■E. POLAT LPG'nın kullanılma"'· depolanması, uygulanmasıyla ılgılı standart TS 1 4 46'dır Dolayısıyla bız ona uyuyoruz Doğal gaz ıçın geçeri, olan butun standartlar bızım ıçın de geçeri,, doqal gazla LPG çok farklı şeyler değil. ıkısı de gaz Sadece bırısının l1avadan ı1afıf. dığerının ağır olduğunu dıkkate alıp, bırtakırn değışıklıkler yapılması /cızım kantar esas 22 m3, 1 O ton, 10.5 ton gazı yükler, boşaltır ve döner. M.TEKMAN : LPG kullanılan bir tesisin gerekli mahal teknik özellikleri ne olmalıdır? E. POLAT : Herşeyden önce emniyet mesafelerine uyuyoruz. Tankı koyduğumuz yerin altındave üstünde hiçbir şey olmamalı. Tankı eğer toprak üstüne koyuyorsak, tankın ebatına göre bir beton atıyoruz ve onun üstüne tankı yerleştiriyoruz. Altında hiçbir şey olmaması lazım. Yani genelde insanlar, aşağıda su deposu var, istifade edebilir miyiz, yerimiz yok falan diyorlar, oraya koymak istemiyoruz. Alt yapıdan uzak olması lazım, bunun da nedeni, bazı kişiler öyle nitelendiriyorlar, gözü vardır yürür bu gaz diyorlar. Havadan ağır olduğu için bir kanaldan gayet güzel ilerliyorve kanalizasyon toplamayerinde birikebiliyor. Toprak altına konulduğu zaman kenarlarının beton yapılmasını istemiyoruz. Tankı taban üzerindeki betona sabitliyoruz ve ince kumla dolgusunu yapıyoruz. Kot seviyesinden 30-40 cm aşağıyakadar, çimlendirebilmek için normal toprak koyulmasını sağlıyoruz. M.TEKMAN : Doğal gazda olduğu gibi uygulanmasızorunluyönetmelik ve şartnameler var mıdır? E. POLAT : LPG'nin kullanılması, depolanması, uygulanmasıyla ilgili standart TS l 446'dır. Dolayısıyla biz ona uyuyoruz. Doğal gaz için geçerli olan bütün standartlar bizim için de geçerli, doğal gazla LPG çok farklı şeyler değil, ikisi de gaz. Sadece birisinin havadan hafif, diğerinin ağır olduğunu dikkate alıp, birtakım değişiklikleryapılması lazım. Bina içinde ayrı, amabina dışında pek farklı değil. İkisi de borularla taşınıyor. söyleşi Doğal gazın gelme olasılığı olan yerlerde insanların bu sistemi tercih etmelerinin nedeni doğalgaza uygun bir kazan ya da brülörün LPG'yi de yakabiliyor olmasıdır. Dolayısıyla bir mazot kazanı alıp, oraya ölü bir yatırım yapmaktansa, bu tür kazanı tercih ediyorlar. M.TEKMAN : LPG'den doğal gaza dönüşüm ne kadar ekstra maliyet gerektirmektedir? E. POLAT : Bir villa için doğal gaz kazanı 1 50 milyon TL civarında. Zaten LPG brülörü diye birşeyyok, doğal gaz brülörüvar. Dolayısıyla bu insanlara cazip geliyor. Doğal gaz kazanının LPG ile çalışır hale dönüşmesi için 3-5 m ilyon TL gerekiyor. LPG sisteminin pazarlamasını yaparken, alacağınız kazan doğal gaz da yakar, LPG de yakar diyoruz. İnsanlar bize şöyle bir soru yöneltiyorlar. Doğal gaz geldiğinde bu tank ne olacak? İki ihtimal var. Birincisi tankı bize iade edip ödedikleri parayı almaları, ikincisi doğal gazda bir kesinti olursa, kullanabilecekleri yedek bir gaz deposuna sahip olmalarıdır. Ama insanlarda böyle bir eğilim var. Tab i i , . doğal gazı LPG gibi depolayamıyorsunuz. Doğal gazın boru çapları bizden bir birim büyük çıkar, onun için biz her zaman doğal gazı esas alarak tesisat çekeriz. M.TEKMAN : Doğalgazın kendine yönelik hesap formülleri var. Çoğunlukla kullanılan katsayılar, veya eşdeğer yükler pek gerçekçi değil. Kullanım yeri olarak baktığınızda ev tipi bir ocak için belirtilen debi 1.6 m3/h. Hiçbir zaman bu kadar kullanım söz konusu değildir. Fakat bu spesifik değerler kullanılıyor ve sonuçta boru çapları fazla çıkıyor. Doğal gaz kullanımı ile LPG kullanımını kıyaslıyorduk. Dönüşüm imkanından bahsettik, ve ne getirir diye düşündüğümüzde bir brülör meme değişimi ve belki gaz kısmında değişim olabilir. Dolayısıyla dönüşümün çok az bir maliyeti olduğunu da belirtmiş olduk. Bunun dışında LPG'den kaynaklanan başka ekstra gider olabilir mi? E. POLAT : Hayır. Doğal gazla arasında pek fark olmadığı için olamaz. Büyük sistemlerde veya sanayilere verdiğimiz feed-back buharlaştırıcı sistem dediğimiz sistemlerde bir elektrik maliyeti var tabii. Buharlaştırıcı, elektrik enerjisi ile çalışıyor. Ama konutlarda bu sözkonusu değil. Konutlara propan veriyoruz, bu da çok önemli bir konu. Sanayi tesislerine ise, bizim evlerde kullandığınız tüpler gibi, içinde % 70'i bütan, % 30 propan karışımını ihtivaeden mix. gazı veriyoruz. Mix. gaz ile propan arasındaki en büyük fark likitleşme sıcaklıklarının farklı olması. Propan - 42 °C 'akadardayanıklıdır, yani -40 °' ye kadar size gaz verebilir. Ama mix.'de O 0C'dan itibaren problem başlar. Mix gazda buharlaşma ile alabileceğiniz gaz debisi çok - DOĞAL Gfı:Z. DERGİSİ SAYI 47
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=