Ceviri .:, •• • • TU RKIYE'N IN • HAZAR ENERJi KAYNAKLARIYLA • • • • • iLGiLi POLITIKALARI The Politics of Tukey With Regard To Caspian Energy Resources Bu yazı, IBCtarafından 6-7 Temmuz 1998'de Çırağan Sarayı'ndagerçekleştirilen "Gas i11 Turkey" Konferansı'nda Yaman BAŞKUT'un sunduğu bildirinin çevirisiyle oluşmuştur. Birkaç yıl öncesine kadar "Türkiye'de Doğal Gaz" konulu böylesine önemli bir konferansın düzenlenmesi düşünülemezdi. Düşünülemezdi, çCınkü "Hi rkiye'nin doğal gaz öyküsü" çok yakın bir geçmişte başladı ve bölgesel ve uluslararası düzeylerde henüz önemli bir etki uyandırmadı. Aslında forkiye'de doğal gaz tüketimi 1976 yılında başlamış olup, ancak 1980'lerin ortalarından bu yana hızla artmaya başlamıştır. Oysa Türkiye bugün gelecekte önemli bir doğal gaz tüketim ve u laşım merkezi olarak görülüyor. Bu dönüşümü anlayabilmek için iki önemli noktanın üzerinde dikkatle durulması gerekiyor. Türkiye'nin ekonomik büyüme potansiyeli ve enerji politikası. Türkiye'nin yüzölçümü Avrupa'daki OECD üyelerinin hepsinden daha büyük ve Türkiye 63 milyonluk nüfusu ile 1997 yılında bu ülkeler içinde Almanya'dan sonra ikinci sıraya yerleşti. 2020 yılında ise forkiye'nin 83 milyon nüfusla ilk sıraya yerleşmesi bekleniyor. Bu beklentiler Teırkiye'nin nüfus yapısı itibariyle diğer OECD ülkelerinin yaşadığı yaşlı nüfus sorunlarını yaşamayacağını gösteriyor. Türkiye'nin so runla rı bir başka konuda yoğunlaşacak: hızlı şehirleşme. Şehirleşme süreci nt.'ıfusun ihtiyaçlarının iş dünyasının hizmet ve ait yapı talepleriyle birleşmesi ne bağlı olarak mali açıdan ve organizasyon açısından önemli bir sorun oluşturur. Ancak öte yandan hızlı büyüme için gerekli Doğal Gaz Dergisi 92 modern tüketim kalıplarının sağladığı avantajlarla dünyanın en önemli pazarlarından birinin ortaya cıkışına da şahit oluruz. Son 25 yıl içinde Türkiye sabit fiyatlaı ;ıllık ortalama %4,4 büyüme oranını gerçekleştirdi. Bu oran ise OECD ülkelerinin ya da gelişmekte olan ülkelerin büyüme oranlarından çok daha yüksek bir oran. Önümüzdeki 25 yıl için yapılan tahminler ise Teırkiye'nin "düşük-kalkınma performansı" ile yıllık ortalama %4,5 "yüksek-ka lkınma performansı" ile ise %6,2 büyümeyi gerçek-leşti receğini gösteriyor. Teırkiye'nin son üç yılda gerçek rakamlarla o/o7,7'lik bir büyümeyi gerçek leştirdi ği göz önünde bulundurulduğunda, bütün bu tahminlerin gerçekçi olduğu düş(.inülmektedir. Bütün bunlar da yüksek-kalkınma performansının gerçekleşmesi halinde, Türkiye'nin Satın Alma Gücü bakımından ortalama bir OECD ülkesinde kişi başına düşen ulusal gelir düzeyini yakalayacağı ve büyük nüfus potansiyeli ile en güçlü OECD ekonomilerinden biri olmaya aday olduğu anlamına geliyor. Ulusal gelirdeki büyümeye paralel olarak, aynı dönemde Hırkiye'nin toplam enerji talebi, Avrupa ortalama enerji talebinin 5 katından daha fazla bir oranda hızla arttı. Toplam primer enerji talebinin önümüzdeki 15 yıl içinde Temmuz-Ağuslo '98 Sayı 57
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=