diğeri 8 milyar m3'tür. Birinci anlaşmadaki miktar tam olarak alınıyor. İkinci anlaşmayla ilgili miktar ise, geçtiğimiz yıl sonundan itibaren alınmaya başlandı. Burada Rusya Feclerasyonu'nun sevkiyatta bazı sorunları ortaya çıkıyor. Sovyetler Birl iği döneminde inşa edilen sistem, Sovyetlerin emperyal gücü sayesinde bütün bu ülkeleri kontrol edebilecekleri tezine dayanıyordu. Dolayısıyla şu anda batıdan gelen ve Ukrayna, Romanya, Bulgaristan üzerinden geçen boru hattı ndan kaynaklanan sorunlar Rusya Federasyonu tarafından halledilemiyor. Konunun daha net anlaşı lması için bir örnek vermek istiyorum: Biz bir akşam, Gasprom'un aceleyle çektiği faksları aldık. Bu fakslarda Ukrayna'cla ısın ın -22 °C civarında olduğu ve Ukrayna'nın normal alması gereken mi ktarın üzerinde gaz çektiği ve hatta ısrarlı protestolara Agenda "Doğal gaz, Türkiye için giderek önemli bir girdi haline gelecek. Bizim yaptığımız talep tahminlerine göre, Kuzey Avrupa ülkelerinde yaşanan doğal gaz patlaması, önümüzdeki yüzyılın ilk yıllarında Türkiye 'de de olacak. Şu anda doğal gaz talebini baskı altında tutuyoruz" oldu. Ukrayna devletinin garantisini kabul etmediklerini öğrend i l e r. Avrupa Birliği tarafından Avrupa Yeniden İskan l<urumu'na verilen hedef, yeni bağımsızlığı nı kazanan Doğu Bloku ülkelerinin kalkınmasına yardımcı ol maktı r. Buna rağmen, bu finansmanın sağlanması konusunda BOTAŞ garantisini tek geçerli garanti olarak kabul ettiler. Bu iş sağlandı ve BOTAŞ garantör oldu. Şimdi Ukrayna'cla 70 milyon dolarl ı k loop inşaatı başlıyor. Ama geri kalan kısmının nasıl finanse ed il eceği konusunda açıkçası benim ele pek bir fikrim yok. Bulgaristan' la gö r Cı şmeler imi z var. Bulgaristan'ın yeraltı depolama imkanlarından kış aylarında faydalanma yönünde bir mutabakat ortaya rağmen bu tutumu sürdürdükleri yolunda bilgiler vardı. Aynı gCın Dışişleri Bakanlığı, Gasprom, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan'claki yetkililerle temas kurmak, işin vehametini anlatmak ve bir yandan ela tüketicilere bunu duyurmak gibi telaşlı bir çalışma içine girdik: "Bakın böyle böyle bir durum ç ıkt ı. Bunun bize bir imkan sağ l ayab il eceği ni düşünüyoruz . Çünkü direkt sınıra yakın ve kullanılabilir şekilde olduğunu düşünüyoruz. Şu anda Batı hattı için gerekli bütün yatırımlarımızı yaptık. Yani ne kadar fazla gaz gelirse o kadar fazla gazı çekebilecek duru mdayız. var, iki gün sonra basınç düşmesi meydana gelebilir" diye, açıklamalar yaptık. Batı hattında, şu andaki ek 3,5 milyar m3 kapasiteye göre doğal gaz sorun olmadan pompalanabilir. Tabii, herkes hakkına riayet eder; Ukrayna, Bulgaristan, Romanya geı·eken miktardan fazlası n ı çekmezlerse. Bu 3,5 milyar m3' Cın 8 milyar m3'e çıkartılabilmesi için yani 6 + 8 = 14 milyar m3'e ulaşmamız için Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan'da 1 milyar doları n üzerinde yatırım yapılması gerekiyor. Gasprom bunu yapmaya arzulu değil. Arzulu olmamasının sebebi şu, çünkü bu ülkelerle yeterli clialogl ar ı yok. Ukrayna'ya sattığı gazın parasını alamıyor, gerekli garantileri bu Cılkeden temin edemiyor. Ukrayna'cla yapılacak ilk loop ve kompresör inşaatı için 70 milyon dolarlık kredi temini nedeniyle Avrupa Yeniden İskan l<urumu'na başvu rduk. Bunu TCırk firmaları gerçekleştirdiler. Aldıkları cevap ise, çok enteresan "Gümrük mevzuatı, sadece kojenerasyon tesisi kuranların değil bütün sanayicilerin sorunu. Ülkemize getirilen makina parçalarının geri gönderilmesi, bunların tamiri ile ilgili bize net bilgiler verilirse, memnuniyetle bunları tespit eder, Gümrük Müsteşarlığı nezdinde bu sıkıntıların giderilmesi için girişimlerde bulunuruz " Doğal Gaz Dergisi 20 Temmuz-Ağustos '99 Sayı 63 Bir başka husus Batı'cla; l<uzey Marmara sahası ve Değirmenköy sahası elediğimiz iki saha var. Türkiye Petrolleri Anonim Oıta klığı'n ın gaz Cıretimi yaptığı bu sahaların, yeraltı gaz depolama tesisin in yapılması için çalışmalar başlamıştı veya fizibilite yap ılm ış tı . Geçtiğimiz hafta içinde TPAO ve BOTAŞ arasında bunun sözl eşmesini imzalattık. Şimdi önümüzdeki 1,5 ay içinde temel mühendislik hizmetlerine başlanacak ve 3-4 sene içinde bu iki sahanın devreye girmesi sağl an aca ktır. Yani kış aylarında çekilen gazın yerine yenisi pompalanarak, bu ye ı·a l tı sahalarını gaz deposu olarak kullanmaya başlayacağız . Devreye gi riş tarihi 20032004 olarak gözüküyor. Böylece l<uzey Marmara sa ha sı nı n 1,3 milyar nı :ı, Değirmenköy sahasının ise 0,3 milyar nı3 yani toplam 1,6 milyar nı3'1Cık gaz depolama kapasitesi olacak.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=