Ülkemizde uygulanmakta olan proje iç ortam s ı cakl ık değerleri, örneğin yatak odalar ı nda 20 ° C, oturma odalarında 22 ° C iken, bu ülkelerde 1 8"C ve 20"C olarak uygulanmaktad ı r. Bu uygulamanın ülkemizde de yapılmas ı halinde, daha az enerji kullanım ı ve dolay ı s ı yla da daha az yak ı t masraf ı gerçekleşmiş olacakt ı r. Bu konuya benzer bir başka konu ise proje d ı ş ortam sıcakl ı k değeri ile ilgilidir ki bu değeı·, en soğuk k ı ş günlerindeki hava s ı cakl ı klar ı nın ortalamas ı n ı ifade etmektedir. Ülkemizde son 1 5 - 20 yıld ı r yaşanmakta olan kış aylarındaki hava s ı caklık değerlerinin artışı herkesin malumudur. Dolay ı s ı yla 1940'11 y ı llarda belirlenmiş olan proje dış ortam s ı caklık değerlerinin günümüzün koşullar ı na göre yeniden belirlenmesinde yarar olacakt ı r. Örneğin İstanbul için kullan ı lan -3"C değerinin O ile +3"C değerleri aras ı nda olduğu ve pek çok proje tesisat uygulay ı c ı s ı tarafı ndan özellikle clön(.işüm işlerinde yapılan seçimlerde bu değerler göz önüne alınarak kazan ve radyatörseçimlerinin yap ı ld ı ğı bilinmektedir. Bu seçimler doğal olarak harcanan yak ı t eneı'jisine ele etki yapmaktad ı r. O halele uygulamada kullan ı lan bu değerler teoride de kul lanı l ı r hale getirilmelidir. Böylece hem ülkemiz, hem de �alkım ı z kazançl ı olacaktır. 6. Atık ısının Geri Kazandırılması Suretiyle Sağlanacak Enerji Tasarrufu Atık ı sı daha ziyade sanayi kesimlerinde bulunmaktad ı r. Özellikle termik santrallerde, takriben %6S'lik konclens suyu enerji kay ı pları n ı geri kazanmak ülkemiz aç ı s ı ndan çok büyük enerji tasarrufu sağlayacakt ı r. İstanbul'daki Ambarl ı Termik Santrali'nde deniz soğutma suyuyla d ı şarı atılan kondens suyu ısı enerjisi denize verilmek yerine, buraya en yak ı n yerleşim merkezi olan Avc ı lar semtinin bir k ı smında veya başka bir şekilde ı s ı tma amaçl ı olaı·ak kullanılabilir. Bu örnekleri çoğaltmak da mümkündür. Burada amaç kar etmek değil, devletin döviz giderlerini azaltmaktır. İlk tesis masraflarının geri ödenmesi, aboneler tarafından uzun vadede karşılanmas ı kaydıyla, sistemin kendi masrafların ı kurtaracak şekilde işletilmesi sağlanabilir. Büyük çaptaki sanayi kesiminin tamam ı kojenerasyon sistemleri ile elektrik enerjisini temin etmeli ve kojenerasyondan çıkan at ı k ı sı ile de ı s ı tma ve proses ı sı ihtiyaçlarını karş ı lamal ıd ı rlar. Böylece kullan ı lan enerjinin Doğal Gaz Dergisi 191 Agenda verimliliğinin o/o35'Ierden o/o65'lere kadar ç ı kmas ı mümkün olabilecektir. Bu düşünceden hareketle ülkemizde termik santraller kanal ı yla elde edilen elektrik enerjisinin tamam ı n ı n konut, küçük çaptaki işletmeler, mağaza ve atölye gibi kojenerasyon sistemlerinin kuı·ulmasın ı gerektirmeyen yerlerde kullan ı lmas ı hususu kan ı m ı zca daha doğru olacaktı r. Ayrıca ülkemizin pek çok bölgesinde yap ı lmakta olan organ ize sanayi sitelerinin termik santrallerden beslenmesi kadar hatal ı bir çözüm olamaz. Bu sitelerin elektrik ihtiyaçları, site yanına kurulacak olan kojenerasyon sistemleri tarafından karş ı lanmalıd ı r. Bu sistem sayesinde at ı k enerjinin site içindeki işyerlerin i n ı s ı t ı lmas ı nda kullan ı lmas ı sağlanmakta ve enerji verimliliği %3S'lerden %6S'lere yükseltilmiş olmaktad ı r. Sonuç olarak, bugünkü enerji potansiyelimize göre, kojenerasyon sistemlerinin yayg ı nlaştırılmas ı hususu mecburi ve kaç ı n ı lmaz olmal ı d ı r. Özellikle, senenin bütün günlerinde atık ı s ı enel'J ı s ı nı kullanabilecek durumda olan, belirli kapasitenin üzerindeki tekstil ve benzeri bütCı n sanayi kesimlerinde tesisin elektrik enerji ihtiyaçları , kojenerasyon sistemleri ile karş ı lanmal ı ve yasal hale getirilmelidir. Bu sayede tekstil sanayindeki enerji verimliliğimiz ele artt ı r ı lm ı ş olacakt ı r. 2000'Ii y ı llaı·a kadar, ithal edilen doğal gazda kayda değer bir art ı şın sağlanamayacağı nın kesinleşmiş olması nedeniyle, ulusça çok önemli olduğuna inand ı ğ ı m ı z, özellikle hava kirliliğini önlemek amac ı yla büyük çabalar harcayarak getirilmiş olan doğal gaz ı n ısıtma sezonunda öncelikli olarak şehir ıs ı tmas ı nda, fazlas ı n ı n ise sanayide kullan ı lacağ ı , yaz ı l ı ve görsel basın yay ı n organlar ı tarafından defalarca dile getirilmişti. Bugün bu karar ı n tam olarak uygulanamad ı ğ ı nı üzülerek görmekteyiz. Bilindiği üzere sanayideki imkanlar, konutlara göre çok daha fazla olduğundan ı s ı tma sezonunda doğal gazı n tamamı şehir içindeki konutlara verilmeli, sezon sonunda ise çift yak ı tlı yak ı c ı lar sayesinde an ı nda alternatif ikinci yak ı ta geçebilen sistemlerin kullanıld ı ğ ı sanayilere, termik santrallere ve kojenerasyon sistemlerine verilmelidir. Böylece bug(.in sabırs ı zlıkla doğal gaz almak için s ı rada bekleyen bütün abonelerin doğal gaza kavuşmaları kesinlikle sağlanm ı ş olacaktır. Aksi halde uzun vadede al ı nacak olan tasarruf tedbirleri ile doğal gaz almak için s ı rada bekleyen abonelere uzun bir süre daha ihtiyaçları olan miktarda doğal gaz verilebileceğini tahmin etmiyoruz. Mart-Nisan '98 Sayı 55
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=