giderek daha kompleks bir ekonomik yapıya ulaşıyor. 70'li yıllarda herşeyin çok belli olduğu bir yapı içindeydik. Hatırlarsınız Türkiye'nin ihracatı, ithalatı, işçi gelirlerinden elde edeceği döviz miktarı, aldığı dış yardım belliydi ve çok küçük bir hesapla bunu halletme imkanına kavuşuyordunuz. Aynı şekilde enerjide de bu hesap la rı yapmak çok kolaydı. LPG ve fuel-oil üzerindeki vergi yükü konusunda Bakanlığınızın ne tür çalışmaları var? Gelişen kompleks yapıyla bütün verileri el altında tutmanız laz ım. Yani bugün LPG'deki bir fiyat artışı, bunu kullanan tüketicilerin rekabet gücünü azaltıyor. Doğal gazdaki düşüş, aynı şekilde diğer tüketicilerin haksız rekabete maruz ka l malar ın a, elektrik fiyatlarının yeteri kadar artmaması, kojen erasyo ıı tesislerindeki üreticilerin seslerinin yüksek çık mala rın a sebep oluyor. Bu hassas dengeyi kurmak, giderek l ibera ll eşmeyle mümkün olabilecek diye düşünüyorum. Sadece elektrik fiyatlarında değil, girdi fiya tl arım ı zda da liberalleşmeye gidilmesi, en önemli hedefimiz. LPG'deki vergi yükü, bugün ciddi bir sorun. Bütün bu sorunlar vergi yapısındaki aksaklıklarımızdan kaynaklanıyor. Aynı şey fuel oil için de geçerli. Şu anda Türkiye'ııin fuel oil fazlası var. Öyle olmasına rağmen tesisler fuel oil dışındaki yakıtlara dayanarak kulla nılıyo r. Fuel oil i ıı üzerindeki vergi yükünü yaklaşı k iki senedir Maliye Bakanl ı ğı i le görüşüyoruz. Olayın temelinde Akaryakı t Tüketim Vergisi'niıı, kullanım yerine göre değiştirilememesi yatıyor. Akaryakıt Tüketim Vergisi Ti.irkiye'ıı i n en büyük gelir kaynakların dan birisidir. Maliye Ba kan l ığı hakl ı olarak bundan vazgeçmek istemiyor. Fakat bizim teklifimiz, Aka rya kıt Tüketim Vergisi'ııiıı, kullanım alanlarına göre sınıflandırılması yani enerji üretenlerin sıfır vergi ödemesi veya çok düşük miktarda vergi ödemesinin gerçe kleşmesi. Buna karşın bireysel trafikte kulla n a nl a rın veya başka amaçlarla da kullanıla nlar ın ise, daha yüksek vergi ödemeleri şekl i nde. Teklifimiz şu anda Maliye B a kaııl ı ğı'nd a kanun deği ş i kliği ni n beklenmesi nedeniyle uygu l anamı yor. ÖTV'nin kanunlaşması sizce yaşanan sorunlara çözüm olabilir mi? Bizim bu beklentimiz ATVyerine ÖTV, yani Özel Tüketim Ve rg isi'ııin devreye girmesi. ÖTV'niıı içinde kullanım alanlarına göre, aynı yakıt için değişik vergi uygulamaları söz konusu olabilecek. Şu andaki durumda, motorinde vergi düşüşü dediğimizde, pompa başındakiler de dahil Doğol Goz Dergisi 22 Agenda hepsinin vergisinin düşmek zorunda olacağıdı r. Buna da Maliye Bakanlığı razı değil haklı olarak. Bizim, AFİ F'le bulduğumuz çözümler çok basit ve geçici çözümler. Bunlar tam vergi adaletini ve yakıtların üzerinde olması gereken gerçek vergiyi yansıtmıyor. ÖTV'niıı kan un laşmasıy l a birlikte buna kesin bir çözüm bulunabilecek. Gümrük mevzuatı, kojenerasyoncuların önünde ciddi bir sorun olarak duruyor. Bakanlığınızın bu sorunun çözümü konusundaki görüşlerini öğrenebilir miyiz? Bu, sadece kojenerasyon tesisi ku ran la rı ıı deği I bütün sanayicilerin sorunu. Ülkemize getirilen makiııa pa rça la rının geri gönderilmesi, bun ların tamiri ile ilgili bize net bilgiler verilirse, memnuniyetle bunları tespi t eder, Gümrük Mü s teşar lı ğı nezdinde bu sık ı ntıl a rı n giderilmesi için girişimlerde bulunuruz. 2000 y ı lı sendromu ile ilgili olarak, yaklaşı k bir buçuk yı l önce Enerji Bakanlığı ile bir çalışma başlattık. Ardından yaklaşık 9-1 O ay önce B aş baka nlı k Devlet Planlama Teş kilatı bu konuya el attı. Sürekli toplantılar yapılıyor. 2000 yılı sendromu dahilinde bilgisayar sorunu yaşanabilir mi? Herşey yalnızca bilgisiyar sorunu değil. Bilgisayarlarımızda sorunları tespit ettik. Fakat en tehlikeli ve en korkulan olay embedded chips dediğimiz sistemlerin içine konmuş olan yongaların akıbeti, bunları her zaman kestirmek ve tespit etmek mümkün deği l. Teknoloji transfer eden bir ülke olarak, nerede hangi yonganın, hangi aletin içinde bulund uğunu kesin olarak tespit etmek mt.imküıı değil, gözden kaçanlar da olabilir. Yaklaşık bundan üç hafta önce Ulusal Enerji Ajansı'nın toplantısına katıldım. Bütt.in Avrupa ülkelerinin Enerji Baka nl a rı da ayn ı konudan muzdarip, kimse bir garanti veremeyiz diyor. Elektrik ithalatı devam ediyor mu? Fiyatı ne kadar? İthal elektrik için ödenen fiyat 3,5 cent civarında. Bildiği ııiz gibi elektrik i tha latının en fazla miktarı Bulgaristan'daıı yapı lıyor. Bu miktar, önümüzdeki yıldan itibaren 4 milyar kil ow atsaate çı kacak. Bu konuda 2008 yılına kadar bir anlaşma imzalandı. Gürcistaıı'dan ve İran'dan da daha küçük miktarlarda ithalat yapılıyor. Türkmenistaıı'la da, İ ran üzerinden Türkiye'ye u l aştırıl aca k 100 megawat'l ı k sembolik bir anlaşma yapıldı. Teşekkür ediyorum. Temmuz-Ağustos '99 Soyı 63
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=