istenmiştir. Otoprodüktörlüğün varlığını ancak 85/9799 sayılı kararname çerçevesinde sürdürebilmesi ve bir yasaya dayalı olmaması, Dağıtım Bölge Müdürleri veya görevli şirketler karşısında otoprodüktörleri güçsüz bırakmaktadır. Mevcut yasal statüye güç kazandırmak ıçın Otoprodüktörlüğün, taslağı hazırlanmakta olan "ELEKTRİK PİYASASI YASA TASARISI" içinde kişiliğine ve sektör içindeki ağırlığı na uygun biçimde yer alması gereği ifade ed il miştir. Ayrıca otoprodüktörlüğün, yasası çıkacak olan serbest elektrik piyasasına en kısa zamanda ve en kolay intibak edecek, sorunsuz bir yatırım modeli olduğu konusunda mutabık kalınmıştır. 4. Gerek Kojenerasyon Derneği'n in otoprodüktörler üzerinde yaptığı anket çalışmaları, gerekse konferansta sunulan bildiriler, Türkiye'de kurulan kojenerasyon sistemlerinin, basit çevrim modundan çok, gerçek anlamda kojenerasyon çevrimi şeklinde çalıştığını göstermiştir. 1999 yılında Türkiye'de ortalama kojenerasyon çevrimi randımanının % 63'e ulaşmış olması memnuniyet vericidir. Yani Türkiye'de egzoz ısısının değerlendirilmesi çalışmaları iyi yold ad ır. Bu rakam gösteriyor ki bugün ulaştığı randıman seviyesi ile kojenerasyon tesisleri ortalama, konvensiyonel santrallardan yaklaşık % 30 ve doğal gaz kombine çevrim santrall arı ndan % 13 daha yüksek randımanla çalışmaktadır. Gelecek yıllarda daha yüksek randımanlara tırmanmanın sağlanması için ETKB'nın yüksek randımanı teşvik edecek k olay lıkl a r getirmesi gereği üzerinde durulmuştur. Kojenerasyon Derneği daha yüksek randımanı teşvik edecek ve başarılı otoprodüktörleri ödüllendirecek bir teşvikler paketini hazır l ayarak ETKB'nin tasviplerine sunacaktı r. 5. Konferansta en çok tartışılan konu, otoprodüktörlükle TEAŞ a ras ındaki enerji ma hsuplaşm ası uygulamasının durdurulması olmuştur. Alınan ve satılan elektrik enerjilerinin mahsuplaşması bir yönetmelikle başlatı lmı ştır. Maliye Bakanl ı ğı'n ı n bir tebliği ile bu yönetmelik hükümlerinin durdurulmasının yasal bir dayanağı yoktur. Ayrıca alınan ve satılan elektrik fiyatları arasında bugün mevcut olan fark nedeniyle, otoprodüktör aldığından fazla elektrik satsa bile, gerek fiyat farkı gerekse TEDAŞ satış fiyatı üzerindeki elektrik enerjisi fonu ve TRT payı nedeniyle, TEDAŞ'a borçlu kalmaktadır. Katılımcılar, otoprodüktörün bu mağduriyetinin kaldırılması gereğini vurgulayan konuşmalar yapmışlardır. Kojenerasyon Derneği yetkilileri, otoprodüktörlerin, mahsupl aşmanın fiziken kaldırılması ile oluşan mağduriyetlerinin ortadan kaldırıl mas ı yolunda ETKB'na iki alternatif öneri sunduklarını ve yanıt beklediklerini ifade etm işle rdir. 6. Konferansta yapılan konuşma ve tartışmalar, 1999 yılında yaşanan doğal gaz sı kıntıları nı n 2001 yılı ikinci yarısından itibaren aş ılacağı kanaatini verm i ştir. Halen UKRAYNA'da TRANSBALKAN A.Ş. tarafından inşası sürdürülen Agenda kompresör istasyonunun mekanik montajının 2000 yılı sonunda, deneme işletmesinin de 2001 yılı ortalarında tamamlanacağı anlaşılmaktadır. Bu suretle, Batı Hattı'ndan 3-4 milyar m3 daha doğal gaz gelebi leceği ümidi belirmiştir. Bu ilave gazın kesintili tarife ile gaz alan otoprodüktörleri büyük ölçüde rahatlatacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca, halen inşaatı devam etmekte olan Mavi Akım Projesi'nin 2001 yılı sonunda tamamlanarak 2002 yılı başından itibaren gaz akıtmaya başlaması bilgileri de sevindiricidir. Bu iki bilgi, kesintili tarife esasına göre gaz alan Otoprodüktörler kadar, dual-fuel (çifte yakıt) esasına göre dizaynını oluşturan, ancak gaz gelinceye kadar alternatif yakıt kullanmak zorunda kalan, özellikle yeni otoprodüktörler'e ve yapılmakta olan 800 (Yap-İşlet) projelerinde çok mutlu bir hava yaratmıştır. Ayrıca, BOTAŞ'a doğal gazda tekelci yetki veren 397 sayılı KHK'nın, hazırlığı tamamlanan "Gaz piyasası yasa taslağı" ile kaldırıl acağ ının ifade edilmiş olması bilgisi, gaz piyasasında, BOTAŞ'ın yanında özel gi riş im cilerin (yerli/ yabancı) de gaz hatları yapım ve gaz ticareti işleri için yetkilendirilmesi yönünden sevindirici olmuştur. 7. Sunulan bildirilerden, doğal gaz s ıkı ntılarının en çok yaşandığ ı , 1998 ve 1999 yıllar ı nda kojenerasyon yatırımcı l arının alternatif yakıtlara ve bunlardan da en çok fuel oil No.6'ya yöneldikleri anlaşıl mıştır. Fuel oil No.6'nın kükürdü % 4,S'a kadar değiştiğinden, ÇED raporu alabilmek için bu Kojenerasyon tesislerinin, De SOx ve De NOx üniteleri ile donatılması gerektiği ifade edilm işti r. Bu iki tesis kojenerasyon sisteminin hem yatırımın ı hem de işletmesini pahalılaştırmaktadır. Rafinerilerimizden çı kan fuel oil No.6 kalitesi ve kükürt içeriği, işlenen ham petrolün kaynağına göre değiştiğinden, rafine rilerinin düşük kükürtlü (% 1'e kadar) ve De SOx tesisi gerektirmeyen fuel oil No.6 üretimini garanti etmeleri mümkün değildir. Gerek tesis gerekse işletmenin pahalanmasıyla, doğal gaza nazaran haksız rekabet gerçeği ile karşı karşıya kalan, özellikle yeni Otoprodüktörler'in, mağduriyetini azaltmak üzere, elektrik üretim maksatlı uygulamalar için, üzerindeki ATV yükünün kaldırılması istenmiştir. Kojenerasyon Derneği'ne, bu konuda ETKB Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlı ğı Gelirler Genel Müdürlüğü nezdinde gi rişimlerde bulunması görevi verilmişti r. 8. 6. Uluslararası Kojenerasyon ve Çevre Konferansı'nda karar altına alınan en önemli konulardan birisi de, kojenerasyon sistem lerinin: -Toplu konutlarda, - Gökdelenlerde, - Uydu kentlerde, - Deprem ko n utlarınd a Bölgesel ısıtma dizayn ve teknolojisi ile ısıtılması (ve yazın da soğutul ması) yönünde sağlanan uzlaşma olmuştur. Konunun 1. öncelikle deprem konutlarında ele al ınması Doğol Gaz Dergisi 6 7 IXI·k#i./·Rii·IIEJ•I•l•►MM
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=