1 •• • • TURKIYE'DE ENERJi SEMPO%YUMU1NUN ARDINDAN 12-14 Kasım 1996 tarihleri arasında Ankara'da TMMOB Elektrik ve Maden Mühendisleri Odalarının birlikte düzenledikleri Türkiye Enerji Sempozyumunda Türkiye'nin enerji sorunu ve enerji politikaları tartışıldı. Bu sayımızdan itibaren bu sempozyumda sunulan bildirilerden yararlanılarak, Sn. Zafer ÖZEL tarafından hazırlanan özet raporu yayınlamaya başlıyoruz. l. TÜRKİYE'DE ENERJİ DURUMU Türkiye'de toplam licari enerji üretiminde % 47 oranında bir paya sahip olan linyit, en önemli enerji kaynağı olmaktadır. Hidrolik enerji toplam enerji üretiminin % 28'ini karşılarken, % 1 7'sini petrol ve % 8'ini de taşkömürü sağlamaktadır. Özellikle hidrolik potansiyel başta olmak üzere yerli kaynaklarımızın bir an önce kullanılır hale gelmesi istenmektedir. Yerli kaynak öncelikli planlama çalışmalarına göre, enerji üretiminde hidrolik potansiyel kullanımı, 2000 yılından sonra hızlanarak 2010 yılında 77 milyar kWh değerine ulaşacak ve bu suretle güç potansiyelinin % 63'ü kullanılmış olacaktır. Linyitsantralleri kurulu gücününise aynı artma hızını muhafaza etmek suretiyle gelişeceği ve 2010 yılında 105 milyar Kwh üretim kapasitesinin tüketilmiş olacağı tahmin edilmektedir. Talebin geri kalan kısmı ithal kaynaklarla temin edilecektir. İthal güç payı l 995'de % 26 iken 2000 yılıııda % 33, 201 O yılında ise % 45 değerlerine yükselmesi beklenmektedir. İthal kaynaklar olarak, ülkemizde en fazla doğal gaz ile taşköınüründen yararlanılacağı anlaşılmaktadır. Doğalgazııı elektrik üretimi içindeki payının l 995'te % 17 değerinden başlayarak 2005 yılında% 27'ye yükselmesi beklenmektedir. Türkiye elektrik sistemindeki beklenen gelişmeler 2000'1i yıllardan itibaren talebi karşılamak bakımından zorlanacaktır. 2000 yılında % 33 olan ithal güç miktarının 2005 yılında % 37 dolaylarına çıkacak olmasıııa rağmenyedek üretim kapasitesinin % 6'dan % 3'e düşmesi beklenmektedir. Bu nedenlerle en geç 2005 yılında sisteme alternatifenerji kaynaklarının eklenmesi gerekmektedir. il. ENERJİ KAYNAKLAR! 1-Fosil Yakıtlar a) Kömür: Türkiye'nin taşkömürü rezervi 834.5, linyit rezervi 1.718 milyon TEP'e karşılık gelmektedir. Taşkömürü yatakları açısıııdan en zengin bölge Zonguldak havzasıdır. Türkiye • genelinde hemen her yöreye dağılmış durumda bulunan linyit rezervlerinin yarısından fazlası oldukça düşük (1500 Kcal/kg) ısıl değere sahiptir. 3000 Kcal/kg ve üstü ısıl değere sahip linyit rezervleri ise toplamııı ancak % 7'sine karşılık gelmektedir. Bu nedenle üretilen linyitin büyük bir bölümü ısıııma ve sanayi sektörü için elverişli olmayıp elektrik üretiminde kullanılmaktadır. b. Doğal Gaz: Bilinen fosil yakıtların en temizi olan doğalgaz tabiatta bulunduğu şekliyle elektrik üretiminde, sanayide hammade olarak ve proses elektrik enerjisinde kullanılmaktadır. Türkiye'de doğalgaz rezervleri de oldukça kısıtlıdır. Tespiti yapılmış olan toplam doğalgaz rezervi 17.5 milyar m1 olup üretilebilir rezerv 12 milyar m3'dür. c. Petrol: Dünya enerji ihtiyacının % 45'i petrolden karşılanmaktadır. 2000 yılıııda ise bu oranıııııı % 40 seviyesine düşmesi beklenmektedir. Türkiye'de tüketilen toplam enerji kaynakları arasıııda % 44'lük bir payla petrol önemli konuma sahiptir. Türkiye'de petrol rezervi 4 1 .4 miiyon ton civarındadır. Petrol üretimimiz yaklaşık 3.9 milyon tondur. d. Hidrolik Enerji: Ülkemiz hidrolik enerji açısıııdan zengin ülkeler arasında sayılabilir. Özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi hidrolik enerji yönünden zengin yörelerimiz arasıııdadır. Hidrolik enerji açısından ortalama akış şartlarında Türkiye su kuvvetinin bürüt potansiyeli 433 milyar KWs/yıl, teknik potansiyeli 2 1 6 milyar Kwh/yıl olarak belirlenmiştir. Ekonomikolarak üretilebilecek miktar ise 125 milyar KWh/yıl olarak saptanmıştır. f Nükleer Enerji: Hızla tükenmekte olan petrole karşı alternatif olarak gösterilen ve atomun e DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 46
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=