Doğalgaz Dergisi 46. Sayı (Eylül-Ekim 1996)

M. EREN Çelik üretiminde özel vasıflı çeliklerin gelişmesi sonucu, kazan üretiminde kullanı lan sac levhaların kalınlıkları azaltılabilmektedir. Araştınna ve geliştirme çalışmaları sonucunda, ülkelerin çevre kirliliğini önlemek amacı ile, kükürtdioksit, karbonmonoksit, is, kurum ve azot oksitlerinin müsaade edilen sınırlarını küçültmesinden sonra, etkili filtre sistemleri, tam yanma sağlanarak zararlı gaz ve partikül oranlarının azaltılması ve kazan verimini yükselterek hükümetlerin istediği sınırlara uyulmasıyla, yakma kolaylığı, yakma otomasyonu ve yakıt tasarrufu da sağlanmaktadır. S.BULAK : Buna paralel olarak, kazanlar hakkındaki, mevcut TS 377, TS 430, TS 497 nolu, kazan standartlarının gözden geçirilmesi gerekli mi? Yeni düzenleme ve geliştirme ihtiyacı var mı? M.EREN : TS430-TS377 ve TS497 standartlarının Avrupa norml arına (EN) uygunluğunun sağlanması önem kazanmıştır. Mevcut mecburi standartların hatalı ölçü ve sınırları dolayısı ile yerli üretim kazanlar pahal ıya mal olurken, Avrupa'da EN'lere göre üretilen ithal kazanlar daha ucuza mal olup, rekabet şansımızı azaltıyor ve gereksiz malzeme kullanmamıza neden oluyor. Dünya çelik sanayi indeki araştırmalar sonunda geliştirilen kaliteli çelik levhalarla, EN normlarında sac ve boru kalınlıkları inceltilebilmektedir. Kazanlarda kullanılan gaz-sıvı-katı yakıtların değişim özellikleri ne göre, termodi namik hesapl arı ve projelendirmeler değiştirilerek ısıl verim arttırılmaktadır. TS430-TS377 ve TS497'ler de Avrupa paralelinde revize eAdniclmelidir. ak Türkiye'de üretilen kazanların projeleri de Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca ciddi bir şekilde denetlenmelidir. Böylece kazan sanayimiz gelişerek, yurtiçi ve dışı pazarlarda rekabet edebilir. S.BULAK : Çelik kazanlarda otomatik kontrollü sistemlerin uygulanması ve montajı konusunda bilgi verir misiniz? M.EREN : Kullanılmakta olan mevcut kazanlarda yapılacak bazı değişiklik ve ilavelerle elektronik kontrol sistemleri kullanılabilir. Böylece dış ve iç sıcaklıklardan ikaz alarak, mevsimlerde ve gece - gündüz saatlerinde istenenleri ve şartl arı dikkate al arak kazanl arın çalışmaları ayarlanabilir. Tesisatlara monte edilecek çok yönlü vanalar vasıtasıyla tam yanma ve az düzeyde hava kirliliği yaratarak, sağlıklı ısınma ve yakıt tasarrufu sağlanabilir. Bu uygulamalar, Türkiye'deki ciddi kazan üreticilerince yeni çelik ve dökme dilimli kazanl ar ıçı n uygulanmaktadır. Sistemin başarısı, ısı mühendislerinin kontrol cihazlarının seçimi ve montajında bilgili; bilinçli ve deneyimi) çalışmaları ile sağlanacaktır. Bazı haksız rekl aml arda belirtilen % 40 enerji e DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 46 söyleşi tasarrufunun yalnız dökme dilimli kazanların özelliği olduğu vurgulanmaktadır. Gerçekte kazanın ısı verimi; termodinamik hesaplar, yanma hücresi, alev borularının ebad, adet ve yerleştirilmesi ve projesi ile sağlanır. Elektronik kontrol cihazlarının sayesinde, meskun hacimlerin dış hava şartları ne olursa olsun, her an aynı ve planlanan sıcaklıklarda olması sağlanırken, kazanın en ekonomik şekilde yakılması temin edilmekte, böylece kazanın projelendirilmesinde mümkün olan en yüksek ısıl verim, çelik veya dökme dilimli kazanlarda sağlanabilmektedir. Ayrıca ısıl verim; kazanı yakan uzmanın bilgi, deneyim ve dikkatine de bağlıdır. Elektronik kontrol sistemi mevsim ve günün değişik anlarındaki ve değişik şartlarda, sağlıklı ve ekonomik ısınmayı, otomatik olarak sağlar. Aynı zamanda kazanı yakan kişinin bilgi, deneyim ve dikkat noksanlığından doğan hatalarını önler. Otomatik kontrol çelik kazana da konur, döküm kazana da konur. Yani kazanın bir ilavesidir bu. Peki otomatik kontrolden maksat nedir? Dış havaya göre termostata kumanda eder. Benim kanaatime göre, otomatik kontrolün tüketiciye sağlayacağı fayda% 1-3 arasındadır. Bütün yanıltma, bu değerin % 40 olarak reklamının yapılmasındadır.Bu verim değeri, kazanın verimi değil, elektrik kontrol cihazının başarısıdır. Bu da, % 40 gibi astronomik rakamlar değildir. Elektronik kontrolun sağladığı tasarruf çok büyültülerek, kazanların reklamı yapılmakta ve tüketici aldatılmaktadır. Reklamlarda, kazanların gerçek ısı1 verimi ayrı bir değer, elektronik kontrolun kazandırdığı verim de ayrı bir değer olarak verilmelidir. Elektronik kontrol cihazlarının görevlerini ne derece yaptıkları, bozulduklarını n nasıl anlaşı lacağı ve ayarlarının nasıl yapılacağı bilinmiyor. Kazanlara bazı elektronik kontrol cihazları takılıyor, ancak çalışıp çal ışmadığı, çal ışanl arı n etki düzeyleri kontrol edilmiyor.Bu cihazlara ait standartların hazırlanıp, üretilen kazanların standartlara uygunluğu ve görevlerini yapma düzeyleri, TSE laboratuarlarında denenmeli ve bAelgelendirilmelidir. vrupa'da üretilen kazanl ar hem çelik, hem de dökümdür. Her ikisi de kullanılmaktadır. Avrupa'da dökme demirli kazanın bir tercih sebebi vardır. Seri imalat yapılabildiği için, maliyeti düşüktür ama çelik kazana geçtiğiniz zaman emek yoğun bir imalata tabidir. Avrupa dökme demirli kazanı alır ve küçük de olduğu için istediği bir yere kolayca koyabilir, o bakımdan tercih edilir. Türkiye bunu tercih edemez çünkü, çelik kazana göre pahalıdır. Hem de bu pahalılık 3-4 misline varan pahal ı lıktır. S.BULAK : Çelik kazan konusunda üretimde bulunan bir firma olarak, özellikle Avrupa'da üretilmekte olan kondensasyonlu kazan üretimi gibi, bir teknolojik yatırıma girmeyi düşünüyor musunuz?

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=