Güncel Daha önce de belirttiğim gibi, Karacabey-İzmir Doğal Gaz Boru Hattı, Ege Bölgesi'nin endüstriyel açıdan en gelişmiş illeri olan İzmir ve Manisa'ya doğal gaz arzı sağlayacaktır. Bu kapsamda BOTAŞ, endüstriyel açıdan gelişmiş olan bu bölgemizde gaz arzına yönelik projeler üzerinde ça l ışmalara başlamıştır. Dağıtım hatlarının inşasına ilişkin çalışmalar kapsamında, BOTAŞ görevlileri 7-11 Haziran tarihleri arasında İzmir'deki organize sanayi bölgelerinin müdürlüklerini ziyaret etmişlerdir. Doğal gaz kul l anımının Türkiye içinde yaygın l aşt ırm a çal ı ş mala rına paralel olarak 2003 yılı itibariyle doğal gaz kullanan şehir sayısı 57'ye ulaşacaktır. Böylece halen doğal gaz kullanılan İstanbul, Ankara, Bursa, Es ki şeh ir ve İzmit şehirlerimize ilaveten Adapazarı, Balıkesir, İzmir, Manisa, Aliağa, Kars, Sivas, Erzurum, Kayseri, Erzincan, Tokat, Kırşehi r, Iğdı r, Van, Ardahan, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Karaman, Seydişehir, Bayburt, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane, Samsun, Çankı rı, Çorum, Yozgat, Amasya, Kırı kka le, Ordu, Giresun, Konya, Denizli, Burdur, Muğla, Isparta, Aydın, Uşak, Kütahya, Afyon, Malatya, Adana, Kahramanmaraş, Mersin, Gaziantep, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Elazığ ve Çanakkale'de de doğal gaz kullanımı başlayacaktır. Mevsimsel dalgalanmaları gidermek üzere, Marmara Denizi'ndeki 1,6 milyar m3/yıl kapas iteli doğal gaz sahaları, bu sahalard aki doğal gazın tüketilmesinin ardından, 2000 yı lı itibarıyla yeraltı depolama tesisi olarak kull an ılm aya başlanacaktır. Bu depolar Türkiye'nin ilk yeraltı depolama tesisi olacak ve 2004 yılı itibarıyla devreye al ınacaktır. Bu projenin yanısıra, Tuzgölü'nde yer alan tuz yataklarının da yeraltı depolama tesisleri olarak kullanılması planlanmaktadır. BOTAŞ tarafı ndan ihale edilen mühendislik ve ÇED hizmetlerinin tamamlanmasını takiben, 2002 yılının ilk çeyreğinde projenin yapım ihalesinin gerçekleşti rilmesi öngörülm ektedir. LNG ithal seçeneğine ilişkin olarak çeşitli seçenekler göz önünde bulundurulmaktadır. BOTAŞ, arz açığını karşılamak üzere yıllık kapasitesi 4-6 milyar m3 olan il. LNG Gazlaştırm a Terminali 'n i İzmir/Aliağa'da planlamaktadır. Üretim, sıvılaştırma, taşımacılık ve gazl aştırma bölümleri dahil olmak üzere LNG aktivitelerinin bir zincir felsefesi bütünü içinde gerçekleştirilmesi düşünülmektedir. BOTAŞ, Mayıs 1998'de verilen bir gazete ilanı ile ilgilenen firmalara Entegre LNG Projesi'ne katılım için çağrıda bulunmuştur. Projenin gelişim ine ilişkin olarak henüz bir karar veri lmemiştir. B ilindiği üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde Türkiye, doğal gaz piyasasının serbestleştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmekte ve BOTAŞ tarafından oluşturulan çalışma grupları doğal gaz ile ilgili olarak hazırlanan yeni mevzuata ilişkin çalışmalara iştirak etmektedir. Özel tekellerin oluşumunu engellemek için pazar faaliyetleri Dogol Gaz Dergisi 73 TÜRKİYE'DE DOĞAL GAZA İLİŞKİN GELECEKTE OLUŞMASI BEKLENEN YASAL YAPI DAÔITIM ŞİRKETLERİ KONUT NOT: BOTAŞ ve TPAO görevli şirketler içinde düşünülmüştür. üç ayrı alanda düzenlenecektir. Bunlar, a rala rın da dikey entegrasyona hiç bir şekilde izin verilmeyecek olan gaz arzı , iletim ve dağıtım faaliyetleridir. Bir kamu kuruluşu olarak BOTAŞ'ın, imzaladığı uluslararası doğal gaz alım satım anlaşmalarından doğan "al ya da öde" yükümlülükleri bulunmaktadır. Söz konusu düzenlemeler yap ılı rken, BOTAŞ'ın bu yükümlülükleri de göz önünde tutulmalı ve bir geçiş süreci olmalıdır. Aksi takdirde BOTAŞ ciddi ekonomik ve mali zorluklarla karşılaşabilir. Ayrıca, önemli bir nokta olarak BOTAŞ, ilave yükümlülükler doğuracak yeni alım anlaşmaları yapmamalı ve mevcut anlaşmaların süreleri uzatılmamalıdır. Bu çerçevede ilk adım olarak doğal gaz ithalatında BOTAŞ'ın tekel yetkisi kaldırılmal ı ve mali açıdan güçlü ve güvenilir firmaların da doğal gaz ithal etmesine müsaade edilmelidir. İkinci aşamada BOTAŞ, ticaret ve iletim faaliyetlerini ayrı ayrı yürütecek iki ayrı şirket şeklinde yeniden yap ıl andırılmalı ve bu iki şirket arasında hiç bir yönetsel ve ticari ilişki olmamalıdır. Tüm bu çalışmalar ise su, elektrik, doğa l gaz ve kablolu haberleşme hizmetlerini düzenleyen "Düzenleyici Kurul" ve "Rekabet Kurulu"nun denetim ve gözetiminde yürütülmelidir. Doğal gaz piyasası serbestleştirilirken, enerji sektöründeki diğer kamu kuruluşlarının da piyasada dikey entegrasyon yoluyla yeni tekeller o lu ştu rm ala rı na ve haksız rekabet yaratmalarına meydan verilmemelidir. Son olarak, bu çalışmalar kapsamında, yasal düzenlemelerin uygulanması, şehirlerde doğal gaz dağıtımı ile ilgili faaliyetlerden başlamalıdır. Bu düzenlemelerle, son kullan ı cı lara emniyetli, güvenilir ve kesintisiz doğal gaz sağlanması amaçlanmalıdır. Şehir dağıtım sektöründe etkinliğin sağlanması için bu hizmetleri yürütecek şirketlerdek i kamu ve belediye pay l arının sını rlandırı l ması ve yerli/ uluslararası özel gi rişimcilerin hissedar olarak yer almalarının teşvik edilmesi önemli olmaktadır. Diğer taraftan, bu modelle tüketiciler bir araya gelerek oluşturacakları "Tüketici Birlikleri" ile kendi ihtiyaçları olan doğal gazı doğrudan toptan satıcılardan alabileceklerdir. Temmuz-Ağustos 2000 Soyı 69
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=