Doğalgaz Dergisi 49. Sayı (Mart-Nisan 1997)

-¾ ibilinmektedir. İlk hareket emisyonları (bir brülörün ilk hareket safhası (fazı} brülörün çal ı şma süresinin sadece l /l 00 ile 1 /20'si kadar olması na rağmen) stasyoner emisyonlarla miktarsal bakı mdan aynı büyüklükte ve ek ıms mi s yeon ndl aarhı as aydüekcs eekkoolnmt raokl ttaedkınr.i ğAi nöc nalke mstal errt i ( ii ll ek haaz arel tket) ı mamakta, bilakis ı sıtma sisteminin tüm kompenentl l e a ri (kazanın konstrüksiyonundan ve depolama kabiliyetinden (su hacmi) başlayarak ısı dağıtı m sisteminden termostatik ventilin P- bölgesine kadar) brülörün şalt sıklığı nı ve kazanı n ortalama kullanma ısı l verimini belirlemektedir (Şekil l 'e bakı nız). Bundan dolayı tüm konıponentlerin optimal bir şekilde birbirine uyum sağlaması gerekmektedir. Brülörün şalt sı klığı kazanı n ı sınma ve soğuma safhaları nı n uzunluğuna bağl ı dı r. 1 ı sı nma safhası + 1 Soğuma safhası A 1 Brülör startı . Müstakil safhaları n uzatı lması , aynı yükte brülör start sayısı nda bir azalma oluşturmaktadı r. Aşağı da brülör start sayı sının azaltı lması na yarayan önlemler belirtilmiştir. lsı üreticisinin (kazanı n) şalt sıkl ığı bakımı ndan incelenmesi Kazan konstrüksiyonunun, kazan ı sıtma yüzeyleri için kul lanı lan malzemelerin, kazan sı cakl ı k hissedicisinin yerleşiminin, kazandaki su yollarını n gidiş şeklinin ve son olarak çok büyük öneme sahip su hacminin şalt sı kl ı ğı na ve kazan suyu sıcakl ı ğı ndaki dalgalanmalara etkisi vardı r. Bir kazanın dinamik davranısı Yakıtı n yakılması ile kazana veril�n ı sı l güç üç kı smi akı ma ayrı lmaktadı r. Kazandaki ısı l güç bilançosu: QR = Q,v + QK + QV ( 1 ) . Q B: kazana verilen ı sı l güç Qw:riı .cp .(V -v ): lsıtnıa suyu ile kazandan W ır V H 1 1 a ınan ısı güç QK = n\.cpw. (dV/dt) : kazanın ısı nması Qv = kayı p akı m Buradan, kazanda ideal bir karı şı mı olduğu kabulü ile, çpırkamtikatketkaidişletmeyi yeterince temsil eden bir model ortaya ı r : Kazana verilen ı sı l gücün (Q8} önemli bir kısmı dönüş suyu sı cakl ı ğı (n R) ile kazana dönen (giren} su debisini (Mw) gidiş suyu sıcakl ığı na (n y) ı sıtmaktadır. Diğer bir . enerji akımı ise kazanı n ı şını nı (radyasyon) kayı pları dı r (Q y). Burada bu kayı plar üzerinde daha fazla durulmayacaktır. Bunlar eşitliği tDaamhaamenlatemraeskainçinolabneliinrtsitlmasiyştoirn. er işletmede kazan kütlesini (MK) (su hacmi ve çelik ve/veya dökme demir miktarı) işletme sı cakl ığı na ı sıtmak için gerekli olan ı sı l güçtür. Q K Doğal Gez Dergısi 229 bir kazanı n dinamik davranışı nı tanı mlamaktadı r. Stasyoner olmayan işletme esnası nda nispeten büyük olan dinamik davranış, artan brülör çal ışma süresi ile azalmakta ve stasyoner işletn:,eye ulaşı l ı nca sıfı r değerini almaktadı r. Verilen ısı l güç (Q } bundan sonra tamamen ısıtma suyunun ı sıtılması nda kuİlanı lmaktadı r. Genelde şalt farkı (Xsd} mümkün olan sıcakl ı k artışı ndan (Dn) küçük olduğu için brülör stasyoner işletmeye ulaşı lmadan durmaktad ı r (işletmeden çı kmaktadır}. Bunun anlamı şudur : Kazan çhaelmışemnakhteamen tamamen stasyoner olmayan işletmede ve böylelikle kazana verilen ısı l gücün bir kısmı kazanı n ı sıtı lması na hi ;zıtıet etmektedir. Çeşitli incelemelerin de 'gösterdiği gibi, bir kazan sı caklığı kontrol hattı hacimsel debiye bağlı zaman sabitli bir P-T - T,-kontrol hattı ile iyi bir şekilde tanı mlanabilmektedir (Şekil 2'ye bakı nı z}. Bunu su hacimleri 1 ile 5 t/kW değerleri arası nda olan yer tipi çelik veya döküm kazanlarla yapı lan deneyler göstermiştir. Zaman sabiti (T1 ) kazan zaman sabiti (T) olarak gösterilmekte ve sabit su debisinde ve sabit dönüş suyu sıcaklığında ısınma safhası ndaki max. sı cakl ı k artı şını n yaklaşı k % 63'üne ulaşı lmas• için teorik olarak ihtiyaç duyulan zaman anlamı na gelmektedir. Bu, aşağı daki eşitliğe göre hesaplanmaktadı r : rfı K. Cpk TK = -m.-'-'---- w. cp"' cpk : kazanı n özgül ısı kapasitesi cp "' : suyun özgül ı sı kapasitesi (3) Büyük su hacimli (MK) bir kazandaki kazan zaman sabiti kBüuçnüukn asunlahmacimli bir kazandakine göre daha yüksektir. ı büyük su hacimli kazandaki sıcakl ı k artışı nı n oldukça daha yavaş gerçekleşmesi ve bununla da brülör çal ışma süresinde bir uzama meydana gelmesidir. (3) eşitliğine göre şu ortaya çı kmaktadır: Etkili depolama kütlesi (Mı <} ne kadar büyük ise zaman sabiti o kadar büyük ve şalt sı kl ı ğı o kadar az olmaktadır (Şekil 3'e bakı nı z). a K z a a za lt n zaman sabitlerinin büyütülmesi su debisinin (M ) ı lması ile de sağlanabilmektedir. Bu etki "Su debisin� şalt sı kl ığı na etkisi" başl ı kl ı bölümde ayrı ntıl ı bir şekilde incelenmektedir. Ölü zaman (T,), kazan sıcakl ı k hissedincisinde kazan sı caklık hissedicisinde kazan sı cakl ığı ile ilgili ölçülebilen bir değişiklik oluşuncaya kadar geçen gecikme süresine karşıl ı k gelmektedir. Uzun su geçiş yolları ve arka arkaya sı ralanmış ı sı geçişi ile ilgili geciktirici elemanlar bu ölü zamanı arttı rmaktadı r. Ölü zaman ne kadar büyük ise brülörün çal ışma süresi o kadar uzun olmaktadır. Büyük bir ölü zamanı n dezavantajı kuweti kazan sı cakl ık dalgalanmaları oluşturmasıdı r. Şalt farkının şalt sıklığı bakımından incelenmesi fBairrkkazan, sabit yakma (brülör} gücünde küçük bir şalt ı nı büyüğüne göre daha hızlı geçmektedir. Şart farkı ile ilgili bir büyütme, bu durumda brülörün çal ı şma ve Mort-Nıson'97 Sa ı 49

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=