■E. POLAT ____ düşük. Saatte alacağınız gaz miktarı için bir örnek vereyim. Rakamları çok yaklaşık söylüyorum, 5 m 3'lük birtankın, % 80 dolu olduğunu düşünelim. Mix. gazda 1 O °C 'de size verdiği gaz kapasitesi 1 5 kg.'dır. Bunu propana uyarlasak, 1 O °C'de propandan 40 kg. alabiliyoruz. Propanda tabii buharlaşmayla yeterli debiyi sağlayabildiğimiz için, konutlara hep safpropan veriyoruz, buharlaştırıcı sistem kurmuyoruz. Buharlaştırıcılı sistem biraz daha komplike olduğundan arıza yüzdesi de yüksektir. M.TEKMAN : Elektrik tüketimi ne kadar? E. POLAT : 50 kg/h 'lik buharlaştırıcılar 7.5 Kwh, 1 00 kg'lıklar 1 5 Kwh. Gerçi sürekli çalışıyor, termostatik kontrollü, ama yine de bayağı bir elektrik sarfiyatı oluyor. Çünkü 6-7 saat tam olarak elektrik kullandığını kabul etmek lazım. M. TEKMAN : Teknik özellikleri, maliyetleri bakımından, doğal gazın dışında diğer yakıtlarla kıyasladığınızda playı nasıl görüyorsunuz? E. POLAT : $imdi bir kere LPG verim olarak % 92 verimle çalışan, alt ısıl değeri 1 1200 kcal/kg olan, hakikaten aşırı yüksek verimli ve yüksek kalorifik değerli bir yakıt. O açıdan burada bir avantaj sağlıyor. Yani birim fiyatı yüksek olsa bile çoğu yakıtlara göre kalorifik bazda hesap yapılınca iyi duruma düşüyor. Özellikle mix gazın biraz evvel söylediğim dezavantajlarının yanında, avantajı ucuz olması. Yani propandan daha ucuz, propanın bugün kg'ı 47.500 lira, mix gaz ise 36.000 lira civarında. Tabii mix gaz tüketime göre değişiyorama propan sabittir. Dolayısıyla yaklaşık 1 0.000 liralık bir fark var. Ama propan bile bugünün rakamları ile mazottan % 25 civarında ucuz, fuel-oil'den pahalı. Doğal gazdan % 50 mertebesinde pahalı,çünküdoğal gazda halen sübvansiyon var. Geçen sene, 1 995 Şubat'ına kadar LPG'de de büyük bir sübvansiyon vardı. Bir anda devlet geri çekti bunu. Ama talepte bir düşüş yok. Mix gaz ise büyük fabrikalarda fuel-oil ilebaşabaş gelir. Kaloriferyakıtı veya 6 numara dediğimiz fuel-oil, onlarla başabaş noktaya geliyor. Birim fiyat olarak baktığımızda pahalı geliyorama bu işi bilinçli olarak görebilen kişi mutlaka LPG'yi tercih edecektir. Kullanımda büyük kolaylık getiriyor, mesela kazan dairesine 3 tane işçi koyacaksa, bunu l 'e (kontrol için belki gerekli) indirebiliyor ve işçilik maliyeti düşüyor. Büyük sistemlerde elektrikli buharlaştırıcılan pek kullanmıyoruz. Buharlaştırıcı kapasitesi büyüdükçe, 100 kg'dan itibaren sıcak sulu buharlaştırıcılarımız var. Bir tane kombi koyuyoruz veya kazan dairesinden sıcak su hattı çektiriyoruz. Elektriğin yaptığı işi sıcaksu yapıyor. Dolayısıyla orada biraz daha uygun, sıcak su daha çok tercih ediliyor. söyleşi ----- ------- - Aslında 75 kg'lık sıcak sulu buharlaştırıcılarımız da var. Feedback ve feedout diye bir ayrım var. Feedback dediğimiz şu, tankın altından likiti alıp ısıtıp gaza çevirip tanka geri besliyor ve tarıkdan tüketim hattına gidiyor. Feedout'ta ise tanktan likit geliyor, yürüyor kaç metre ise, buharlaştırıcı kabininin içindeki buharlaştırıcıya giriyorve gaz fazında sisteme gidiyor. Feedout sistemin biraz maddi külfeti var, buharlaştırıcı kabini yapılacak yatırım maliyeti yüksek. Bakıyoruz, kıyaslıyoruz, müşteriye de bunları açıklıyoruz, hangisini isterse onu veriyoruz. M. TEKMAN : Şu an Türkiye'de sizin gibi LPG satışı yapan ne kadar firma var? E. POLAT : Şimdi açıkçası Türkiye'de şu anda sayısı hergün artan birsürügazfirması kuruluyor. Bugünlerde bildiğim kadarı ile, 48 tane üretici firma var. Bunların önemlileri Aygaz, İpragaz, Demirören Grubu, Total Gaz ve Ocak Gaz'dır. Bütün bu firmalar bildiğim kadarı ile gazını Tüpraş'tan temin ediyor. Aygaz'ın farkı, dört tane LPG gemisine sahip olması, dolayısıyla gaz ithal etme şansıdır. Gemi ihtiyaç olduğu için alındı. Ama bir maksadı daha var. Biliyorsunuz kara tankerleri için köprüyü geçmek yasak. Trakya yakasına deniz tankerleriyle taşımaya mecbursunuz. M. TEKMAN : LPG pazarındaki dökmegaz satış fiyatları hakkında bilgi verebilir misiniz? E. POLAT : Pazarda fiyat durumu gerçekten çok oynak. Belki de hiçbir sektörde olmadığı kadar anormal birrekabetvar. Fiyatlar çok değişken, Mix gazda sabit bir fiyat söylemek yanlış olur. Tabi tüketimle çok alakalı, 1000 ton tüketen bir kişiyle, 3 ton tüketen bir kişinin gaz fiyatının aynı olmaması lazım. Benim size söylediğim rakam enyüksekfiyattır. Pazara yeni giren bir firmanın pazarda pay elde edebilmesi çok zor. Dolayısıyla ne yapıyor, klasik birtakım stratejiler belirliyor. Bunun da en etkilisi fiyatının ucuz olması. Fiyatı aş�ğı çekiyor, sistemi ücretsiz kuruyor. Gerçi Doğal gazın gelme olasılığı olan yerlerde ınsanların bu sistemi tercitı etmelerınin nedenı doğa/gaza uygun bır kazan ya da brülorun LPG'yı de yakabılıyor olmasıdır. Dolayısıyla bır mazot kazanı alıp, oraya ölü bır yatırım yapmaktansa, bu tür kazanı tercıh edıyorlar - DOĞAL GAZ. DERGİSİ SAYI 47
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=