DOĞAL GAZ, LPG, Petrol ve Enerji Dergisi -Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. HEAT PUMP (iSi POMPASI) SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Bir klima cihazının çalışma prensibi, iç ortamı soğuturken termodinamik çevrim nedeni ile ortaya çıkan ısının, dış ünite aracılığı ile dış ortama atılması şek li ndedir. Heat Pump üniteler bu çevrimi ters çevirerek, normalde dışarıya atılan ısıyı iç ortama, içeriye verilen soğutmayı ise dış ortama verir. Klima cihazında, dış havanın sıcaklığı (ve birçok diğer teknik özellik) elde edilebilecek soğutma ya da ısıtma miktarını ve verimini direkt etkiler. Bu nedenle klima cihazlarının, ısıtma ya da soğutma yaparkenki kapasite ve verimleri, o anda mevcut bulunan çevre ve çalışma koşullarına ve teknik özelliklerine göre değerlendirilmek zorundadır. Her koşulda geçerli bir sabit verim yüzdesinden bahsetmek imkansızdır. Heat pump klima cihazlarında verim COP değeri ile ölçülür. COP, cihazın ürettiği kW ısıtma başına çektiği kW toplam enerjinin oran ıdır. kW ısıtma COP=--------- kW Toplam enerji harcaması örnek: COP= 3 demek, 3 kW ısıtma elde etmek için 1 kW enerji harcanıyor demektir. COP değerinin yüksek olması daha verimli, alçak olması daha verimsiz bir cihazı ifade eder. Örnek: COP=3, COP=2.5'den daha verimlidir. •Heat Pump ünitelerde verim ve kapasiteyi etkileyen başlıca noktalar şunlardır. - Seçilen kompresörün verimi - Evaparatör ve kondenser dizaynı, yüzey alanının mümkün mertebe geniş tutulması •Defrost sisteminin verimliliğini, dolayısıyla genel verim ve kapasiteyi etkileyen bazı önemli noktalar şunlardır; - Cihaz defrost sistemi; standart bir defrost süresi yerine, dış ünitedeki buzlanmayı ve buzun çözülmesini gözleyen (ısı-basınç vs.) sensörler ile en kısa defrost sürecinin sağlanabilmesidir. Dış ünitenin bulunduğu mahal; Yüksek verim ve kapasite için dış ünite soğuktan korunmalı fakat rahat hava çevirebilmelidir. • ısıtılan mahalin iyi izole edilmiş olması sistemin kısa sürede rejime girerek kapanmasını, dolayısıyla doğal defrost edilmesini sağlayacaktır (+derecelerde). Bu nedenle mahalin izolasyonu ne kadar iyi ise 1 saatte ortaya çıkacak defrost süresi ve enerji kaybı o kadar az olacaktır. Normal koşul larda hiçbir klima 1 saat boyunca hiç durmadan çalışmaz (konfor kliması ). Saatte 1 ya da 2 kez otomatik olarak bir süre kapalı kalır. • Dış havanın nem seviyesi arttıkça dış ünite üzerinde buzlanma hızlanacak ve gerekli defrost süresi artacaktır. Bu nedenle dış üniteyi nemli ortamlardan daha uzak tutmak gereklidir. • Yurt dışında çok kötü dış koşullarda dahi (Kanada ve Amerika'nın kuzey bölgeleri) çok iyi izolasyon katsay ısına sahip evlerde Heat Pump ve ilave elektrikli ısıtıcı ile başarılı ısıtma yapılabildiği görülmektedir. • Heat Pump sadece kendi başına kullanılmalı diye düşünmek yanlıştır. Avrupa ve Amerika'daki birçok uygulamada basit bir otomatik kontrol paneli ile dış havanın verimli olduğu noktaya kadar Heat Pump kullanıp, daha kötü koşullarda farklı ısıtıcılar devreye sokulur (Doğal gaz, LPG, vs.) • Firmaların belirttiği kapasite, COP, enerji değerlerinin Eurovent ve ARI standartlarına uygun olması ve bunun düşünülen ünitenin kataloglarında birebir belirtilmesi gereklidir. • TSE tarafından verilen çeşitli illerin kış dış hava sıcaklık değerleri, olabilecek en kötü koşullar olup, heat pump hesabının bu değerler üzerinden yapılması yanıltıcı olacaktır. TSE tarafından verilen değerler kış sezonu boyunca toplam % 5 ağırlığa sahiptir. Diğer zamanlarda hava koşulları sürekli daha yüksek ısılarda olacaktır. Dış Hava Sıcaklığına Bağlı Olarak Heat Pump (lsı Pompası) Enerji Harcaması ve 1000 Kcal/h Enerji İhtiyacı İçin Yakıt Maliyeti Tablosu Hakkındaki Notlar 1) Verilen kapasiteler ve COP değerleri imalatçılardan alınan ortalama değerlerdir. Farklı firmalarda yüksek veya düşük sıcaklıklarda imalatları farklı performanslar gösterebilir. 2) Değerlerin hesaplanmasındaki hareket noktası+ 8 °c dış havada 3.0 ve 2.8 COP değerine sahip, 24,000 Btu/h kapasitesindeki 2 farklı ünitedir. 3) Hiçbir imalatçı yada bilimsel kitap dış havaya bağımlı olarak defrost süresini dakika olarak vermemektedir. Tabloda verilen değerler ISKİD komisyonun imalatçı kataloglarından, bilimsel kitaplardan, firma deneyimlerinden ve teknik yetkililerden öğrendiklerine dayanarak yaptı kları bir yaklaşımdır. Ünitenin imalat tarzı, kullanımı, yerleşimi ve diğer bazı etkenler bu süreleri çok değiştirebilir. 4) Hesaplarda defrost süresince kullanabilecek olan elektrikli ısıtıcı katılmamıştır. Ufak kapasiteli normal split klima imalatçılarının bir çoğu defrost sırası nda iç ünite fanını çalıştırmamakta, dolayısıyla elektrikli ı sıtıcıya ihtiyaç duymamaktadır. Kanallı klimalarda ise elektrikli ısıtıcı kullanımı ve seçim miktarı kullanıcıya, sistem özelliklerine ve bina yapısına bağımlıdır. Kullanıldığı taktirde ısıtma toplam yüküne eklenmeli, elektrik ile ısıtmanın COP değeri 1 olduğundan ağırlıklı ortalama ile sonuç sistem COP değeri hesaplanmalıdır. 5) Elektrik bedeli; . Konutlar için 42.450 TL+% 5 Belediye Vergisi+ %15 KDV olarak 52.150 TL. . İş yerleri için 50.550 TL+% 5 Belediye Vergisi+ %15 KDV olarak 62.101 TL. .Sanayi için 41.850 TL + % 5 Belediye Vergisi + % 17 KDV olarak 51.413 TL üzerinden hesaplanmıştır. Bu bilgiler ISKİD-lsıtma Soğutma Klima İmalatçıları Derneği tarafından hazırlanmıştır Doğal Gaz Dergisi 143 Mayıs-Haziran 2000 Sayı 68
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=