Makale DÜŞÜK KALİTELİ AĞIR YAKITLAR-ARTAN YOĞUNLUĞUN ETKİLERİ Günümüzde enerji santrallerinde kullanılan ağır yakıtların kalitesi değişiklik göstermektedir Bunun nedeni; • Düşükkaliteli ağıryakıtların kulanım alanlarının artması/pazar payının artması. • Modern rafinerilerde yeni yöntemlerle üretimde verimin artımı sonucu kalan / yan ürün olan ağır yakıtların spesifikasyonlarının değişmesi. • Daha ağır özellikleri olan ham petrol üretimi. Düşük kaliteli ağır yakıtlardan kastımız rafineride kraking sonucu ortaya çıkan atık distilasyon komponentler ve c:=ı Distilasyon komponcnllcr - Alık disıilasyon komponcnılcr 11:ım pcırol Vnkum distilasyon Distilatlar Katalitik krakiııg --------- ,,,-- --'-------� YOĞUNLUK Düşük derecel i HFO %25, ya ela daha .ıı lı.:ım petrol Şekil ]. Modem ra/iııeri prosesi Ağır yakıtların kalitesindeki en önemli değişiklik artan "yoğunluk" tur. Konvensiyonel rafinerilerde üretilen klasik ağır yakıtların yoğunluk aralığı 1 5 °Cde 960-980 kglm3 olarak görülürken, çağdaş rafinerilerde üretilen düşük kaliteli ağır yakıtların Doğol Gaz Dergisi 1 15 kalıntılar içeren yakıtlardır. (Bkz Şekil 1.) Şekil 1 ve 2'den de anlaşılacağı gibi konvensiyonel ve modern rafinerilerde ortaya çıkan ağır yakıtların arasında farklılık vardır. Konvensiyonel rafineriler daha fazla ağır yakıt ortaya çıkmasına karşın (yaklaşık rafineriye giren ham petrolün o/o40-o/o50'si oranında) ortaya çıkan ağır yakıtların spesifikasyonları, modern rafinerilerde verimin artmasından dolayı ortaya çıkan ağır yakıtları n spesifikasyonlarından daha iyidir. Buna karşın günümüzdeki rafineriler daha az (eskisine göreceli olarak) ağır yakıt ortaya çıkarmaktadır (yaklaşık rafineriye giren ham petrolün o/o25'i veya daha azı oranında). Ama ortaya çıkan ağır yakıta düşük kaliteli ağır yakıt diyebiliriz. D i s t i ! a t l a r c==:ı Distilasyon komponentler � - Atık clistilasyon komponentler Hanı petrol Atmosferik clistilasyon Vakum clisıilasyoıı �----- _____ ..) Diişiik dereceli HFO, %25 ya da daha az hanı petrol Şekil 2. Koııvaıısiyoııel rafineri prosesi yoğunluk a�alığı 1 5°Cde 980-991 kglm3 olarak belirlenebilir. Hatta günümüzde karşılaştığımız bazı yakıtlar 991 kg! m3'den daha büyük yoğunluklar gösterebilmekte 998kgl m3 gibi yoğunluklara varabilmektedir. Bu günlerde bu tür d(.işük kaliteli ağır yakıtlar (No.6 Fuel Oil) olarak tanınmaktadır. (Bkz Şekil 3) Eylül-Ekim '98 Sayı 58
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=