, l Te~ni~ Bilgiler • • • iSi ENERJiSiNiN • • • SANAYiDE VERiMLi KULLANIMI Efficient Usage ofHeat Energy in lndustry Ahmet ŞİMŞİR - Mak. Yi.ik. Mi.ih. Yeşil Enerji Sanayi kazanlarında ekonomizer, planlama aşamasında % 3 - 8 arası tasarruf getireceği hesaplanan, uygulamada daha da az faydası olacağı düşünülen, bu yüzden de fazla dikkate değer görülmeyen bir yatırını unsurudur. Oysa, bilhassa faaliyette olan kazanlarda, daha önce yapılan yanlışlıkları önemli oranda telafi ettiği, zamanla oluşan değişiklikleri de dikkate aldığı ve işletmeci açısından önemli olan ortalama verimi planlananın çok üzerinde yükselttiği için geri ödemesi, genellikle hesaplanandan çok daha kısa sürede gerçekleşen karlı bir yatırım aracıdır. TARİHÇE 20. Yüzyıl başlarında, özellikle 1973 yılına kadar sanayi kazanlarından beklenen, yeterli buharın temin edilmesiydi. 70'Ii yıllardan itibaren, yakıt fiyatlarındaki artış, çevre bilincinin gelişmesi, en son olarak da globalizasyonun getirdiği zorlu rekabet şartları, enerjinin her geçen gün daha verimli kullanılması zorunluluğunu sağlamıştır. Verim artışını sağlayacak yatırımı yapmak, ilk anda, gereksiz bir maliyet artı şı gibi görünse ele, özenli bir incelemede kullanıcıya ilk anda hesaplanamayan, önemli bir finansal kazanç sunmaktadır. Bu yüzden de, özellikle doğal gaz ve LPG gibi temiz yakıtları n güncel olduğu bu yı ll arda, kazan dairesi yatırını veya revizyo nlarında unutu lmaması gereken bir unsurdur. SİSTEM TANITIMI Sanayide ısı enerjisi, ağırlıklı olarak doymuş buhar veya Doğal Gaz Dergisi 184 kızgın su şeklinde tüketilmektedir. Bunun için ele sanayi tipi kazanlar kullanılır. Yüksek verimli kazanlarda, yakıtla verilen enerjinin % 85 ile % 90 a rasındaki bölümü suya iletilir. Verimi 3-8 puan daha artırmak için ekonomizerler kullanılır. Üst ısıl değerin dikkate al ındığı seviyelere yükselebilmek için ise baca gazının daha da soğutularak, baca gazı içinde bulunan su buharının yoğuşturulması gerekmektedir. EKONOMİZERLERİN GETİRDİĞİ AVANTAJLAR Genellikle konutlarda yoğuşmalı tip kazanların sayısı a rtmaktadır. Bu şekilde yüksek verim ancak, doğal gaz ve LPG gibi temiz yakıtlarda kolayca mümkün ol maktadır. Fiyatı göreceli olarak yüksek olan, yoğuşmalı tip kazanların sayısal artışının yanında, yatırım tutarını genellikle sadece birkaç hafta ile birkaç ay arasında geri ödeyen ekonomizerler ise dikkate değer bulunmamaktadırlar. Oysa, karlı bir yatırım olmalarının dışında, işletmeci şirketlere başka avantajlar da sağlarlar. Bunlardan bazıları aşağıda sunulmuştur. 1- Ekonomizer, bir tesiste sadece tasarruf unsuru değil aynı zamanda kurulu kapasiteyi artıran bir ısı transfer yüzeyidir. 2-Ortalama bir sanayi tipi kazan dairesinde çıplak kazanın bedeli, toplam yatırım tutarının kabaca % 20'si dolayındadır. Ekonomizer, sisteme eklendiğinde yatırım tutarı sadece ekonomizerin kendi bedeli kadardır. Yeni brCılöre, degazöre, pompalara ihtiyaç duyulmaz. Başka Mart-Nisan '99Sayı61
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=