1. GİRİŞ Kritik proseslerde pahalı üretim kay ıplarına neden olan enerji kalitesindeki problemler hem şebekede, hem de müşterilerde çözümü güç durumlar yaratmaktadır. Ana şebekenin yükümlülüğü müşterinin kabul edebileceği standartta elektriği müşteriye temin etmektedir. Problemin ana sebebi şebeke tarafında olmasına rağmen üretim kaybı müşteri tarafında olmaktadır. Optimum çözüm; bir veya her iki tarafa enerji kalitesini arttı rıcı ekipman konması olabilir. Geleneksel olarak, şebeke tarafından kaynaklanan problemler için, şebeke tarafındaki devreleri temizlerken müşteri tarafındaki "kritik yük" kurtarılmalıdır. Bütün bu tedbirler alınmasına rağmen birçok durumda kafi gelişmeler elde etmek mümkün değildir. Bu durumda, müşteri tarafındaki çözümler çok pahalı olmaktadır, yani büyük UPS'ler gibi. Şebeke tarafında sadece bu işe ayrılmış yeni dağıtım şebekeleri veya dağıtım istasyonları tesis edilmesi çok güç olabilir veya istenilen derece gelişmeyi sağlamayabi l ir. Mayıs-Haziran 1992 tarihleri arasında Westinghouse, EPRi (Electric Power Research lnstitute) ile beraber bir sözleşme çerçevesinde endüstriyel ve ticari müşteriler için bir çal ışma yaptı. Bu incelemenin gayesi, bahsi geçen müşterilerin kabul edilebilir problemsiz elektrik kullanabilmelerini sağlayacak ekipmanların montaj ve işletmesi için satın VOLTAJ DÜŞMESİ TRANSIENT Doğal Gaz Dergisi 95 Article • almaya yönelik kararların oluşturulmasındaki kriterlerin bulunması idi. Bu çalışman ı n neticesi göstermiştir ki, ana şebeke temin edilenin ötesinde ne kadar kalite elde edilirse makbuldur. Geliştirilmiş elektrik hizmetinin ekonomik maliyeti, elektrik servis kalitesini artırmak için kul la n ılaca k ekipmanlar için yapılacak masraflar hakkında bir fikir vermeye kafidir. Şüphesiz müşteriler, kendi alanlarına tesislere ilave olarak ana şebekede yapılacak çözümü de alternatif olarak isteyecektir. 2. ENERJİ KALİTESİ Lineer olmayan yükleri besleyen elektronik bazlı ekipmanların çoğalması, bu ekipmanların temiz elektrik enerjisine ihtiyaçları olduğu gerçeğini belirgin hale getirmiştir. İşin komik yanı, aynı hassas cihazlar elektriğin kalitesini bozmaktad ır. Birçok elektronik ürün maliyet ile sınırlıdır ve üreticiler yük sebebi ile meydana gelen kirli l iği gidermeye gönülsüzdür. Bu cins yüklerin, toplam yükün %S0'si civarında olduğu söylenebilir. Şu anda enerji kalitesine yönelik prosedürler, kompleks yüklerin elektrik sistemine yaptığı etkileri karşılayacak seviyede değildir. Bu konumda tek yönetmelik olan 1993 yılında yayınlanan "Bozucu Etki Yapan Müşterilerin Uymak Zorunda Olduğu Koşullar" hem yetersizdir, hem kimsenin haberi yoktur ve hem de insan gücü ve alet yetersizliğinden uygulanamamaktadır. Enerji kalitesini bozucu sebepler aşağıda gösterilmektedir. VOLTAJ YÜKSELMESİ HARMONİK Mart- Nisan 2000 Sayı 67
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=