Agenda Dünyadaki ispatlanmış doğal gaz rezervlerinin üçte biri ülkemizin çevresinde bulunmaktadır. Bu zengin kaynaklara yakınlığına rağmen Ti:irkiye, enerji konusunda kenidine yetebilen bir ülke değildir. Her ne kadar yerli üretimin artırılması teşvik ediliyorsa da ülkemiz, gelecekte de enerji ihtiyacının yaklaşık o/o 60'ını yurt dışından Türkiye, enerji konusunda kendi kendine yetebilen bir ülke değildir. Gelecekte Kendini 21. yüzyıla hazırlayan Türkiye, giderek artan hava kirliliğini azaltmak amacıyla elektrik üretiminde ve konut ısıtmasında çevre dostu bir yakıt olan doğal gaz kullanımını ülke çapında yaygınlaştırmayı planlamaktadır. Dolayısıyla, Türkiye'de doğal gaz kullanımının yaygınenerji ihtiyacının % 60 'ını yurtdışından sağlayacaktıı'. sağlayacaktı r. Bu da daha fazla petrol ve doğal gaz ithalatını ve ka rşılığınd a bütçeden önemli miktarda pay ayr ılmasın ı gerektirmektedir. Bu enerjinin en rekabetçi ve güvenli yollardan ithali ve kaynakla rın mümkün olduğunca çeşitlendi ri lmesi için dünya petrol ve doğal gaz pazarlarındaki her türlü fırsatın değerlendirilmesi çok önemlidir. Tablo 1'de görüldüğü üzere, doğal gazın ülkemizin birincil enerji tüketimi içindeki payı yıldan yıla artmaktadır. Baz yük santrallerinde doğal gaz kullanımının artmasından dolayı, doğal gaz tüketimimizin yükselmesinde başlıca neden elektrik sektörü talebidir. 1999 yılında elektrik sektöründeki doğal gaz tüketimi, toplam tüketim içinde o/o 64 pay ile 7.743 milyar m3'e ulaşmıştır. Elektrik sektöründeki bu artışın yanısıra, konut ve sanayi sektöründe de önemli bir gelişme olacaktır. Tablo 2'de görüldüğü gibi, doğal gaz tüketiminin 2020 yılında 82 milyar m3'e u laşacağı tahmin edilmektedir. GAZ Yıl la r (milyar m3 ) 1999 13 2010 55 2015 67 2020 82 laştırılması, aynı zamanda tek bir kaynağa bağımlı olmanın önlenmesi, kaynak çeşitlendirilmesi ile birlikte güvenli ve sürekli doğal gaz sağlanması amacıyla birçok proje sürdürülmektedir. Enerji talebindeki artış sonucu, enerji sektöründe çok büyük miktarlarda ek yatı rım gerekmektedir. Bu yatırımın belirli bir plan ve takvim çerçevesinde gerçekleştiri lmesi gerekmektedir. Enerji talebindeki artış öyle bir seviyeye ulaşmıştır ki, sadece kamu kuru l uş l a rı nın gereken ilave yatırımları karşılaması mümkün değildir. Bu nedenle sektöre! politikalar çerçevesinde yerel ve yabancı özel gi rişimci le rin söz konusu yatırım la rı gerçekleştirmesi önem kazanmaktadır. Ülkemizde doğal gaz faaliyetleri, 1954 yılında yürürlüğe giren 6326 sayı lı petrol kanunu ve 1990 yılında yürürlüğe giren doğal gazın kullanımı hakkındaki 397 sayılı kanun hükmünde kararname çerçevesinde gerçekleşti ril mektedir. Mevcut Mevzuat • 397 sayılı KHK • Petrol Yasası • 505 sayılı KHK Tablo2. Türkiye'nin doğal gaz talep tahmini. Halen Türkiye'nin başlıca doğal gaz arz kaynağı Rusya Federasyonu'dur. Bu ülkeden doğal gaz ithalatı 1987 yı lında başlamıştır ve bu yıl BOTAŞ'ın satışları 500 milyon m3 civarında olmuştur. Ülkemizin doğal gaz tüketimi 1999 yılında 12 milyar m3'e ulaşmıştır. Cezayir'den sıvı laştırılmış doğal gaz alımının başladığı 1994 yılına kadar ithal edilen doğal gazın tümü Rusya Federasyonu'ndan sağlanmıştır. Halihazırda Rusya Federasyonu'ndan boru hattı ile; Cezayir ve Nijerya'dan ise LNG şeklinde doğal gaz ithal etmektedir. Mevcut durumdaki izin verilmeyen gaz akışı Mevcut durumdaki serbest gaz akışı ~ Şema1. Türkiye'de doğal gaza ilişkin mevcut yasal durum Doğal Gaz Dergisi 64 Temmuz-Ağustos 2000 Soyı 69
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=