DÖKÜM ve CELİK KAZANLAR .:, C:Ziya TİRYc.AKİ I İNTEM Dipl.İng Berlin Kazanların mukayesesi şimdiye kadar kadar bir çok kez yapılıp değerlendirildi.Çelik kazan üreticileri yazılarında çeliğin avantajlarını dile getirirken, dökümcüler yaptıkları reklamlarla -doğru/yanlış piyasanın- büyük bir bölümünü ele geçirdiler. Biz hem çelik hem de döküm kazan üreticisi olarak konuya tarafsız ve bilimselliğin kriterleri ile analiz etmeye çalışacağız. Genel değerlendirmenin ötesinde her çelik veya döküm kazanın aynı özelliklerde olmadığı, doğru değerlendirme, kazanın tek olarak teknik verilere uygunluğunun analiz edilmesi ile olabileceğidir. Kazan konstruksiyonun da en önemli faktör yanma odasıdır. Burada meydana gelen reaksiyonlar; c+ o,5 02 CO+ 0,5 02 c+ 02 Nü + 0,5 O N+ 0,5 02 H2+ 0,5 02 CH4 + 2 02 S02 + 0,5 O S + 02 dır. ➔ co ➔ C02 ➔ C02 ➔ N02 ➔ Nü ➔ H20 ➔ C02 +H20 ➔ S03 (DG da yok) ➔ S02 (DG da yok) Kazandan ayrı düşünülmemesi gereken brülörün kalitesi ve ayarı, yanma odasında oluşan reaksiyon ürünlerinin miktarını etkileyen en önemli faktördür.Reaksiyon ürünleri kazan yanma odası sıcaklığına bağlı olarak yoğuşurlar. Pas, korozyon, kireçlenme vs. gibi yeni reaksiyonlara neden olarak kazanın ömrünü bitirirler. Zaman içinde de verim azalmasına neden olurlar. Kimyasal maddelerin yoğuşmasında döküm malzemenin dayanınmı çeliklere göre tartışmasız çok fazladır. Dökümün tercih edilmesindeki en büyük neden budur. Doğal Gaz Der ısı 232 Ancak yoğuşma nedeniyle yüzeyde meydana gelen kireç lenmeler zaten kötü olan döküm malzemenin ısı geçirgenlik katsayısını dahada kötüleştirerek başlan gıçda % 90 mertebesinde olan verimin 5-1 O sene içinde % 80 mertebesine inmesine neden olur. Zaman içinde çok değerli olan enerjinin büyük bir kısmı heba edilmiş olur. Modern kazan üreticileri yoğuşmayı azaltan, tamamen ortadan kaldıran minimum sıcaklık stoperleri,dual sistemler vs. gibi prosesler geliştirerek çelik malzeme aleyhine olan bu durumu kaldırmışlardır. Bu bakımından kazan seçiminde döküm mü çelik mi yerine ne kadar yoğuşma yapıyor? kriterinden hareket etmek lazımdır. Kriter 1 :Yoğuşma yapmayan veya çok az yapan kazanlar seçilmelidir. lsı tekniğinin temelini iletim, konveksiyon ve ışıma ile oluşan ısı transferi oluşturur. Termo-dinamik kanunları, Fourier, Newton, Stefan-Bolzmann formül-lerinin yanı sıra empirik formüller, modellemeler ve benzerlik tezinden yararlanılır.lsı transferinin faz durumuna göre (Nu, Pr,Re vs.) sayıları ile diğer formüller de devreye girer Sıcak su kazanlarında ısı transferinin üç şekli de mevcuttur. Yukarda belirtilen fonsiyonlarda en önemli iki faktör ısı iletim kat sayısı ile sıcaklık gradiyentidir. Sıcaklık gradiyenti: oT/ox ısı iletilen yüzeydeki sıcaklığın mesafeyle parsiyal değişimidir. Sıcaklık gradiyenti kazanlarda olduğu gibi tüm proseslerde ısı kaybı ıstenmiyorsa düşük tutulmalıdır. Bunu sağlamak ıçın; Mart-Nısan'97 Sa ı 49
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=