Doğalgaz Dergisi 58. Sayı (Eylül-Ekim 1998)

Article 1) DOĞAL GAZIN ENERJİ TÜKETİMİNDEKİ YERİ Mevcut iletim hatlarımızdan yıllar itibariyle arz edilen doğal gaz miktarlarına bakıldığında, doğal gazın Birincil Enerji Tüketimi içindeki payının gittikçe arttığı görülmektedir. 1 985 yılında % 0.2 olan pay 1995 yılında % 9.9'a yükselmiştir. 1996 yılı doğal gaz tüketiminin, Birincil Enerji Tüketimi içindeki payı % 10.6 ve 1997'de de % 14'tür. Dünya'da doğal gaz ısı-güç santrali teknolojisindeki gelişmeler Türkiye'de de etkisini göstermiş ve bu teknik ile sanayici hem kendi elektrik enerjisini daha ucuza elde etmek ve elektrik kısıntıları nedeniyle oluşabilecek üretim ve aksaklıklarını giderebilmek hem de üretimleri için gerekli sıcak hava, buhar ve sıcak su ihtiyacını karşılamak için otoprodüktör statüsünde kojenerasyon santrali kurmaya başlamıştır. Doğal gaz tüketimine yönelik talep miktarını karşılayabilecek arzın sağlanması halinde, Birincil Enerji Tüketimi içindeki payının daha da artacağı beklenmektedir. 2) SEKTÖREL BAZDA YAPILAN PAZAR ARAŞTIRMALARI VE DİĞER FAALİYETLER Türkiye'de ilk doğal gaz tüketimi 1'976 yılına kadar uzanmakla birlikte bütün sektörlerde doğal gaz kullanımının asıl gelişimi, 1 987 yılında eski SSCB'den gaz ithalatı ile başlamıştır. İlk yıllarda şehirlerde ve Bu kojenerasyon teknolojisiyle doğal gaza dayalı elektrik üretiminde hızlı bir gelişim kaydedilmiştir. 1992 yılında ilk otoprodüktör santral devreye alınmıştır. 1987 yılında ithal edilen doğal gazın % 1 00'ü (51 3 milyon 1113) sadece elektrik sektöründe kullanılmış daha sonraki yıllarda ithal edilen doğal gazın diğer sektörlerde de kullanılmaya başlanması elektrik sektörünün kullanım oranını dCışürmesine rağmen miktar olarak artışını engellememiştir. sanayi kesiminde gaz kullanımı için gerekli alt yapının olmaması doğal gazın tanınmaması ve yan sanayinin tam olarak organize olmaması, başlangıçta doğal gaz kullanımına dönüşümde tereddütlerin oluşmasına ve talebin düşük olmasına neden olmuştur. Ancak BOTAŞ'ın doğal gazın özellikleri, kullanım kolaylığı, teknik ve ekonomik açıdan sağladığı avantajlar hakkında kamu oyunu bilgilendirme çalışmaları, doğal gaz kullanmaya başlayan sanayi tesislerinin doğal gazın avantajlarını görmeleri, diğer kamu ve özel sektör kuruluşlarının; doğal gazın, alet ve ekipmanlarının tanıtım kampanyaları sayesinde tanıtımı sağlanmış ve sanayi sektöründeki teknolojik gelişmeler ile şehirlerdeki hava kirliliğinin artmasının da etkisi ile talep hızla artmıştır. Dünyada doğal gazın önceleri elektrik santrallerinde kullanılmasına karşı bir tepki oluşmuş ve sınırlamalar getirilmişken, verim, çevre, yatırım maliyetleri ve işletim kolaylıkları açısından diğer santrallere göre oldukça büyük avantajları bulunması nedeniyle, 1980'li yılların başından itibaren getirilen sınırlamalar kaldırılmış ve sektörde de doğal gaz kullanımı ve yeni teknolojiler hızla gelişmeye başlamıştır. Dünyada henüz sınırlı sayıda Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali bulunurken, Türkiye'de ilk defa Hamitabat ve daha sonra da Ambarlı'da Doğal Gaz Kombine Çevrim Santralleri çok kısa sürede tesis edilerek sırasıyla 1 986 ve 1 988 yılından itibaren işletmeye açılmıştır. Doğal Gaz Dergisi TÜRKİYE D0GAL GAZ TALEBİ İÇİNDE ELEKTRİK SEKTÖRÜNÜN PAYI (¾) YILLAR SANTRALLAR OTOPRODÜKTÖRLER TOPLAM 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 40 100.0087.2287.51 77.0770.3858.23 50,2552.6546.75 40.7536.70 Eylul-Ekım '98 Sayı 58 O.ODO.OD 0.00 O.DOO.DO O.DO 0.000.3110.35 11.8415.32 100.0087.2287.51 77.0770.3858.23 50.25 52.96 57.1 O 52.5952.02

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=