Giriş Çevre bili ncinin artmasıyla beraber yöneti mlerce daha az zararlı yanma ürünleri çıkartan ci hazların kullanılması için getiri len zorunluluklar, ısı yalıtımının önem kazanarak ısınma konforu için daha az enerjiye gereksinin duyan binaların yapılması, enerji mal iyetlerinin gittikçe artan bir eğilime gi rmesi ısıtma cihazlarında olan talebin yönünü; daha az enerji veren, daha kompakt, çevreye çok duyarlı cihazlara yönle,ndirmiştir. Bugün Avrupa'nın Almanya, lsviçre, Danimarka, Hollanda gibi gelişmiş ülkelerinde yürürlüğe gi ren yerel kurallar, bu özell iği taşımayan cihazların kullanılmasını imkansız hale geti rmiştir. Bu zorunluluklar, yakıt ekonomisi ve dQşük atık gaz emisyonları talebini kı3rşılayan yoğuşmalı sistemle çal ışaıi_ -'kazan sistemleri nin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu tip kazanlarda genel olarak görülen yapı, klasik aynı kapasiteli kazanlara nazaran daha geniş alanlı tasarlanan döküm alüminyum veya paslanmaz çelik ısı değiştirici ve özel ön karıştırmalı brülör sistemleri ile gelişmiş bir elektronik kontrol ünitesidir. Burada yoğuşmalı kazanlarda kullanılan ısı peğiştiriciler ve brülörler hakkında bilgi verilmeye çalışılacaktır. İnceleme Ocak 1998'de yürürlüğe giren Avrupa Verim Direktifi, ki bu değerler TS EN 297 standardında da kabul edi lmişti r, 4 ve 400 kW arası güçlerde kazanlar içi n tam ve kısmi yüklerde minimum verim değerlerinde şu sınırlamaları getirmiştir. (Tablo 1) Ayrıca Avrupa direktifleri, sera etkisini azaltacak önlemlerin alınmasını 1989'da kararlaştırmış ve ertesi yıl, 1990'da 2000 yılındaki CO2 emisyonu seviyesi nin.1990 yılı seviyesinde korunmasını öngörmüştü. Yukarıda veri len bu verim değerARTICLE Tsıanbırlolam1 .a4lavre 400kW arası güçlerde kazanlar için tam ve kısmi yüklerde minimum verim değerlerindeki Ortalama kazan Verim N.C.V (Hi) suyun sıcaklığı (alt ısıl değere göre) Klasik kazanlar (k.y.): > =50 > -80 +3 log Pn (t.y.): > =84 +2 log Pn Düşük sıcaklık kazanları (k.y. +t. y. ):40/70 > = 87.5 +1.5 log Pn Yoğuşmalı kazanlar (k.y.): 30 > = 97 +1 log Pn (t.y.) 70 > = 91 +1 log Pn leri nin kullanılan yakıtın doğal gaz olduğu kabul edilerek ve atık gaz içerisi ndeki su buharının enerjisinden faydalanma kriterine göre yani alt ve üst ısıl değer olarak ifadeleri , aşağıdaki Tablo 2'de verilmiştir. diğer klasik kazanlarla aral arındaki fiyat farkını Marmara bölgesi iklim koşullarında 3 yıl içerisinde geri kazandığını görmekteyiz. Burada şu olumlu etkileri elde ederiz: ► Kazan verim artışının doğrudan Tablo 2. Verim değerlerinin alt ve üst ısıl değerolarak ifadeleri. para olarak tüketiciye yansıması, Gros C.V. NetC.V. Üst ısıl değer Alt ısı değer ► Verim artışı ile enerji tasarrufu, dolayısıyla çevreye daha az emisyon verilmesi sağlanacaktır. Klasik kazan <80% Düşük sıcaklık kazanı 80-84 Yoğuşmalı kazan 90-98 % Bu durumda örnek olarak 150 kW'lık bir kazan alınmış ve yılda 1000 saat tam yükte çalışacağı varsayılmıştır. Alt ısıl değer üzeri nden hesaplanan verimler di kkate alınarak bi r yıl boyunca kış sezonunda çalışan aynı kapasitede bir düşük sıcaklık kazanı ve bir yoğuşmalı kazanı birbi riyle karşılaştırdığımızda veri m artışı nedeniyle yakıt tasarrufunu aşağıdaki tabloda görebiliriz. (Tablo 3) (<89%) ( 9( 899- -1 90 39 %%) ) Verim dışında çevre kirliliği etkisi bakımından da genel ve özel standartlarda değişiklikler meydana gelmiş ve şartlar gün geçtikçe daha ağır hale getiri lmiş ve getirilmektedir. Bu noktada özellikle atık gazın içerisindeki Azot oksitler (NOX) değerleri nin aşağı çekilmesi gündeme gelmektedir. Azot oksitleri n genel bi r ifadesi olan NOX=NO+ NO2 Asit yağmurunun (NHO3) doğrudan sebebi ve "sera Tablo 3. Bir düşük sıcaklık kazanı ve bir yoğunlaşmalı kazanı birbiriyle karşılaştırdığımızda verim artışı seviyesindeki yakıt tasarrufu Düşük sıcaklık kazanı Yoğuşmalı kazan Tesisat sıcaklığı 80/60 Ort. Kazan sıcaklığı 60 Verim 86.50 % Gaz tüketimi (m3) 17.6 Tasarruf Bugün yürürlükte olan doğal gaz fiyatlarıyla bir geri ödeme çalışması yaptığımızda yoğuşmalı kazanların 80 4 / 0 6 0 10124.7.80% 15.5% etkisi"nin oluşum nedenlerinden biridir. NOX emisyonu yanma olayı ile doğrudan i lişkilidir, şöyle ki : Do�ol Goz Dergısı 50 Ocak - Şubat 2002 Soy, 78
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=