• Makale Projetbureau Warmte adl ı bir örgütün kurulması, • Vergi kolaylıklarının sağlanması: - Yatırı mları n bir bölümünün vergi için kardan kesilmesi, - Kojenerasyon ile üretilen ısıya vergi uygulanmaması, - Kojenerasyon santrallerinin elektrik üretimi için kullandıkları gaza vergi vermemeleri. • DH ağının kurulması gibi bir 'yeşil yatırım'a düşük faizli finansman bulma olanağı. Bu tablo, Hollanda'da elektrik piyasasının özelleştirilmesi konusunda atılan adımlara bağlı olarak değişecektir. Hollanda, AB Mevzuatı'ndan öteye gitmeye karar vermiş ülkelerden birisidir. Yeni Elektrik Yasası'nda, yasanın yürürlüğe girmesinden 5 yıl sonra (yani 1998'de) pazarın bütünüyle serbest hale getirilmesi öngörülmektedir. İNCİLTERE İngil tere, elektrik piyasasın ın tamamen se rbestleşti rilmiş olması bakımından ilginç bir örnek oluştu rur. Serbest piyasa uygulaması İngiltere'de 1989 yılında çıkarılan Elektrik Yasası ile başladı. Bu yasa sektörde radikal bir reformu ve Nisan 1998'e kadar se rb estl eşti rm e nin bütünüyle gerçekleştirilmiş olmasını öngörüyordu. Bu reformun en önemli unsurları şunlardır: • Elektrik endüstrisinde üretim, ul aştırma ve dağıtımın birbirinden ayrılıp farklı şirketlere verilmesi, • Üretim ve arz sektörüne rekabetin gelmesi, doğal üretim ve dağıtım tekelinin korunması, • Şu anda 4 ana üretim şirketi vardır: British Enerji, Mognox Elektrik, National Power ve Powergen (ilki pazarın %50'sini, ikincisi ise %30'unu kontrol etmektedir). Bağımsız üreticiler pazara girmiş ve bu dört ana şirketle aynı koşullarda üretime başlam ıştır, • 100 MW'.ın üzerinde üretim yapan üreticilerin hepsi ürettikleri e l ektriği kartele satmak durumundadır. Üreticilere ödenen fiyatların ise düşük olması ve sabit bir Doğol Goz Dergisi 155 artış göstermemesi son yıllarda kojenerasyonun gelişimin i engelleyen belli başlı unsurlardır. İngiltere'de kojenerasyon elektrik üretiminin sadece %5.3'ünü oluştu rmaktadır, ancak kojenerasyonun gelişimi büyük ölçüde özelleştirme sürecinin başlamasıyla son birkaç yılda olmuştur. Bugün, üretim ve satış sektöründe Nisan 1998'e kadar 100 kW'ın altında elektrik tüketimi yapan tüketiciler dışında tam rekabet vardır. Nisan 1996'ya kadar 1O MW'ın altında dış satım yapan üreticiler sadece düşük fiyat ödeyen yerel dağıtım şi rketlerine elektrik satabilirler. Piyasan ın bu şekilde bütünüyle serbest olmaması birçok engelin ortadan kalkmasını engellemiştir. Gelecekte ise serbestleşti rmenin tamamlan masına ve İşçi Partisi Hükümeti'nin bir önceki hükümete oranla çok daha iddialı hedefler belirlem iş olmasına bağlı olarak, çok önemli ge lişme l er beklenmektedir. (İşçi Partisi'nin 201 O yılı hedefi: 10.000 MWe, Muhafazakarların 2000 yılı hedefi: 5000 MWe, 1996 yılı: yaklaşık 3,700 MWe). İSPANYA VE İTALYA Yakın bir geçmişe kadar, her iki ülkenin hükümetlerinin de kojenerasyonun gelişimi için aktif politikaları olmuştur. Bu iki ülkenin yakl aşım la rı birbirine oldukça yakı ndır. Elektrik şebekesinin fiyat tarifelerinin yapıları farklı da olsa elektriği teşvik fiyatları üzerinden alma zorunluluğu vardır. • İtalya'da verimli üretim için fiyatları kontrol edecek bir Enerji Verimliliği Endeksi oluşturuldu. CHP (Kombine ısıtma Santrali) de bu endeksten faydaland ı , • İspanya'da fiyatlar hükümetçe kontrol edilmektedir, üretim ise taşıma ve dağıtım bedellerine dayanır. Yatırım maliyetinin çıkarı lması için 5 yılda bir fiyat düzeltmesi yapıl ma ktadı r. Bu iki ülkede ortak olan bir başka nokta da farklı nedenlerden de olsa kojenerasyonun durumunun gittikçe daha kötüye gidiyor olmasıdır. İtalya'da 1997 yılı başında yeni santrallerin kojenerasyon ile üretilen elektriği elektrik kurumu ENEL'den alma zorunluluğu kaldırıldı. Tabii bu da gelişim umutlarını azalttı. Her koşulda, er ya da geç serbest elektrik Kasım-Aralık'97 Sayı 53
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=