Doğalgaz Dergisi 63. Sayı (Temmuz-Ağustos 1999)

Değerli Okurlar, 1 Haziran 1999 tarihinde Kojenerasyon Derneği tarafından düzenlenen Türkiye Kojenerasyon Günü toplantısında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Dr.Yurdakul YİĞİTGÜDEN'in izleyiciler tarafından sorulan sorulara verdiği yanıtları doğal gaz arzı konusunda genel ve önemli konuları içermeleri nedeniyle ana başlıklar halinde özetleyerek aşağıda okurlarımızın dikkatine sunmayı yararlı buluyoruz. *Doğal gaz, Türkiye için giderek önemli birgirdi haline gelecek ve Kuzey Avrupa ülkelerinde son yıllarda yaşanan talep patlaması, önümüzdeki yüzyılın ilk yıllarında Türkiye'de de olacak. Şu anda doğal gaz talebini baskı altında tutmamıza rağmen, 1997 yılında Türkiye'de doğal gaz talebindeki artış %22'yi buldu. *Doğal gaz, petrol gibi istediğiniz zaman satın alabileceğiniz bir yakıt değil. Hem enerji anlaşmaları, hem de doğal gaz alım an/aşmaları çok uzun vadeli yapılıyor. Şu anda, Rusya ile geçerli olan ve halen gaz almakta olduğumuz iki anlaşma var. Bunların birisi 6 milyar m3 , diğeri 8 milyar m3'tür. Birinci anlaşmadaki miktar tam olarak alııııyor. İkinci anlaşmayla ilgili miktar ise, geçtiğimiz yıl soııundaıı itibaren alınmaya başlandı. Bu hal üzerinde, Ukrayna, Bufgarislaıı, Romanya hakkına riayet eder ve gereken miktardan fazlasıııı çekmezse şu andaki 3,5 milyar m1''/ük ek doğal gaz sorun olmadan Türkiye'ye pompalanabilir. Bu 3,5 milyar m3 'üıı 8 milyar m3'e çıkartılabilmesi içiıı, yaııi 6 + 8 = 14 milyar m3'e ulaşmamız içiıı; Ukrayna, Romanya ve Bulgaristaıı'da 1 milyar doların üzerinde yatırım yapılması gerekiyor. Avrupa Yeııideıı İskan Kurumu bu finaıısmaııııı sağlanması koııusuııda BOTAŞ garantisini tek geçerli garanti olarak kabul etti ve BOTAŞ bu işe garantör oldu. Şimdi Ukrayna 'da 70 milyon dolarlık foop inşaatı başlıyor. *Bulgarisıan'ın yeraltı depolama imkanlarından kış aylarında faydalanma yönünde bir mutabakat ortaya çıktı. Bunun sınıra yakın ve kullanılabilir şekilde olması nedeniyle bize iyi bir imkan sağlayabileceğini düşünüyoruz. *Batı'da; Kuzey Marmara sahası ve Değirmenköy sahası dediğimiz iki saha var. Türkiye Petrolleri Anonim Orlaklığı 'nın gaz üretimi yaptığı bu sahaların, yeraltı gaz depolama tesisıııiıı yapılması için TPAO ve BOTAŞ arasında sözleşmesini imzalattık. Şimdi önümüzdeki 1,5 ay içinde temel mühendislik hizmetlerine başlanacak ve 3-4 sene içinde bu iki sahanın devreye girmesi sağlanacaktır. Yani kış aylarında çekilen gazın yerine yenisi pompalamak amacıyla bu yeraltı saha/arıııı gaz deposu olarak kullanmaya baş/ayacağız. Devreye giriş tarihi 2003-2004 olarak gözüküyor. Böylece Kuzey Marmara sahasının 1,3 milyar m3 , Değirmenköy sahasının ise 0,3 milyarm3 yani toplam 1,6 milyar ın3'/ük gaz depolama kapasitemiz olacak. *Rusya ile "yüzyılın anlaşması" denilebilecek Mavi Akım dediğimiz, Karadeniz'deıı geçerek direkt Türkiye'yi besleyecek olan gaz boru hattıyla ilgili bir anlaşma imzalandı. Türkiye, Gasprom'un iyi bir müşterisi ve Casprom şu anda yanına bir fiııaıısör ve teknik destek arıyor. İtalyan firmalarıyla görüştüklerini öğreniyor ve takip ediyoruz. *Bir önemli kaynak da Türkmenistan. Türkmenistan'la yaklaşık bir ay öııce 16 milyar m3 nihai değer olmak üzere 30 senelik bir nihai ticari anlaşma yaptık. Bu aıı/aşmanııı gerçekleşmesi için Türkmeııistan'ııı Azerbaycan ile ilgili sorun/arınııı bitmesi ve proje finaıısmanıııın sağlanması lazım. Ayrıca Azerbaycan'da iki hafta önce bir trilyon metreküp kapasitelik gaz bulundu. *2000'li yılların ilk 10 yılına baktığınız zaman, Türkiye'nin gaz açısından hiçbir s ıkıntısı görünmüyor. Çünkü Irak ve İran da aynı şekilde gaz vermek istiyor. Fakat 2003- 2004 yıllarında, yani bu hatlar bitene kadar ve bu gazııı üretimi sağlanana kadar Türkiye'nin hangi durumda olacağını kestirmek çok kolay değil. Elimizde geçerli aıı/aşmafar var, fakat bunların finansmanı ve bu gazın temin edilip edilemeyeceği konusunda kesin bir bilgiye sahip değiliz. Temmuz ayı içinde İGDAŞ'ta yapılan yeni atamalardan aboneleri ve tesisat yapımcı firmaları ilgilendirenleri; Beyoğlu Bölge Müdürlüğüne Yunus KESGİN'in, Bölge Md.Yrd.-Ticari'ye Mithat ÖZAYDIN'ın, Bölge Md.Yrd .-İşletmeler'e Burhan ÖZCAN'ın ve Anadolu Bölge Md.Yrd.-Ticari'ye de Yusuf AYDINOĞLU'nun atanması oldu. Bu değişiklikler yapılırken özellikle doğal gaz projelerinin yapım ve kontrol işleri ile ilgili "Proje Kontrol ve Onay Şefliği" ile bina ve dairelerdeki doğal gaz tesisatlarının test ve kontrol işlerinde yetkili "Proje Kontrol Şefli k"inin isim benzerliğine son verilmiş ve bu şefliğin ismi yaptığı işe uygun olarak "Tesisat Kontrol Şefliği" olarak değiştiri l miştir. İGDAŞ'taki diğer dikkat çeken yenilikler ise "İGDAŞ Faks Bülteni", İGDAŞ Web Sayfası (www.igdas.com.tr) ve e-nıail Bülteni (cozarpa@igdaş.com.tr)'nin uygulamaya geçmiş olması. Böylece artık doğal gaz ve İGDAŞ uygulamalarıyla ilgili olarak her istediğimiz bilgiye kolayca erişme imkanımız oldu. En derin saygılarımızla, i1 Süleyman BULAK TEKNİK YAYINCILIK, TANiTiM A.Ş. Yön. Kur. Bşk. / Chairman Dear Readers, MENR Undersecretary Dr. Yurdakul YİĞİTCÜDEN answered the questions of the meeting's participants about the natura/ gas supply during Turkish Cogeııeracioıı Day, reaiized by Cogeıı Associatioıı oıı June ·ı st, ·ı ':l':l':I. July was the month of chaııges for ICDAŞ. We are sure that ııews ıı the latest assignments in ICDAŞ wi/1 attract t/ıe attentioıı of our readers. At the same time, ICDAŞ changed the title o( its "Projeci Control Office" as "lnstal/atioıı Control Office" which is more appropriate ıo t/ıe office's activity field. Other developments in IGOAŞ are their new "ICDAŞ Fax Bul/etin", "IGDAŞ Web Page" and (iııally "IGDAŞ e-mail Bulletiıı". From now oıı, IGDAŞ is much nearer for ali of us. 3

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=