Doğalgaz Dergisi 68. Sayı (Mayıs-Haziran 2000)

Güncel Söz konusu seçenekler Kırıkkale Rafinerisi için yatırım ihtiyaçları ve ekonomik kriterler gözönüne alınarak değerlend i ri lm işti r. Rafineride yüksek kükürtlü fuel-oil üretim miktarının 500.000 ton olduğu kabul edilerek yapılan bu değerlend i rmede, "TÜPRAŞ Seçenekler arasında yapılan ön ekonomik değer lend ir melere göre; fuel-oilin kükürtünün giderilerek taleplerin karşılanması yerine elektrik üretim tesisi kurul ması ve üretilecek e l ektriğin ülke ihtiyaç l ar ı nın karşılanmasında kullanılması TÜPRAŞ açısından en ekonomik seçenektir. açısından en ekonomik seçenek; fuel-oilin kükürdünün giderilerek taleplerin karşılanması yerine elektrik üretim tesisi kurulmasıdır. 11 • Düşük kükürtlü fuel-oil üretimi seçeneğinde; fuel-oilin kükürtü giderilirken yaklaş ık% 20 oran ında beyaz ürün elde edilmektedir. Bu seçenek için 121 -165 milyon USD tutarında yatırım gerekmekte olup, yatırım ı n geri ödeme süresi 15 -20 yıl arası ndadı r. • Beyaz ürünlere dönüşüm seçeneğinde; kükürtü giderilen fuel-oil, Resid Katalitik Kraking (RCC) ünitesinde işlenmekte ve yüksek oktanl ı benzin elde edilmektedir. Bu seçenek için yatırım ihtiyacı 187 - 254 milyon USD, geri ödeme süresi ise 8 -11 yıl arasındadır. • Gazlaştırma teknolojisi ile elektrik üretim durumunda ise; tüm fuel-oil yakıt olarak kullanılmaktadır. Yatırım ihtiyacı yaklaşık 307 -399 milyon USD, geri ödeme süresi ise 6 - 8 y ı l'd ı r. Kojenerasyon tesisleri doğalgaz veya sıvı yakıt kullanılabilmektedir. Sıvı yakıt olarak fuel-oil kul l an ı mında TÜPRAŞ, Avrupa Toplu luğu'nun 2005 yı l ında uygulamaya koyacağı benzin ve motorin standartl arı kalitesinde ürün üretimi amacı yla halen rafinelerinde sürdürdüğü yatırımlarını 2004 yı lı öncesinde tamamlamaya çalışmaktad ı r. Önümüzdeki yıllarda yapılacak detaylı çalışmalar sonucu rafinelerinde fuel-oil sorunu çözücü yatı rım l arını uygulamaya koyacaktı r. TÜPRAŞ ekonomik nedenlerle gazlaştırma veya kojenerasyon yoluyla elektrik üretimini seçtiğinde, ilgili mercilerin ortaya çıkacak fuel-oil arzının azalmasından kaynaklanacak sorunları düşük kükürtlü fuel-oil ithalatı veya diğer enerj i kaynaklarına yönlendirme şeklinde çözüm için karar oluşturmaları gerekecektir. TÜPRAŞ hava ki rliliğinin yüksek olduğu yoğun yerleşim yerlerinde ku l lanılmak üzere ürettiği %1.5 kükürtlü baca gazı arıtma tesisi kuru l mas ı gerekecektir. "TÜPRAŞ kaloriferyakıtı yanında, pazarda düşecek talepler çerçevesinde, daha düşük kükürtlü hampetrol ithal ederek, uygun bir fiyatl andı rma ve derecelendirme ile % 1 kükürt içeren 6 numara kalitesinde fuel-oil üreterek halkımızın kullanımına sunabilecektir. Sonuç Sonuç olarak, hava kirlenmesinin önlenebilmesi için fuel-oil kükürt içeriği nin ağ ırl ık ça % 1 ' in altına düşürülmesi gerekmektedir. Bu kalitede fuel-oil üretimi ise, tüm TÜPRAŞ rafinelerinde Kükürt Giderme Tesisleri'nin kurulmasını gerektirmektedir. modern rafinelere ve modern teknolojilere sahiptir. Avrupa 'nın diğer rafinelerinde üretilmesi mümkün olup da, TÜP RAŞ 'ta üretilmeyen bir ürün düşünülemez. 11 Şunu açık bir şekilde belirtmek isterim ki, TÜPRAŞ modern rafinelere ve modern teknolojilere sahipTÜPRAŞ YATIRIMLARI tir. Avrupa'nın diğer rafinelerinde üretilmesi mümkün olup da, TÜPRAŞ'ta üreti lmeyen bir ürün düşünülemez. Ancak, TÜPRAŞ' ın verimli çal ı şması ürünlerinin dengeli satışına bağlıdır. Makina yağını TÜPRAŞ versin, motorini TÜPRAŞ versin, benzini dışa rıd a n a lal ı m, araçlarda LPG kullanalım denilirse, o zaman ülkenin enerji ihtiyac ı nı karşılamak imkansız olur. RAFİNERİ PROJE BAŞIANGIÇ/B İTİŞ PROJE MALİYETİ PROJENİN SON TARİHİ MİLYON$ DURUMU İZOMERİZASYON 1999-2002 76 Devam Ediyor İZMİT DİZEL KÜKÜRT GİDERME+CCR REFORMER 2001-2003 284 Planland ı FCC 2002-2005 150 Etüd Aşamasında CCR REFORMER VE İZOMERİZASYON 1998-2001 209 Devam Ediyor İZMİR DİZEL KÜKÜRT GİDERME ÜNİTELERİ 2001 -2003 117 Plan landı YENİ HAMPETROL ÜNİTESİ (5 MİLYON TON/YIL) 2004-2007 600-700 Düşünülüyor DİZEL KÜKÜRT GİDERME 2001 -2003 99 Pla nlandı CC R REFO RMER 2001-2005 50 Planlandı KIRIKKALE IGCC ÜNİTESİ (500 MW'LIK) 2003-2006 700-900 Düşünülüyor KARADENİZ'DE TERMİNAL YAPIMI 2003-2006 250-350 Düşünülüyor Doğal Gaz Dergisi 90 Mayıs-Hoziron 2000 Sayı 68

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=