.;. MAKALE Yavaş Orta Sabit Hız Yavaş Ani Olarak Taşıt Yaşı ve Vergi dB eoğziuş ml meak t feadki rt.ö rBüo ztua lşmı ta yfaaşkı tnöar b a ğ l ı o l a r a k ü eski model t b a ü ş y ı t ü l k a t r ü d r a . H y e e s n a i p m l a m o d a e l a l r d t a a ş ı k t u l a l l r a a n ı o l a r n a n b l a o z d u a l m h a a faktörü değerleri Tablo 8'de verilmiştir. Hızlanma Hızlanma Hızlanma Katalitik Konvertörsüz 260 270 600 Katalitik Konvertörlü Araç 6.4 1 4 43 Tablo 6. Değişik işletme şartlarına bağlı olarak egzozdan atılan karbonmonoksit kirleticisi miktarı (ınglrn). Taşıt Hızı CO (g/km) HC (g/km) NOx (g/km) (km/saat) 10 33.02 4.47 2.53 25 21 .20 2.60 2.1 7 50 9.80 1 .30 2.13 75 6.40 0.93 2.24 100 7.83 0.86 2. 97 125 1 1 .04 0.87 4. 15 150 13 .97 0.92 6.07 Tablo 7. Taşıt hızına bağlı olarak emisyon faktörü. y m B a e i n k n t m z a i r n a ı d s 5 e o 0 k n ü u p k c p u ü m rt . o d m lu e ş i ğ k a t e n a r r i ı n k ü d a a k l tü ı ö n rt n d d e a i m o o k l i l s m d it i a r . k l ıa B d t e ı a r n . l i z A t i i n k k d s i ke o d ki n u v r k u e ü m k k t ü d ö r a r t yüzeyinde H2S'e dönüşür. Bu madde ise çevre açısından çok zararlı ve tehlikelidir. d mK e a u .t ğ h a iş t li e i t k m i k h e k ı l z o k la n ir v n le e m t ri a t ö şr laür tvl aer ı ki oç ni nv eer gt öz roszüdza nb i ra taı lrma çatsaı ci miktarı Tablo 6'da verilmiştir. Taşıt Hızı Şt aeşhı ti r i çh iı zbı ö3l g5e-l e9r0d ekemk/osnaoa tm oi kl my aaklı ıtdt üı rk. eBt ui m ihvı ze l ai dredaal egzozdan atılan kirleti ci miktarı minimum saetıvlaiynekdireledtiri. Taşıt h ızına bağlı olarak egzozdan ci miktarı Tablo 7'de verilmiştir. Model Yıl 1 19 9 7 70 1 1 1 9 9 7 7 2 3 1 1 9 9 7 7 4 5 1976 1977 1 1 9 9 7 7 8 9 9 1 5 1 0 O Tablo 8'de incelendiğinde taşıt yaşı arttıkça bozulma faktörü de arttığından egzozdan atılan kirletici miktarı da o oranda artacaktır. EF (Emisyon Faktörü) sabit bir sıcaklıkta taşıt modellerine bağlı ot al aş ırtal akr dyeeğni şi e mn ob di repl atraaşmı t leatr rae doi rr .a nB liar i md ai hgar / kymü kds ier.k Ebsi kr i dme ğo edreel sahiptir. Hesaplamalarda kullanılan EF değerleri Tablo 9'da verilmiştir. Tablo 9'da görüldüğü gibi taşıt yaşı arttıkça EF değeri artmaktadır. Dolayısıyla egzozdan atılan kirletici miktarı da o oranda artacaktır. Eski taşıtlar, motorlu araçlardan kaynaklanan kirleti ci lerin önemli miktarını ol uşturur. Bozulma Model Yıl Bozulma Model Yıl Bozulma Faktörü Faktörü Faktörü 1.47 1980 1 ,37 1990 1 . 16 1 .46 1981 1,36 1991 1 . 12 1 .45 1982 1 .35 1992 1 .07 1.44 1983 1 .34 1993 1 .00 1 .43 1984 1 .32 1994 1 .00 1 .42 1985 1 .30 1995 1 .00 1 .41 1986 1 .28 1996 1 .00 1 .40 1987 1 .26 1997 1 .00 1 .39 1988 1 .23 1998 1 .00 1 .38 1989 1 .20 1999 1 .00 Motorlu taşıtların olması gereken vitesten daha Tablo 8. Taşıt yaşına bağlı olarak bozulmafaktörleri. dy aü kş üı t kt vüi kt eesttiem ki nuel l ,a nmı l omtaosrı uon/ o 4y5o' er uvl ma raasnı ndaa hyaı pfraaznl a mmüamsınküannoelddueğnunolur. Motoru yormamak için ca motorlu araçlar uygun viteste M kk u u o l l l l t a a o n n r ı l ı l u l m d a ı a ğ rl a ı ı n d ç d ı r 9 a . 0 %k m2 0/ s adaat hyae rfi an ze l a1 1bOe kn mz i/ns ataüt kheı zt il ra. Aracın 20 km/saat veya daha düşük hızla tküukl leatni mı l mi naes ı n oe/ od5e0n' yoel uvra. rİ as tna nobr au nl ' dd aa tdaaşhı tah fı za ız l1a5 ykamk ı /t soal ma ta' dkıtra. dBı ru. Md uortuomr l u aaş ırraı çyl aarkı ınt taünki eot il ma ri anke hnı ez dl aenn da nı ri ı ol ı pl a-ryaakvhaışzl al at nı l md ı ar ı sl ı ıpn-dyaanva kş laaçt ıı lnmı lams ıao l/ cı ,d1 ı2r . dAarhaaçfl aazr ıl na Model Yıl 1 1 9 9 7 71 0 1 1 9 9 7 7 2 3 1 1 9 9 7 7 4 5 1 1 9 9 7 7 6 7 1 1 9 9 7 7 8 9 EF (gr/km) 3 33 1 1 1 3 3 1 1 31 31 3 3 1 1 22 Model Yıl EF Model Yıl (gr/km) 1980 22 1990 1981 19 1991 1982 19 1992 1983 1 5 1993 1984 1 5 1994 1985 1 5 1995 1986 9.5 1996 1987 9.5 1997 1988 9.5 1998 1989 7.5 1999 yakıt tüketimine neden olmaktadır. Tı blo 9. Taşıt modellerine bağlı olarak EF değerlerinin değişimi. Doğal Gaz Dergisi 64 Ocak -Şubat 2001 Sayı 72 EF (gr/km) 7. 5 7.5 7 7 . .5 5 7 7 . .5 5 7.5 7.5 7.5 7.5
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=