Buhar türbinli kojenerasyon sistemleri: Karşı basınçlı buhar türbinli sistemlerde türbinde artan ısı üretimi ile birlikte elektrik üretimi de artmaktadır. Daha fazla elektrik üretimi için daha fazla ısı yükü gerekli olduğundan birim yatırım maliyeti yüksektir. Buhar türbinli sistemlerde kondenser ilavesi ile proses buharı üretimi azaltılarak üretilen elektrik miktarı arttırılabilmektedir. Bu durumda birim yatırım maliyeti kondenser ve soğutma suyu sistemleri ilaveleri nedeniyle daha da artmakta ve toplam termik verim ise diğer sistemlerden daha düşük kalmaktadır. Genel olarak buhar türbinli sistemlerin ısı ve elektrik verimleri büyük ölçüde giriş-çıkış buhar koşullarına bağlıdır ve uygulama olarak büyük ölçekli kojenerasyon projelerinde (bölgesel ısıtma projelerinde) kullanılır. Gaz türbinli (atı k ı sı kazanı ile birlikte) Kojenerasyon Sistemleri: Gaz türbinli kojenerasyon sistemleri çok değişik tiplerde uygulanabilmektedir. Sistem en basit olarak yukarıda şematize edilen elemanlardan oluşur (Şekil 3. bir gaz turba-jeneratör ünitesi ile atık ısı kazanı). Sistemin verimi oldukça yüksek olup (% 85 mertebelerinde),- konvansiyonel olarak aynı ısıyı üreten sistemden 2 kat daha fazla elektrik üretimi gerçekleşmektedir. Uygulanan diğer bir sistem ise Gaz turba-jeneratör, atık ısı kazanı ve karşı basınçlı buhar turbajeneratörü ekipmanlarından oluşan kojenerasyon sistemidir (Şekil 4). Bu sistemde, Gaz türbini-Atık ısı kazanı sistemine göre (Şekil 3), daha yüksek bir yatırım maliyeti ve Yakıt Hava Şekil 3. Gaz Türbini Atık lsı Kazanı Baca Su Buhar buna paralel olarak da daha yüksek bir elektrik üretimi sözkonusudur. Sonuç: Yukarıda özet olarak tanıtılan kojenerasyon sistemleri uygun elektrik ve ısı oranına sahip tesisler � n uygulanması kolay ve ekonomik bir çözümdür. LJ Yüksek ısıl verim, D Güvenilir ve kesintisiz enerji sağlanması, D Enerji giderlerinde önemli ölçüde tasarruf sağlanması, gibi başlıca faydaları ile birlikte düşünüldüğünde ve gittikçe artan günümüz rekabet koşullarında, sanayi kuruluşlarının, üretim maliyetlerini düşürme amacıyla kojenerasyon yatırımı üzerinde durmalarında fayda vardır. Yakıt Hava Şekil 4. Gaz Türbini Atık lsı Kazanı Baca Su Buhar Türbini Buhar Proses Buharı ••••••••••••••••••••• 183
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=