Çeviri TÜRKİYE'nin Enerji Üretim /Talep Dengesi Maksimum Hesaplanan Tesis Yerli Elekt rik ithal Edilecek Yıllar Ka2asitesi Üretim Talebi Elektrik (MW) (Twh) (Twh) (Twh) 1997 21890 104,3 106,5 (-) 2 ,2 1998 23000 112,0 117, 1 (-) 5,1 1999 26000 130,0 128,8 2000 29500 150,0 142,7 2001 31500 159,0 155,9 2002 33500 172,0 171 ,5 2003 35800 184,0 188,6 (-) 4 ,6 2004 38800 204,0 207,5 (-)7,5 2005 42500 220,0 228,3 (-) 8 ,3 2010 64000 308,0 2015 85000 398,0 2020 110000 547,0 (1 Twh= 109 kwh) Not: 201 O yılından sonra elektrik talebinin ne şekilde gelişeceği öngörülemiyor. Dolayısıyla tabloda 2010 yılı ve sonrası için son iki sütun boş bırakılmıştır. iV. TÜRKİYE ELEKTRİK PAZARININ YASALALTYAPISI Bugün, Türkiye'de 5 farklı yatırım modeli vardır. 1-Yİ D (Yap-İ şlet-Devret) 2- YİS (Yap-İşlet-Sahip ol) 3- OTOPRODÜKTÖRLÜK 4- İHT (İşletme Haklarının Transferi) 5- TEAŞ'ın geleneksel ihale sistemi 1- YİD Projeleri 1984 yılına kadar enerji üretimi ve üretim tesisi kurulması ile ilgili her türlü faaliyet devlete bağlı kuruluşlarca yürütülüyordu. Türkiye artan kamu hizmeti yatırımları ihtiyacını karşılamak için alternatif olarak YİD modelini düşünen ilk ülkelerden biridir. YİD modeli Türkiye'de 8 Haziran 1994 tarihinde 3996 sayılı yasanın yürürlüğe girmesiyle hız kazandı. Oo{Jol Gaz Dorgısi 116 1995'in sonbah arında Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi 3996 sayılı yasanın 5. ve 14. maddelerini yürürlükten kaldırdı. Dolayısıyla Türkiye'de proje şirketi, imtiyazlı şirket olarak kabul edilmektedir. Bu da proje şirketi ve ETKB arasında imzalanan uygulama anlaşmasını n bir imtiyaz sözleşmesi anlamına gelir. Sonuç olarak uygulama anlaşması Danıştayın kararına tabidir. Bugüne kadar 4 doğal gaz yakı tlı kojenerasyon santrali (toplam 1500 MW kapasiteli) ve 9 hidrolik enerji santrali (toplam 800 MW kapasiteli) projesi uygulama anlaşması imzalanmıştır. Diğer projeler (ya klaşı k 20000 MW kapasiteli) bürokratik prosedürlerin sonuçları nı bekliyor. Yukarıda sözü edilen mahkeme kararı ve sözl eşme öncesindeki bürokratik işlemler YİS modelinin ge lişimine katkıda bulundu. Temmuz-Ağustos '98 Sayı 57
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=