Doğalgaz Dergisi 53. Sayı (Kasım-Aralık 1997)

264 •••••••• ENDÜSTRİYEL KAZAN DAİRELERİNİN DÜZENLENMESİ Tamer ŞENER, Y.Mak.Müh. BOLUM-1 Endüstriyel kazan dairelerinin düzenlenmesi ekonomi,güvenlik ve işletme kolaylığı ba kımından önemlidir. Endüstri kuruluşunun sahip ve yöneticilerinin, proje aşamasında, aşağıda açıklanacak hususlarla ve mevzuata uymaları gerekli ve zorunludur. GENEL KURALlAR 1) Kul lan ıl acak malzeme,cihaz,ölçü ve kontrol aletleri çalışma koşullarına uygun olarak seçilmelidir. 2) Seçilen malzemeler TSE kalite belgesi yanında,uluslarası standartlara uygunluk belgesine,özellikle son yıllarda aranan, ISO 9000 belgesi ve CE işaretin e sahip olmalıdır 3) Her ekipman üzerinde, yağlama ve bakım talimatları, madeni plaka olarak, görünür ve kolayca okunur bir şekilde asılmalıdır. 4) Ekipmanların özellikleri -bakım, işletme, güvenl ik talimatları- bir dosyada her an okunup kullanılmaya hazır olarak bulundurulmalıd ır. 5) Her kazancının sürekli olarak işletme,bakım bilgilerini yazacağı bir jurnal defteri olmal ı, bilgiler düzenli ve okunaklı olarak yazılıp defterler korunmal ıdır. 6) Kazan dairesinin yıllık bakım ve basınç deneyi yapıl ı p,yetkili bir makina mühendisince imzalanıp dosyasında korunmalıdır. 7) Kazan dairesinde kazancını n ve ilgili dökümanların korunacağı bir oda ve kolayca görülecek bir duvar saati olmalıdır. 8) Dış hava sıcaklığını ölçecek bir termometre konulmalı ve günlük dış hava sıcaklıkları jurnal defterine yazılma lıd ı r. 9) Mümkün olduğunca manuel işletme yerine otomatik işletme tercih edilip ,gerekli ve uygun ekipmanlar kullanılmalıdır. KAZAN DAİRESİ YER SEÇİMİ Bayındırlık Bakanlığı Yapı İşleri -Makina Tesisatı - Genel Teknik Şartnamesi'ne göre ısı santrallerinin meskun hacimlerinin altına yerleştirilebilecek 0.5 atü'den yüksek basınçlı buhar ve kızgın su kazanlarında aranan şart; Su hacmi (m3 ) x İşletme basıncı (atü) :c; 1 O şeklinded ir.Bu şartı sağlayamayan güçteki kazanlar için, üzerinde kat bulunmayan ayrı bir kazan dairesi yapılması zorunluluğu vardır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi veya bulunulan belediyenin Ruhsat Denetim Müdürlüğü kurallarına göre kazanlar işletme basıncı ve hacimlerine bağlı olarak 3 sınıfa ayrılır; 1.sınıf kazanlar 2.sınıf kazanlar 3.sınıf kazanlar Burada; V (T-100) :c; 50 50 < V(T-100) < 200 V (T-200) ~ 200 V :Kazan su hacmi (m3 ) T: İşletme basıncına tekabül eden doymuş buhar sıcaklığı (°C) Kazanın girdiği sınıfa göre gerekenler yapılmalıdır. KAZAN DAİRESİ ÇIKIŞ YERLERİ, KAPllAR VE PENCERELER lsı merkezlerinde daimi olarak emniyetle kullanılabilen ve mümkün mertebe birbirinin aksi istikametine düşen iki çıkış yeri olmalıdır.Bunlardan biri mutlaka bina dışına açılmalıdır. Çıkış yerlerinden birisi pencere de olabilir. lsı merkezi kapıları, dışarıya doğru açılmalı ve yanmaz malzemeden yapılmış olmalıdır. lsı merkezinde bina dışına açılan en az 1 pencere bu lunmalı v<ı bu pencere de yanmaz malzemeden yapılmalıdır.Pencere alanı mümkün mertebe santral döşeme alanının 1/12 'sinden az olmamalıdır. YIRTILMA YÜZEYİ Bir kazanın gücü 120.000 kcal/h (140 kW) 'dan fazla ise veya kazan dairesinin tüm kapasitesi ·ı .200.000 kcal/h (1400kW) 'dan fazla ise veya kurulu kapasitenin kazan dairesi hacmine bölümü 945 k/cal/m3h (11100 W/m3 ) 'den fazla ise ;kazan dairesinin , kazan patlaması durumunda binaya bir zarar vermemesi için bir yırtılma yüzeyi inşa etmek zorunludur.Bu yüzey kazan dairesinin tavanından veya yan duvarlarından olabilir.Yırtılma yüzeyi ile ilgili diğer hususlara da riayet edilmelidir.Bu konuda deneyimli bir makina mühendisi ile işbirliği yapılmalıdır. KAZAN DAİRESİ BOYUTlANDIRMA VE DÜZENLENMESİ Kazan dairesi için minimum hacim 8m3'tür.Minimum tavan yüksekliği 2.5m'dir.Endüstriyel kazan dairelerinin bu ölçülerin çok üstünde boyut gerektireceği malum olmakla birlikte, yazılı bir kural olduğu için burada belirtilmem iştir. Kazan dairesi ölçüleri tayin edilirken konulacak kazan ve diğer yardımcı donanımların boyutları göz önüne alınarak •••••••••• • ••••••••••

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=