Çeviri Münih Teknik Üniversitesi'nin 88/31 O No.lu araştırma raporunda gaz tesisatındaki çeşitli parçaların yangına karşı davranışları DiN 41 02 Teil 2'de belirtilen sıcak!ık-zaman eğrisine göre incelenmiş ve fonksiyonelliğin ortadan kalkması, tahrip olma, sıcaklı k ve zamana bağlı olarak gösterilmiştir. 20 dakika sonra (bu durumda sıcaklık 700 °C'nin üzerine çıkmaktadır) yüksek sıcaklığa dayanıklı olmayan parçaların � 1050 � 900 ro i Minu1en (.) 750 oc iiı o o 600 5 556 10 658 450 ı s 719 30 822 300 60 925 90 986 150 120 1029 o o 15 30 45 60 75 90 Zaman (dak) Şekil 2. Malzeme ve Parçaların Yangına Karşı Davranışları, DiN 4102, Teil 2 Sıcaklık-Zaman Eğrisine Göre (örneğin; tümü metal olan gaz hortumları veya sert lehimlenmiş bakır borular) çoğunda tahribatlar oluşmaktadır. 90 dakika sonra (yaklaşık 1000°C) sadece kaynaklanmış çelik borular veya uzun vida bağlantılı çelik borular sızdırmaz durumda kalmaktadır. • Odalarda bulunan gaz yakıtlı cihazlar veya direkt olarak gaz yakıtlı cihazlardan önceki yakıt hatları (boruları), • Dışardan 100 °C'den daha yüksek bir termik tesir altında kaldığında kendiliğinden kapanarak yakıt girişini kesen, • 650 °Clik bir sıcaklığa kadar en az 30 dakikalık zaman zarfında 30 L/lı'clen (hava debisi olarak ölçülen) daha fazla bir debinin geçmesine veya dışarı çıkmasına izin vermeyen bir düzenekle donatılmak zorundadır. 105 Böylelikle ilave emniyet kanunen ele zorunlu tutulmuş olmaktadır. Termik Emniyet Ventillerinin Çalışma Prensibi Kullanım alanına göre konstrüksiyonları farklı iki tip mevcuttur: • Armatürlerclen ve cihazlardan önce gaz borularına monte edilen tip, • Armatürlerin ve cihazların içine monte edilen tip. Çalışma prensibi her iki tipte ele aynıdır. Bir baskı yayı bir kapatma parçasını kapatma yönünde gergin bir şekilde tutmaktadır. Kapatma parçası örneğin; üç noktadan desteklenerek bu pozisyonda tutulmaktadır. Bu üç destek noktasından birinde belirli bir erime sıcaklığına ulaşıldığında konumunu değiştiren ötektik lehime sahip eriyebilen bir parça bulunmaktadır. Bu parçanın konum değiştirmesinden sonra baskı yayı kapatma parçasını bir yatağa oturtarak bununla bir pres geçme oluşturmasını sağlamaktadır (Şekil 3). Tehlikeli olan yanmamış gazın dışarı çıkmasıdır. Gazın tutuşma sıcaklığı (normal olarak 600°Cnin biraz üstündedir) kapalı odalardaki oksijen eksikliğine bağlı olarak alevsiz, yavaş (kor halinde için için) yanmanın oluştuğu yangın durumlarında 800°C'nin üzerine çıkabilmektedir. Bu durumda genellikle küçük bir kaçak, patlayıcı bir karışımın oluşması için yeterli olmakta ve patlama tüm binayı tahrip edebilmektedir. Kapatma Parçası Eriyebilen Parça \ Gövde Yangın durumunda gaz çıkışını önleyebilmek için bugüne kadar elde bulunan tek imkan parçalar ile ilgili kritik sıcaklıklara ulaşılmadan (genellikle 1O dakikadan daha kısa bir süre içinde) bina girişinde bulunan ana gaz kapatma vanasının Şekil 3. /3ır Meruk Maxılrul-1:ıııııiyel Veıılifıııııı Yapısı kapatılması olmuştur. Yangının bina girişine ulaşılmasını engellediği veya ana kapatma vanasının doğrudan yangının içinde kaldığı durumlarda bu imkan da ortadan kalkmaktadır. Sadece, kendiliğinden kapanan bir emniyetventilinin tehlikeye maruz parçalardan önce monte edilmesi, emniyeti garanti etmektedir. Yakma sistemleri ile ilgili yönetmeliklerde (Feu-VO 1 995) talep edilen hususlar şunlardır: Doğal Gaz Dergisi 246 Bu pres geçme, çevre ile irtibat halinde bulunan gövdenin içerde sadece noktasal olarak desteklenen kapatma parçasına göre daha hızlı bir şekilde ısınması ve böylece kapatma parçasının yatağa iyice girmesi ile kuwetlenmektedir. Bu şekilde elde edilen sızdırmazlık 1000 °C'ye kadar termik yük altında (baskı yayının yüksek sıcaklık etkisi ile kuwetini kaybetmiş olmasına rağmen) saatlerce bozulmamaktadır. Temmuz-Ağustos'97 Sayı 51
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=