Doğalgaz Dergisi 74. Sayı (Mayıs-Haziran 2001)

TEKNİK BİLGİ •• • •• •• PNOMATIK AKFUATORLER l "'\ nömatik aktüatörler basınçlı }_ hava etkisiyle döner (rotary) veya doğrusal (lineer) hareket oluşturan enstrümanlardır. Döner (rotary) pnömatik aktüatörler dönüş hareketi yaparak küresel vanaları, kelebek vanaları , Plug vanaları ve klapeleri açar ve kaparlar. Bu hareket standart 90° olabileceği gibi isteğe bağlı olarak 090° arasında ayarlanabilen değişik değerlerde de olabilir. Özel amaçlı kullanımlar için 90-180° arasında değişen açılarda çalışabilen veya üç pozisyonlu pnömatik aktüatörlerde vardır. Döner hareket yapan pnömatik aktüatörler 1-6 bar hava basıncına gereksinim duyarlar. Bu hava basıncı aktüatörün ku lla nıldı ğı vana ya da klapenin gerek duyduğu açma kapama gücüne göre değişikl ik gösterir. Ancak rahat çal ışmak için döner (rotary) tip pnömatik aktüatörlercle önerilen hava basıncı 6 bar'dır. Döner (Rotary) Pnömatik Aktüatör Çeşitleri 1. Çift etkili pnömatik aktüatörler 2. Tek etkili yay geri dönüşlü pnömatik aktüatörler 3. Üç pozisyonlu pnömatik aktüatörler Pneumatic Actuators ,~--ENVER KAYA- - ~ SMS Sanayi Malzemeleri Üretim ve 1 Satış Ltd. Şti. Satış ve Pazarlama Müdürü ,, 1. Çift Etkili Pnömatik Aktüatörler: Aktüatörlerdeki döner hareketin her iki yönde ele basınçlı hava yard ımıyla elde edildiği aktüatörlerdir. Örneğin; 0-90° çal ışan bir aktüatörde 0'dan 90°'ye hareket bası nçlı hava yardı mıyla, yine 90°'den 0'a olan hareket basınçlı hava yardımıyla olmaktadır. Elde edilen dönüş hareketi bir mil ya rdımıyl a dönme hareketi yapacak olan küresel, kelebek veya glup vanaya, klapeye iletilir. Bunu sağlamak için uygun bağlantı elemanları yardımıyla pnömatik aktüatörler vana ya da klapeler akuple ederler. Bu tip aktüatörler basınçl ı hava beş yollu veya dört yollu yön denetim valfleri ile iletil ir. Basınçlı havanın kesilmesinin düşünülmediği veya kesilse bile vananın konumunun prosesi etkilemeyeceği yerler için çift etkili pnömatik aktüatörler güvenle tercih edilir. Doğal Gaz Dergisi 82 Mayıs -Haziran 2001 Sayı 74 2. Tek Etkili Yay Geri Dönüşlü Pnömatik Aktüatörler: Aktüatörlerdeki döner hareketin bir yönde basınçlı hava yardımıyla, diğer yönde ise yay gücü ya rdımı yl a elde edildiği aktüatörlerdir. Örneğin; 0-90° çalışan aktüatörlerde 0°'dan 90°'ye hareket, basınçl ı hava yardımıyla, 90°'den 0°'ye olan hareket ise yay gücü ile ol maktadır. 0'dan 90°'ye hareket, basınçlı hava yardımıyla yapılırken o anda aktüatörlerde bulunan yaylar sıkışır, 9&0'den 0'a hareket ise sıkışan yayların basılmasıyla oluşur. Bu hareket tam ters şekil lere de dönüşebili r. Bu tip aktüatörlere basınçlı hava, üç yollu yön denetim valfleri ile iletilir. ....... • • • • Basınçl ı hava veya elektrik enerjisinin kesilmesi halinde vananın isten ilen konuma gelmesi için özellikle tek etkili yay-geri dönüşlü pnomatik aktüatörler tercih edilir. Bu durum sipariş sırasında mutlaka müşteri tarafından belirtilmelidir. Çift etkili aktüatörlercle olduğu gibi tek etkili yay geri dönüşlü aktüatörlerde de elde edilen dönüş hareketi bir mil yardımıyla dönüş hareketi yapacak olan enstrümana iletilir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=