Agenda Kojenerasyon Derneği, ETKB Yasa Taslağı Görüşmelerine Katılıyor Cogen Assodation Participating MENR Draft Regulation Negotiations "KojeneJ>asyon Derneği, lllnerji ve Tabii Kaynaklar· Bak.anlığ;ı':nn' yürüttüğü Elektrik Piyasası ve :Enerji Düzenleme Kurulu Y~1sa rrasJagı Görüşxnelerine davet edildi" ETKB'nin (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) özel enerjinin yaygın l aştırılması ve mevcut enerji tesislerinin özelleştirilmesi yönünde çalışmaları yoğun bir şekilde devam ediyor. 1984 yılında 3096 sayılı yasanın çıkartılmasıyla başlayan özel enerji altyapısının i lk yıllarda iyi anlaşı l amamış olması, bu yasa ile hayat Özkan AĞIŞ bulacağı düşünülen Kojenerasyon Derneği Yön. Kur. Bşk. büyük enerji yatırımlarının (başta BOT yatırım modeli olmak üzere) beklenen patlamayı yapmasını frenlemiştir. Ancak daha sonra çıkartılan otoprodüktörlük kararnamesi ve BOT yasasının uygulanması esaslarını açıklayan yönetmeliklerle, yerli ve yabancı özel yatırımcıların tereddütleri büyük ölçüde giderilmiştir. Böylece, bir yandan, BOT yatırım modeli ile kurulan büyük kapasiteli doğal gaz kombine çevrim santralleriyle, hidrolik santrallerin uygulama anlaşmaları yapılırken, diğer yandan özel enerjinin en problemsiz örneği olan otoprodüktör tesislerinin çok büyük bir hızla hayata geçirilm esi sağlanmıştır. Bu suretle toplam kapasitesi 1500 MW olan (4) büyük doğal gaz kombine çevrim santrali ile toplam kapasitesi 75 MW olan (7) hidrolik santral BOT modeli yasal altya pısı çerçevesinde tamamlanarak işletmeye açılmıştır. Aynı süre içinde, toplam kapasitesi 1557 MW olan ve kojenerasyon teknolojisine göre kurulmuş 63 adet otoprodüktör tesisi işletmeye açılmıştır. Mayıs 1999 sonu itibariyle özel enerjinin toplam üretim kapasitesi içindeki payı o/o 17'ye ulaşmıştır. Ayrıca, 14 termik santralin işletme haklarının özel kuruluşlara devri ile ilgili olarak açılan uluslararası ihaleleri kazanan firmalar beli rlenmiş ve bu santrallerin yeni i şletici l eri ile TEAŞ'ın yaptığı • sözl eşmel er imzalanma aşamasına gelmiştir. En geç 2000 yılından iti_baren yaklaşık 2500 MW'lık termik üretim kapasitesi özel sektör tarafından işletilmeye başlanacaktır. Doğal Gaz Dergisi 124 Özel enerjinin geliştirilmesi yolunda, ETKB tarafından yapılan bu çalışmalara, 4283 sayılı yasal altyapıya göre gelişti rilip enerji satış sözleşmele ri imzalanan yaklaşık 600 MW kapasiteli (4) doğal gaz kombine çevrim santrali ile 1 adet ithal kömür santralini ele ilave etmek lazım. Bu santrallerin tamamlanacağı 2002 yılından sonra (o tarihe kadar yapılması planlanan 3000 MW'lık otoprodüktör santralini de dikkate alırsak) Türkiye'de özel enerji üretim kapasitesi 14500 MW'a çıkmış olacaktır. ETKB'nin önayak olduğu bu hızlı gelişmelerin beraberinde yapısal değişiklikleri de getireceği anlaşılmaktadır. Türkiye'cle özel enerji ağırlığının her geçen gün giderek artması, Serbest Elektrik Piyasası Yasası ve Enerji Düzenleme Kurulu yasalarının bir an önce çıkartılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu gel işme lerin hem kaynağı hem de yaratıcısı durumunda olan ETKB, geli şmeleri kontrollü götürerek önlemleri de zamanında almaktadır. Bu bağlamda, Elektrik Piyasası Yasası (Act of Electricity Market) ve Enerji Düzenleme Kurulu (Energy Agency) kurulması çalışmalarını başlatmış, gerekli etüdlerin yapılması ve Türkiye'ye en uygun modelin ge lişti rilm es i için DELOITTE&TOUCHE firm as ını görevlendirmiştir. Bu firma yetkililerinin hazır l adığı, enerj i pazarlarının liberalleşme esasları ve Enerji DLizenleme Kurulu kuruluş yasası metni, Kojenerasyon Derneği Başkanı Özkan AĞIŞ'ın ela katıldığı, 26-27 Temmuz 1998 tarihlerinde ETl<B'cla düzenlenen, kamu ve özel sektör kuruluşları sözcülerinin katı l d ığı toplantılarda bütün boyutlarıyla tartışılmıştır. Esasları üzerinde mutabık kaldığımız yasa tas l ağının kanunlaşmasıyla Türkiye'cle gerek elektrikte gerekse doğal gazda rekabetçi bir ortam içinde oluşacak fiyatlarla kalitenin düzelmesi, fiyatların aşağıya çekilmesi beklenmektedir. Bu suretle elektrik ve gaz tüketicileri, gelişmiş ülkeler seviyesinde korunmuş olacaktır. Yeniden yapılanmanın nasıl yapılacağının, elektrik ve gaz piyasasının nasıl işletileceğinin kurallarını koyacak ve bunları uygulayacak Enerji Düzenleme Kurulu (Energy Agency) yasasının ela elektrik piyasası yasası ile birlikte çı kartı l m ası öngörülmektedir. Her iki yasanın esasları ile, tüketicilere sağlayacağı faydaların, yasa taslağı nı n kesinlik kazanmasından sonra, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından kamuoyuna sunulacağı anlaşılmaktadır. Temmuz-Ağustos '99 Sayı 63
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=