........__, ........ 2) BASINÇ DÜŞÜMÜ METODU 50 m.den uzun boru tesisatı olan buhar tesislerinde ve bilhassa kritik buhar kullanım yerinde; belirli basınçta ve miktarda buhar temin edilmesi gerekiyorsa basınç düşümü metodu kullanılarak boru çapı seçi l ir. Evvela buhar tesisatındaki kritik devre (en uzun devre) belirlenir. Bu devrede buhar basıncında olabilecek basınç kaybı baştan seçi l ir. Bu kayıplar; Kazanda üretilen buharın basıncına (çalışma basıncı) göre belirlenir. (Şekil: 5) Şekil 5. Buhar basıncına bağlı olarak; buhar borusunda oluşması muhtemel basınç kaybı bar/100 m.bar. Buhar çalışma basıncı (Atü) 0+2 100 rn Boruda (özel kayıplar dahil) dahil oluşacak basınç kaybı (bar) O,1 - 0,3 bar / 100 rn. 2 + 10 1 O ' dan yukarı Buhar tesisatında kritik (en uzun) devredeki boru kaybı. LlP=I (RL+Z) buhar tesisatı nda borularda oluşan basınç kaybı, toplam kaybın %80'ini oluşturur. Keza özel kayıplar; boru kayıplarının %20'si mertebesinde olur, yani Ll P=I (RL +Z) R = ___Q__f_ = � Ll P= RL + 0,2 RL = ·1.2 RL 1 . 2 L L, LlP = boru hattındaki toplam basınç kaybı (bar) IRL= toplam düz boru hattındaki basınç kaybı (bar) R = 1 m. borudaki basınç kaybı (bar/ m.) L = toplam boru uzunluğu m. Z = özel kayıplar (boru hattındaki fittings ve armatürlerin sebep olduğu basınç kaybı ) (bar.) eşdeğer boru boyunun % 20'si mertebesinde kabul edilebilir. = 0, 2 RL L1 = toplam eşdeğer boru uzunluğu (m) = 1. 2 L Diğer bir ifade ile Z özel kayıpları; L boru uzunluğunun %20'si ne eşdeğer boru boyu kadar kayıp yaratır. Dolayı sı ile eşdeğer toplam boru uzunluğu L1 = 1 .2 L olur. Örnek: Bir buhar tesisinde en kritik buhar kullanan cihazın kazandan uzaklığı (toplam boru boyu olarak) 150 m.'dir. Cihazda kullanacağımız kızgın buhar miktarı 20.000 kg/ h, 1 2 Atü, buhar sıcaklığı da 300°C'dir. Elimizdeki buhar kazanında üretilen buhar 300°C, 15 Atü, 40 T / h'dır. Bu cihaza kazadan müstakil bir hat çekileceğine göre boru çapı ne olmalıdır? 0,3 - 1 bar/ 100 rn. 1-2 bar/ 100rn. Çözüm: Şekil 5'ten 100 m. buhar borusunda 1 bar basınç kaybı olacağı kabul edilerek (seçilerek) eş değer boru boyu L1 = 1 . 2 L = 150X1 .2 = 180 111. Şekil 6'dan -ı bar/100 m ve 20.000 kg/h buhar i çin boru çapı 0150 mm seçilir. 180 m. eşdeğer boru boyunda 1.8 bar basınç kaybı bizim için uygundur. 111- KONDENS TESİSATINDA BORU ÇAPI HESABI Buhar; buharı kullanan cihazda, buhar basıncında yoğuşarak su halinde kondenstoptan geçip kondens (geri dönüş) hattına gelir. Kondens tesisatları 2 türlü yapılır. 1 ) Atmosfere açık kondens tankı il e i rtibatlı kondens boruları. Bu sistemde kondens boruları atmosfere açı k olduğundan buhar kullanan cihazda buhar basıncında yoğuşan su kondenstoptan geçip atmosfer basıncına geldiğinde; yoğuşmuş suyun bir kısmı tekrar buharlaşır. (FLAŞ BUHAR), su ve flaş buhar karışımı kondens tankına geldiğinde su kondens tankı i çine dökülürken; tedbir alınmaz ise flaş buharda kondens tankının havalık borusundan kaçarak büyük enerji kaybına sebep olur. Bu sistemin en büyük avantajı buhar kullanan cihazda yoğuşan suyun kondestopta tahliyesinin rahat (kolay) yapılabilmesidir. Atmosfere açı k kondens tankı ile irtibatlı kondens borusu çapı şekil 7'den seçi lebilir. Keza şekil 8'den atmosfere açık veya basınç altında kondens sistemlerinin boru çapını seçebili rsiniz. Atmosfere açık kondens tanklarında basınç 1 bar (mutlak) kabul edilir. •••••••••• • •••••••••• 220
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=