• • • • • • • • KIZGIN YAĞ KAZANLARI VE TESİSATI Endüstride yüksek sıcaklıklara {max 300°C} ihtiyaç duyulan proseslerde; bu sıcaklıklara çıkabilmek içi n ısı taşıyıcı olarak buhar veya kızgı n su kullanılabilir. Ancak 300°C gibi yüksek sıcaklığa 90 bar gibi bir bası nçta ulaşılabilmektedir. Çok yüksek bası nçlarda çalışan tesisleri n ilk tesis maliyetleri yüksek olduğu gibi bu tesislerin bakım masrafları da yüksek olmakta; ayrıca patlama riski de o nispette artmaktadır. Atmosfer bası ncı nda 350/400°C'ye kadar özellikleri bozulmadan kalabilen termik yağları n ısı taşıyıcı olarak kullanılması; yukarıdaki mahsurları bertaraf ettiği gibi; büyük avantajları da beraberi nde getirmektedir. Kg/em2 • f. ,j.. ---lt,� � - "-- : !. ' --� ,,� u z (J) aı � w f- 'ui . . . 70 . .__,_' • ....... - 1< _:__, _...,· _- ..__. l:' ..........,___.____._· ......_ ;➔--·-•· · - 50 :·-:�- . 30 25 20 15 10 5 o -ısı TRANSFER AKIŞICANI . ·-DOYMUŞ BUHAR. J -cı ' j ' 1 . �-· ,, il 1 L,, -' J I it.. • " , ı�ı � ,,,, 50 100 150 200 250 300 SICAKLIK °C Termik Yağ Şekil 1 : Muhtelif sıcaklıklarda buhar ve termik yağ basınçları KIZGIN YAĞ SİSTEMLERİNİN DİĞER iSi SİSTEMLERİNE GÖRE AVANTAJLAR/ • 300°C sıcaklığa kadar atmosfer basıncı nda çıkılabilir. {Sistemde sadece sirkülasyon pompası nı n yarattığı bir bası nç vardır. Bu da max.4/5 barı geçmez. • Termik yağ tesisatta veya kazanda korozyon yapmaz. • Kazanda; kazan taşı, kireçlenme gibi problemler olmaz. • Termik yağa herhangi bir arıtma {şartlandı rma} işlemi uygulanmaz. • Normal iklim koşulları nda tesisatta donma olmaz. • 300°C sıcaklığa kadar geniş bir ayar aralığı söz •••••••••• Metin BİLGİÇ ÜNİVERSAL Makina ve lsı Sanayii A.Ş. konusudur. Halbuki bir buhar kazanı nda daha yüksek sıcaklıklara ihtiyaç olduğunda hiç bir zaman işletme bası ncı nı n üzerine çıkamazsınız. • Gerektiğinde kızgın yağ vasıtası ile sıcak su, kaynar su, buhar üretilebilir. KIZGIN YAĞ SİSTEMLERİNİN DIGER iSi SİSTEMLERİNE GÖRE DEZA VANTAJLAR/ : • Sisteme doldurulacak termik yağ maliyeti yüksektir. • Kazanda her hangi bir delinme veya yağ sızı ntısı olması durumunda yangı n çıkması ihtimali vardır. {Termik yağ yanıcı bir maddedir} • Sistemdeki termik yağ yüksek sıcaklıklarda {350°C'den sonra} "kraking" olayına uğrayarak doğal özel l iği ni kaybeder. Bitüm {zift} kısımları ısıtma yüzeyleri üzeri ne yapışarak ısı transfer özelliği ni azaltırlar. Zaman içi nde kazanı da tehlikeye sokabilirler. • Termik yağı n sıcaklığı yükseldikçe oksijenle {hava ile} teması hali nde oksidasyona uğrayıp doğal özelliklerini kaybetmeye başlar ve kısa bir süre sonra ısıtma yüzeylerinde biriken tortu tabakası oluşur. • Zamanla termik yağ doğal özelliklerini kaybetmeye başlad ığı nda sistemdeki yağı n değiştirilmesi gerekebilir. • Termik yağı n ısı emme {mass transfer} kapasitesi su kadar yüksek değildir. Sudaki gibi ısıtma esnası nda doğal dolaşım olayı kolay olmamaktadır. Bu bakımdan kızgı n yağ kazanlarında cebri sirkülasyon mecburiyeti vardır. Kazan içinde termik yağda durgun nokta kalmamalı ve türbülanslı bir akım oluşmalıdır. Kazan içi nde termik yağ hızı 1.5 -s- 2 m/sn. civarındadır. • Kızgı n yağ sistemleri nde bası nç olmaması na rağmen kul lanı lan armatürlerin {vana, çek valf v.s.} ND40 sı nıfı çelik döküm; keza sirkülasyon pompaları da çelik döküm gövdeli olmalıdır. TERMİK YAĞIN ÖZELLİKLERİ Bir çok firmanı n pazarladığı termik yağların teknik özellikleri hemen hemen birbirlerine çok yakı ndır. Bunlardan bir tanesi ni n özellikleri ni aşağıda belirtiyoruz. Özgül ağırlık {15°C} 0,87 kg/dm3 Yanma noktası 243°C Max. işletme sıcaklığı 320°C her 1°C içi n genleşme katsayısı 0,00077 Şekil 2: Muhtelif sıcaklıklardaki özgül ağırlık kg/dm3 Şekil 3: Muhtelifsıcaklıklardaki özgül ısı {Cp) kcal/kgk •••••••••• 203
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=