2. TÜRKİ YE DOĞAL G.AZ Zİ RVESİ 2nd TURKEY's NATURAL GAS SUMMIT 6 Mı:;ı:n� l 999/M.ı:J'f 6H1 1 999 • H-ilt,on.btı;:ınbul maktadır. Güney Pars Bölgesi'nden gelen yeni arzlar sayesinde Kangan ve Güney Pars'ııı toplam arzdaki payları % 1 3 'e düşmüş olacaktır. Gaz talebinin %39'u doğal gaz kombine çevrim santralleri, %27.5'i endüstri ve %33 'ü ticari ve konut sektörü olmak üzere yerel sektörler tarafından tüketilmektedir. İran doğal gaz dağıtım şebekesi alt yapı tesisleri en hızlı büyüme gösteren sektörlerinden biridir. Bununla amaçlanan, elektrik üretiminde ve ısıtmada orta damıtım ürünleri tüketimini doğal gaza kaydımıak ve yeni sanayilere cneıji ve ikmal sağlamaktır. Bu yaklaşık 12 bin Km'lik yüksek basınçlı doğal gaz boru hattı ağı, yıllık 66 milyar m1 gaz arıtma kapasitesi ve 46 600 Km'lik düşük basınçlı boru hattı şebekeleri demektir. Böylece doğal gazın İran'ın birincil enerji portföyünde %40'1ık bir paya sahip olması sağlanacaktır. İran-Türkiye Gaz Ticareti 20 yılı aşkın süredir farklı clüzeylcrclc devam eden araştırmaların ve görüşmelerin sonucunda İran gazının Türkiye'ye ihracatına dair alış ve satış sözleşmesi 1996 yılının Ağustos ayında imzalandı. BOTAŞ ve NTGC'nin uzman teknisyenleri ile Türkiye'clcki farklı lıüki.imctlerclen siyasetçilerin girişimleri ve yardımlarıyla uzun geçmişe sahip çabalar meyvelerini vereli. İranTürkiye boru hattı proJesının tamamlanmasında ela benzer evrelerden geçiliyor. Alış ve satış anlaşmasının İran-Türkiye ticaretiııiıı gelişmesinde ııe gibi faydaları olduğunu genel olarak görebilirsiniz. İran-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Boru hattının İran topraklarındaki ilk etabının uzunluğu 253 Km'clir. Kullanılan boru kalınlığı 0,460 inch'ten 0,600 iııch'e değişirken, boru çapı 40 iııclı'tir. Tebriz'den başlayıp İran Türkiye sınırında bulunan Bazargan Gaz Ölçüm Merkezi'ncle biten boru hattı, rotası boyunca Sivan, Payam ve Maku dağlarını ve birçok nehri aşıp, 10 kez nehirle ve 15 kez otoyolla kesiştikten sonra 45 Km'lik sert kaya zemine sahip bir bölgeden geçer. Proje 3 segmanclan oluşmaktadır: Born Hcıtıı I.Seg111aı11: Tebriz'den başlayan 1. segman 79 Km sonra Marand'cla sona erecektir. Projenin 20 Mart 1999 ıarilıli ayrıntılı katedilen gelişimi şöyledir: 1 . Yolun hazırlanması 79 Km 2. Kanal açma 76.5 Km 3. Kaynak 70.9 Km 4. Boru clöseme 65.6 Km Toplam Proje İlerlemesi % 82.55 Born Hattı 2. Segıııaııı Tebriz-Bazargan arası 79 Km'den başlayan 2. segman, 60 Km'lik kayalık güzergahtan ve tarım çiftliklerinden geçtikten sonra 139 Kın' ele sona erer. 20 Mart 1999 itibariyle kaydedilen ilerleme şöyledir: 1. Yolun hazırlanması 60.29 Km 2. Kanal açma 58. 1 8 Km 3. Kaynak 58.0 Km 4. Boru döseme 50.0 Km Toplam Proje İlerlemesi % 86.22 Doğal Gaz Dergisi 47 Borıı Hattı 3.Segıııaııı 1 39 Km'elen başlayan 3 . segman, 114 Km boyunca dağlık bölgelerden ve Maku'clan geçer. 7 nehir gerisinden ve I O yol ilerisinden sonra sınıra ulaşır. Projenin ilerleme durumu şöyledir: 1. Yolun hazırlanması 1 15.0 Km 2. Kanal açma 114.5 Km 3. Kaynak 1 14.0 Km 4. Boru döşeme 113.9 Km Toplam Projeİlerlemesi % 90 NIGC, Tebriz Bazargaıı arası etabı Ekim 1999 gibi bitirmeyi planlıyor. Türkiyc'yeyapılan gaz ihracat hacminin kaydedeceği tedrici yükseliş ve Batı ve Doğu Azerbaycan bölgelerindeki yerel talep artışı dikkate alınarak, Qazvin-Tebriz arası ela 457 Kııı'lik 48 inch çapında bir boru hattı döşenmesi kararı verilmiştir. Ghaflan Kouh'un kayalık dağlarını geçip, Qazcl Owzan gibi büyük nehirlere kesişen boru hattı, rotası boyunca Mianch, Haztroocl gibi şehirleri besleyecektir. Söz konusu proje, QazvinZanjaıı, Zanjan-Mianeh, MiaııelıTebriz arası olmak üzere 3 segıııana ayrılmıştır. 170 Knı'lik ilk segıııanın yapımına kısa bir süre içersiııcle başlanacaktır. 2. segman birbirlerine paralel inşa edilecek iki bölümden oluşmaktadır. 48 inch çapında, 64 Km uzunluğundaki birinci bölüm 136 Km'den başlayacaktır. Proje toplam ilerleme yüzdesi 20 Mart Moyıs-Haziron '99 Sayı 62 1 999 tarihi itibariyle %60.23 'tür. 74 Km'lik ikinci bölüm, birinci bölümün bitiş noktasından başlayarak Glıaflan Kouh'clan geçip Mianch şehrinin girişinde sona erer. Projenin gösterdiği fiili ilerleme 20 Mart 1999 itibariyle %86'dır. 160 Km'lik üçüncü bölüm Mianelı şehrinden başlayarak Tebriz girişinde son bulur. NlGC müteahhidi seçmiş ve yol hazırlıklarına başlamıştır. Projenin bitiş tarihi 2001 yılı Mart ayıdır. SONUÇ İran hem bölgesel hem ele uluslararası pazarlara uzun ömürlü ve güvenilir doğal gaz arzı sağlayabilecek bir kaynaktır. Yerel doğal gaz arz ve talebi ve bununla ilgili alt yapı çalışmaları hızla ilerlemektedir. Gaz yataklarının geliştirilmesine yönelik görüşmeler veya uygulamalar sürıııckteclir. Böylece, önümüzdeki yıllarda, ihracata yönelik yeni potansiyeller yaratılacaktır. NIGC ile BOTAŞ arasında anlaşmaya varılan gaz ihracatı uluslararası standartlarda oldukça önemli bir anlaşmadır. Boru hattı projesinin İran bölgesindeki inşası başarılı bir biçimde devam etmektedir. Ve 1999 sonunda bitirilecektir. Anlaşması yapılan sözleşme çerçevesinde Türkiye' ye ek doğal gaz arzı sağlayacak doğal gaz boru nakil hattı inşaası ela programa uygun olarak ilerlemektedir. İlginize teşekkür ederim.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=