buna biraz tereddütlü bakıyorlardı, skounl lraan bmi radyea v br ea şgl ea dl dı i . kSi ,ohner rak eCsedzoağyai rl ' gd aeznı LNG takviyesiyle, 10-11 milyar mJ'lere ulaştık. Şimdi ise arz, talebin çok çok gerisinde kalıyor. Yapılmış çeşitli anlaşmalar mevcut. Trans Balkan projesi, İran Anlaşması, 29 Ekim'de imzalanan Türkmenistan anlaşması ve bunların dışında "Mavi Akım" projesinin protokolü. Azerbeycan ve Mısır'la flörtler, Katar Yemen gibi kaynaklardan LNG. Bunların bir kısmının protokolleri, bir kısmının anlaşmaları mevcut, bir kısmı da müzakere halinde olan konular. lnterview 11En ilerlemiş projele0 mevcut batı hattının kapasitesini arttırmak ve Rusya ile Karadeniz altından çekilecek Mavi Akım projesi. Ama biz Mavi Akımı hem teknik nedenlerden1 hem bizi Rusya 'ya daha bağımlı kılacağı için1 hem de fiyat nedeni ile çok riskli buluyoruz. 11 Bugüne kadar yapılmış en derin deniz geçidi. Ayrıca üçüncü bir risk ele Rusya'nın gazı pahalıya satması. Ayrıca, dördüncü bir risk de her hali ile Rusya'ya bağımlı kalmamız. Buna karşılık başta Türkmenistan olmak üzere Irak, Mısır, Batı Hattı, İran gibi birçok alternatif vaı·. Süleyman BUlAK: İran'ın kendi gaz imkanı, 2,5 milyar mJ civarında. Bize 1 O milyar m; verebileceklerini söylemekle birlikte onu biraz kuşkuyla karşılamak lazım değil mi? Deniz ÜNAL: Haklısınız, çok kuşkulu görüyoruz. Biz bütün bunları bir kenara bırakıp Türkiye'nin doğal gaz Süleyman BULAK: Mısır gazı için ne söy/ı.iyorsunuz? konusunda nasıl bir strateji ., Biliyorsunuz bir tarafta izlemesi gerektiğinin LNC terminaliyle çok etüdünü yaptık. Gaz pahalı bir proje. kaynaklarının çeşitlendirilmesinin fevkalede Deniz ÜNAL: LNG'nin kritik bir hadise olduğunu ekonomik olmadığı gördük. Türkiye şu anda düşüncesindeyim. Hele Avrupa'nın en pahalı gaz , Mısır gibi geniş kaykullanan ülkelerinin 't',�,-.ı..ı, naklara sahip olmayan başında gelmektedir ve bir ülkeyle LNG hem fiyat, hem emniyet anlaşmasına girmenin açısından, politik, siyasi ve riskli olduğunu, buna teknolojik riskler açısından karşılık çekilecek bir boru kaynaklarını çeşitlen- hattının da deniz geçişi dirmesi şart. Türkiye'nin -�• gerektiriyor olması ve çevresinde ilginçtir ki birçok Koç Holding_ Enerp ve Çevıe Koordınatoru Deniz UNAL ve Enerp İ�lerı Mi.ıduri.ı kaynak var. Şu anda Türkiye - Suriye iIişki Hu,eyın YEŞILBADEMLI Koç Holdıng'ın Nakk�tepe'deki bahçesinde bırarada lerinin seyri nedeniyle bulunmuşvetüketime hazıren yakın sağlıklı kaynakTürkmen birtakım sorunlar taşıdığını düşünüyorum. gazı. Azarbeycan'da gaz var, İran'da da gaz var. Ama onlar henüz tasarım / araştırma aşamasında. En ilerlemiş projeler, mevcut batı hattının kapasitesini arttırmak ve Rusya ile Karadeniz altından çekilecek Mavi Akım projesi. Ama biz Mavi Akımı hem teknik nedenlerden, hem bizi Rusya'ya daha bağımlı kılacağı için, hem de fiyat nedeni ile çok riskli buluyoruz. Süleyman BULAK: Rusya'nın sağlayacağı finansman problemi riski var. Deniz ÜNAL: Finansman riski ve teknoloji riski var. Doğal Gaz Dergisi 3 1 Süleyman BUlAK: Ayrıca Mısır'ın da 1 O milyar mJ gazı kesinlikle verip veremeyeceği de şüpheli. Deniz ÜNAL: Şüpheli ve fiyatlarının ne olduğu Türkmenistan kadar açık değil. Geriye 2 tane kaynak daha kalıyor. Bir tanesi Irak üzerinden gelebilecek gaz, ama bugün için bunun malum sorunları var. Bir diğer çözüm de batıdan gelebilecek gaz. Avrupa Topluluğu'nun finanse etmekte olduğu bir boru hattı var. Yunanistan bu boru hattının yapılmasını ekonomik kılabilecek bir tüketime sahip değil. Ekonomik olabilmesi için Türkiye'nin de buradan gaz çekmesi gerekiyor. Tabii Türkiye'nin Yunanistan'dan gaz çekmesi fevkalade politik bir konu. Ocak-Şubat '99 Sayı 60
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=