"Türkmenistan doğal gazını Azerbaycan 'a getirebilir ve aynı boru hattını Sangajar 'dan kullanabilir. Böylelikle Türkmenistan doğal gazını ayrı bir boru hattı ile deniz altından Sangajar 'a getirip, Söyleşi aynı boru hattını kullanarak Gürcistan ve Türkiye ye iletebilir. Hattın kapasitesi ileride istenirse artırılabilir, eklemeler yapılabilir. " Peter Henshaw Editörümüz Süleyman Bulak'a Şah Denizi Doğal Gazının Türkiye'ye nakil olanaklarını anlatıyor. Bu nedenle biz Şah denizinden aldığımız doğal gazı Sangajar üzerinden işlenmiş olarak göndereceğiz. Doğal gazı bu borulara koyarak Türkiye sınırı na kadar getireceğiz. Buna 2002-2003 gibi başlayacağımıza ve bu alanda diğerlerine göre çok ucuz ve kaliteli hizmet sağlayacağımıza inanıyoruz. Süleyman Bulak: Boru hatları kaç inçlik olacak? Peter Henshaw: İyi bir soru; ama gerçekten bilmiyorum. Fakat bildiğim kadarı ile boru hattının kapasitesi yılda 16 bcm (1 bcm=0.675 mt.) kadar artırılabiliyor. Ancak 16 milyar m3'e kadar bir yükü taşıyabiliyor. Başlangıç olarak geçecek olan miktar 5 milyar m3/yıl. Ancak Türkmenistan da gazın ı buradan geçirmek istiyor ve ortada ayrıca o boru hattının kapasitesi de var. Süleyman Bulak: Türkmenistan'ın varolan projeyi tercih etmek yerine hattı buradan geçirmek istemesinin sebepleri nelerdir? Peter Henshaw: Çünkü hattı buradan geçirmek daha ucuza geliyor. Türkmenistan doğal gazı buraya getirebilir ve aynı boru hattını Sangajar'dan kullanabilir. Böylelikle Türkmenistan doğal gazı boru hattı deniz altından Sangajar'a getirip aynı boru hattını kullanarak iletebilir. Hattın kapasitesi ileride istenirse a rtırıl ab ili r, eklemeler yap ı labil i r. Süleyman Bulak: Bu iki proje birlikte yürütülebilir mi? Peter Hensh.aw: Evet; bu olabilir. Birlikte ça lı şab i l i rle r. Süleyman Bulak: Türkmenistan projesinin gerçekleşmemesi durumunda sizin projeniz Türkiye için ilginç bir alternatif olarak ortaya çıkıyor. Doğol Goz Dergısı 28 Peter Henshaw: Projemiz Türkiye için gaz satışı nda yeni bir alternatif ya da Türkme-nistan gazını da içeren daha büyük bir projenin ilk bölümü olarak da değerlendiri lebilir. Süleyman Bulak: Rusya'nın bu projeye bakışı nasıl? Peter Henshaw: Ben bunu tam olarak bilmiyorum. Ama biz Mavi Akım'ı rakip olarak görmüyoruz. Bu zaten yap ıl makta olan bir proje. Zamanlama konusunda net bir şey söylenemez ama inanıyoruz ki, önümüzdeki yıl ya da sonraki yıl tamamlanm ış olacak. Bu nedenle zaten bizim haritalarımızda varolan bir hat olarak görünüyor. Süleyman Bulak: Şah denizi, Türkmenistan projesine rakip olarak düşünebilir. Türkmenistan doğal gazıyla karşılaştırıldığında, Türkiye'ye m3 bazında maliyeti konusunda ne düşünüyorsunuz? Peter Henshaw: Maliyeti tam olarak bilmiyoruz. Türkiye'de bunu bize kimse sormadı. Açıkçası daha ucuz ol acağını ve rekabetçi olacağını düşünüyorlar. Mavi Akım'dan ve Türkmenistan'dan daha ucuza gelecek. Buna i nanıyoruz. Mesafe daha kısa ve kuyular çok verimli. Süleyman Bulak: Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ şu anda bu proje konusunda kararlar alıyorlar ama politik gereklilikler nedeni ile Rusya ile Türkmenistan ilişkisinden gelen herhangi bir engelin bu projeyi durdurma olasılığına karşı güvenli olması önem kazanıyor. Bu nedenle herkes sizin projenizin ciddiyetini görmekten mutlu olacak. Peter Henshaw: Ben de öyle umuyorum. Türkmenistan projesi konusunda hiç kimse ne olacağını bilmiyor. Bu tamamı ile Mayıs Hozıron 2000 Sayı 68
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=