Güncel ·ı :!:!:! yıiında eiektrik sekLür üııün tüket;.. ,; tvt-'l"'" doğ�! gaz tüketimi içindeki o/o64'lük payla 7.743 milyar metreküpe ulaşmıştır. İleriye dönük doğal gaz tüketim m i ktarlarına baktığımızda, tablo 2'de görüldüğü üzere, tüketim miktarlarının 2000'de 1 5 milyar metreküp, 201 0'da 55 milyar metreküp, 201 5'de 67 milyar metreküp ve 2020 yılında ise 82 milyar metreküpe ulaşması beklenmektedir. YILIAR 2000 2010 2015 2020 KONUT 2.928 8.389 9.396 9.806 SANAYİ 2.415 10.971 12.238 15.147 GÜBRE 839 929 929 929 ELEKTRİK 9.418 34.903 44.903 56.903 TOPLAM TALEP 15.600 55.192 67.466 82.785 Tablo 2. Türkiye doğal gaz talep tablosu. Doğal gaz ile çalışan baz yük santralların sayısının artmasından dolayı, ülkemizdeki doğal gaz tüketiminin yükselmesinde elektrik sektörünün talebi önemli bir rol oynamaktadır. Tablo 2'de görüldüğü gibi elektrik sektöründeki bu artışın ilerideki yıllarda da devam etmesi beklenmektedir. Elektrik sektöründeki bu artışın yanısıra konut ve sanayi tüketiminde de önemli artışlar olacaktır. Elektrik üretimindeki doğal gaz talebi, yap-işlet ve yap-işlet-devret modeli ile inşa edilen elektrik santralı sayısına paralel olarak artmaktadır. Yap-İşlet ve Yap-İşlet-Devret santrallarının doğal gaz ihtiyacını karşılamak üzere bunlarla uzun dönemli doğal gaz satış sözleşmeleri imzalanmaktadır. Mevcut doğal gaz talebimiz halen yürürlükte olan dört Alım-Satım Anlaşması ile karşılanmaktadır. Bunlar; yıllık miktarları 6 ve 8 milyar metreküp olan ve Rusya Federasyonu ile yapılan iki anlaşma, ayrıca yıllık miktarları sırasıyla 4 ve 1.2 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğal gaz olan Cezayir ve Nijerya ile yapılan anlaşmalarıdır. Türkiye dünyanın en hızlı gelişen gaz pazarlarından biridir ve BOTAŞ yeni arz kaynakları sağlamak üzere çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürmektedir. Doğal gaz ve LNG alım satım anlaşmalarına ilişkin miktarlar ve ilgili bilgiler tablo 3'te verilmektedir. Mevcut Anlaşmalar Rusya Fed. (Batı) Rusya Fed. (Batı) Rusya Fed. (Mavi Akım) Cezayir (LNG) Nijerya (LNG) İran Türkmenistan TOPLAM Doğal Gaz Oergısi 20 R!..!sy:: Federasyonu'nrlan gelen doğal gaz iletim hattı Türkiye'ye Bulgaristan sınırında Malkoçlardan girmekte ve Hamitabat, Ambarlı, İstanbul, İzmit, Bursa, Eskişehir güzergahını takip ederek Ankara'ya ulaşmaktadır. İzmit-Karadeniz Ereğli Doğal Gaz İletim Hattı ve Bursa-Çan Doğal Gaz iletim Hattı ile birlikte Türkiye Doğal Gaz İletim Hattının toplam uzunluğu 1259 kilometredir. BOTAŞ bu hattın ülke içinde genişletilmesine yönelik çalışmalarına devam etmektedir. Şekil 1 'de mevcut ve proje halindeki doğal gaz boru hatları veril mektedir. 1997 yılı Aralık ayında BOTAŞ ile Rusya Federasyonu arasında imzalanan anlaşma kapsamında, yıllık 16 milyar metreküp Rus doğal gazı boru hattı ile Karadeniz üzerinden Türkiye'ye ihraç edilecektir. Bu hattın Rusya Federasyonu toprakları ile Karadeniz üzerinden Türkiye'nin doğal gazı teslim alacağı nokta olan Samsun'a kadar uzanacak deniz geçişli bölümünden Rusya Federasyonu sorumludur. Deniz geçişli boru hattının 4 - 6 ay içinde tamamlanması hedeflenmekte olup, Rusya'dan Türkiye'ye ulaşacak deniz geçişli kısmın finansmanı sağlanmıştır. Böylece Mavi Akım Projesinin gerçekleştirilebilmesine ilişkin bir tereddüt kalmamıştır. Diğer taraftan Türkiye kendi toprakları içinde yer alan Samsun-Ankara Doğal Gaz Boru Hattının inşası ve işletmesinden sorumlu olacaktır. Bu hattın inşatı devam etmekte olup, halihazırda boruların o/o73'ü inşaat sahasına sevk edilmiş, güzergah açma çalışmalarının o/o73'ü, kaynak çalışmalarının o/o49'u ve boru indirme çalışmalarının o/o29'u tamamlanmıştır. Boru hattının inşaatı 2001 yılının ikinci yarısında tamamlanacak olup, aynı yıl içinde işletmeye alınması planlanmaktadır. Miktar (Plato) İmza Tarihi Süre (milyar m3/yıl) (Yıl) Durumu 6 Şubat 1 986 25 Devrede 8 Şubat 1998 23 Devrede 16 Aralık 1997 25 2001 4 N isan 1 988 20 Devrede 1.2 Kas.95 22 Devrede 10 Ağustos 1996 25 2001 16 Mayıs 1999 30 2002-2004 61.2 Tablo 3. Doğal gaz / LNC alım satım anlaşmaları. Eylul - Ekım 2000 Sayı 70
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=