki l itlaedr iı rn. k oj e n e r a s y o n panroajeglierrdiinsiinoylaanni dboirğlaelşigkaısı güç ve ısı üretimi tesislerinin z temin edecek şekilde gerekli önlemleri alması lazımdır. Bunun için doğal gaz ss aa yn et rsai nl ldeer vi nei yn a pmı lamk as ki mt auoml a nkva ep ab us int de aynl es oçnarl aı şyt aı rpı lı lma caaskı olan kojenerasyon santrallariyle en az 1 .200 MW kapasite, s7ağmlailnyaabrilekcielokwtira. tsaatlik yıllık enerji üretim desteği o DOĞAL GAZ DERGİSİ SAY! 45 giincel 1996'da doğal gaz talebimiz en az 9 milyarm', 1997'de 12 milyar m3 olacaktır. BOTAŞ, Rusya ile yapılan son anlaşma ile 6 milyar m3'i.in üzerine 2 milyar m3'lük ek bir tahsisat almış, buna çeşitli ülkelerden alman 2.5 milyar m3'lük sıvılaştırılmış doğalgaz(LNG) kapasitesini eklediğimizde ancak 10.5 milyar 1113 rakamına ulaşıyoruz. Yani l 997'de BO s ı n ı rTl aAmŞa' ıl anr gt üe tki remt i ems ii bdi leeğs öi l z skeornbues us to lbaıbr ial ikr .mBausnı u, nyieçni ni BOTAŞ'a doğal gaz nakli ve dağıtım sistemlerinin yk ue nniı dl me na seı lve ea ilşı nl emt i lams ıe, sei lye ekttkr ii ks itnei 3v0e r9e6n S3a9y7ı lSı aYyaı lsı aYial es aö' n ı n zel sektöre verilmiş hakların benzeri, doğal gaz tesislerinin kBuarkual mn laı kstı na di na cveel ei şnl emt ei l kmteesoi nl adne yvaekr illamş ıekl i4d5i r.k o j e n e r a s y o n pgreoçjierislidioğni aylanıp bir seneden kısa bir sürede hayata zaman, yaklaşık 7.5 milyar kilowatsaatlik bir epleetkrtorli keşedneeğı jei rsii kma itlkl iı seı ykloa nı soımy öi yneü nkdae n d e 1 . 5 m i l y o n t o n zandırılmış olacak, ayrıca 1 milyar doların üzerindeki enerji yatırımı özel sektör tBauragfüınndkaünşyaartplaılrmdaışToülarckaiyketı'rd.e tesis edilecek birleşik ısıe giç n ü i e ç n r j ü b i r u s e a tt t i e m ış s i fs s i l i y e s a t r e t i l n m a r gl ı e e n r r ın i i e ö % ş d d e 5 e m 0 ğ ' e e s ir s e c ü i n r v e e a ı s r j i ı i n 2 m d -3 a a l m y i yael tei ndieTb iEl eDc eAkŞl e' ırni ıl olmaktadır. Öz t e kesltliilk lveeygoüğburne e fl eakbtrriikkavl aer ıı s ık ko juel nl aenr ıal saynokna ğs ıits tsea mn ai yn ie, geçtiğinde mallar % 15 daha ucuza üretilerek dünya pg ei yç ial es cael ka tri ırn. dAay r fı ci ay agt e l ai şçmı si şı nüdl ka enl ear dv ea ng tı da ja l eı ndd uü rs turmi s ia, tmoeplu konutalanları, turistiktesisler, tatil köyleri, büyük zbahalar, bira fabrikaları, çimento endüstrisi, organize sanayi bölgeleri, ilaç fabrikaları, lastik fabrikaları, gazete bmuant bl aaraı lna rkı egni bd ii beil re çkot rki ka ,l aı ns ıd av ek osjoe ğn ue rka shya ovna ui hy tgi yu laaçnl aa rraı nk , ı kesintisiz bir şeki ide daha ucuza karşı lamaları ve her yı 1 ybüaypüılkmkaıssımgıenrıneköen 4 milyar dolarlık enerji yatırımının zel sektörtarafından yapılması mümkün oBluacgaüknteır.kadar çıkarılan kararnameler ve yönetmelikler hep otoprodüktörlük esasına göre düzenlenmiştir. Eg üs ça süı nr edtai mt e şs vi si tke mg öi rymaensi i kgoejreenkeerna saynoanudnusru. rZbi ri ral ei çş ei kr dı si ğı i ys aüğklsaeyka nr abni dr lı emş ai kn ı ns eı -dgeünç i yü lree tei mk o sni os tme mi d ied bi rü. yBüuk ntea ds ae rnrl ue f, taenşl va mi k lı eyrl ai n "obt oi rpl er oş idkü kı stıö- gr l üü çk iül er estıinmı r ltaens di sı lreı lrmi " a iyf ıapdge es inni eş de söansüı nş taügröürl emkeus ri ugl emr ue kş isra. dBeöcye l seac ne abyi ir tl ee sş ii skl eı rs iı dgeüğçi lü, rt eo tpi ml u ke loenkut tr iakl avnel a rı sı ,ı tku ur ilsl tai nk atne sti se lsei rs, l et ar t idl ek öoyt ol epr ir ogdi büik yt öorğl üu kn teşviklerinden yararlanmalıdır.Özellikle Anadolu'da büyük bFiuresla-nayileşme heyecanının yaşandığı bölgelerde 6 No'lu Oil'e dayalı sistemlerin desteklenmesi kısa vadede bir çözüm alternatifi olmaktadır. Bu nedenle doğal gaz temini mümkün olmayan bölgelerde 6 No'lu Fuel-Oil tseüşbvvikanesdeilemdielelirdeirk.birleşik ısı-güç üretim sistemi yatırımları

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=