Doğalgaz Dergisi 45. Sayı (Temmuz-Ağustos 1996)

Prof. Or. Abdurrahman SATMAN 1950 Ki� doğumlu olan Dr. satman ilk. orta ve lise tahsilini isıanburda tamamladıktan sonra i.T.Ü.'den 1973 yılından Petrol Y. Mühendisi olarakmezun oldu. M.E.B. burslusu olarak gilliği A.B.D. Slonford Universilesi'nde Master ve Doklara eğilimini yaptı. Aynı üniver�lede ve oyııco daha sonra gi11iği Suudi Arobislon'doki KFUPM'de öğretim üyesi ve araştırmacı oıoıok çalıştı. Halen i.ı.u. Petrol ve Doğal Gaz Mühendisi Bolümü'nde profesöı olaıok çolışmokto ve Uretim ve Rezevuor Anabil im Dalı Başkonlığı'nı yüıütmektedir. Society of Pelroleum Engineers (ABD) ve Petrol Mühendisleri Odası uyesidır. Turk Petrol ve Doğal Gaz Dergisi edıtorü olarak gorev yapmaktadır. Dr. Sotmon'ın ilgi o ! an!orı orasında doğal gaz. petrol ve jeotermal mühendis1 iği konuları yeıo! maktodıı. M A K A L E ""' .. DAGITIMINDA YUK •• • FAKTORLERI VE DEPOLAMANIN PROGRAMLANMASI- • • • ISTANBUL iÇiN • iNCELEME THELOAD FACTORSA TNA TURAL GASDISTRIBUTIONAND DESIGN Of STORAGE ÖZET Her türlü doğal gaz satıp (konut-mutfak, konut-su ısıtma, konut-ve ticari- ısıtma, endüstrı� . . .) için farklı yük faktörleri söz konusudur. Gaz dağıtan kurulu; için yük faktörleri arasında en kritik ve değıjken olanı kon ve ticari-ısıtma yük faktörüdür. Bu yük faktörü yaz aylarında sıhr değerine ulaprken soğuk kij dönemi içinudt e bir maksimum değere ulajir. Dağıtıcı kurulu; için ısıtma sektöründe kullanılan gazın dağıtımında yük faktörü deği;iminden doğan sorunların ortadan kaldırılması, etkili ve ekonomik yöntemlerin geli;tiıilmesini gerektirmektedir. Gaz dağıtımının tahmini oldukça önemli bir sorundur ve tahmini dağıtım değerinin gerçekle;tiıi/ebi/mesi için gerekli gaz miktarının sağlanması ve dağıtımında kullanılacak donanım ve tesislerin kurulabilmesi için bu tür tahminler bir veya birkaç yıl önceden yapılmalıdır. Tahmin yapılırken, yıllık satıjlar aylara göre ve ayrıca gaz tüketen gruplara göre sınıflandırılır. Talebin arzdan fazla olması durumunda gazın depodan karjilanması sözkonusu ise, depo olarak kullanılacak tesislerin tasarımında maksimum kı; günü tüketimi esas alınır. Bu çalı;mada İstanbul için gaz kullanan gruplar ve her grubun abone sayıları alınarak, depolanması gerekli hacmi ve yıllık programı tahmin için bir yöntem sunu/mu; ve ku!lanılmı;tır. Sonuçlara göre, İstanbu!'a (IGDAŞ'a) gazın 1996 yılı boyunca her gün aynı miktarda olacak ;eki/de boruhattından (BOTAŞ'tan) verilmesi durumunda, yıllık konut-ve ticari-ısıtma yükünün % 40 kadar depo kapasitesi gerektiği anlajilmaktadır. Bu ise 437x10S sm11ük ihmal edlimeyecek büyük bir hacme kalJın gelmektedir. ABSTRACT Al/ types of natura! gas sa/es, whether domestic, commercia/, industria/, or spaceheating, present variable load factors. Probably the most diflicult load for the dıstrı"butor to meet is the space-heating load it varies !rom a minumum of zero in the summertime to a maximum that can occur any time during the co/d winter months. The problem of the dıstributor is to hnd eflicient and economical methods of handling the lo factor problem in distribution of space-heatıng gas. adThe problem of predictıng distribution ıs an important one, and predictions must be made a year or more in advance to ensure adequate supplies of gas and facilities to handle the predıcted dıstribution. The annual sa/es can be broken down by months and by classes of service. in designing facilı"ties for storage it is usua!ly necessary to design for the maximum wınter day. The gas market with the assumed number of customers in İstanbul is investigated in this article. A reasonable approach to predict the storage vo!ume and schedule is discussed and the resu!ts are given. Results indicate that it would be necessary to provide storage capacity lor nearly 40 per cent of the space-heatıng load il the market were to be supplıed !rom a pipe/ine at 100 per cent load factor. This wou!d amount to 437x10S sm1. o DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 45

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=