. . . TEKNiK BiLGi Soba Çalııtınlırken Geçtiğimiz yıllarda sobaların yanlış kullanımından doğan birçok kaza meydana gelmiş, bunların sonucunda pek çok masum insan hayatını kaybetmişti. İnsan sağlığını tüm değerlerin üstünde tutan ECA lsı Grubu (EMAS) bu amaçla soba kullanımı konusundaki bilgilendirici ve bilinçlendirici çalışmalarını sürdürüyor. Basit tasarımlarla ve emniyetsiz malzemeler ile üretilen sobalar, toplumun bir kesiminin ısınmak için seçtiği yol. Kalitesiz ucuzyakıt kullanma eğiliminin yüksek olması, kullanma tekniklerinin ve bilgilerinin eksik olması, en önemlisi de baca faktörünün yok sayılması hava kirliliğine olumsuz katkılarının çok yüksek olmasına neden oluyor. Enerjinin iyi kullanılması ve hava kirliliğinin kontrolü için soba seçimi, yakıtseçimi ve bilinçli kullanımı büyük önem taşıyor. Soba Nereye Kurulmalı? Sobanın verimli, sağlıklı ve ideal olarak yanabilmesi için sobanın özelliği kadar oda içindeki yer seçimi ve konumu da çok önemlidir. Bu nedenle yer seçimi yapılırken; 1. Kapıların yanları, pencere kenarları ideal olan bölgelerdir. Bu sayede hem sobanın ihtiyacı olan hava sağlanmış olur, hem de ısınan hava ortama eşit olarak dağılır. 2. Hava akımının olduğu yer seçilirken bacaya en yakın (boru bağlantılarının kısa olması için) yerin seçilmesi daha doğru olur. 3. Sobanın konulacağı yer belirlendikten sonra, sobanın ön cephesinin hava akımını karşıdan alacak şekilde yerleştirilmesine dikkat edilmelidir. 4. Soba duvardan en az 50 cm aralık bırakılacak şekilde kurulmalıdır. Sobanın bir saatte yaklaşık 7 metreküp havaya ihtiyacı vardır. Bu yüzden seçilen yerde taze hava girişini sağlayacak, dışa açılan en az bir kapı veya pencere olmalıdır. Taze hava girişi pencereye menfez takılarak veya kapının alt kısmı eşikten 3 cm kısaltılarak sağlanabilir. Hava girişi yetersiz olan ortamlarda baca çekmeme sorunlarına rastlanır. Ayrıca koridorlara soba kurulması tavsiye edilmez. Baca Seçimi ve Bağlantısı Nasıl Yapılmalı? Sobanın sağlıklı ve verimli bir şekilde yanabilmesi için yer seçimi kadar bacaya ve baca bağlantısına da dikkat edilmelidir. Soba mutlaka çeken bir bacaya bağlanmalıdır. Eğer bina dairelerinde kullanılacaksa mutlaka şönt baca veya müstakil baca olmalıdır. Müstakil evlerde veya binaların en üst kat dairelerinde etkin baca yüksekliğine (sobanın baca girişi ile çatıda bacanın son noktası arasındaki mesafenin en az 4 m olmasına) dikkat edilmelidir. Bacanın en üst noktası çatı üzerinden en az 50 cm daha yüksek olmalıdır. Ayrıca baca bağlantısında şunlara dikkat edilmelidir: O Baca boruları mümkün olduğu kadar kısa tutularak bağlantı yapılmalıdır. 2 yatay, 2 dik konumda boru kullanılmasına dikkat edilmelidir. O Yatay konumdaki borular bacaya doğru yükselen bir eğimle döşenmelidir. O Mümkünse 2 adetten fazla dirsek kullanılmamalıdır. O Baca girişleri dirsek ile olmamalı ve düz boru parçası kullanılmalıdır. O Baca borusu bacanın içerisine baca kesitini aşacak şekilde fazla sokulmamalıdır. O Boru ve dirseklerin birbirlerine bağlantı yerleri yanmaz bir bant ile sızdırmazlığı sağlanmalıdır. ► E.C.A. Isı Grubu Subjects to be cautios of when a stove is started Doğal Gaz/Tüp Gaz Sobaları Nasıl Çalışır? DG/LPG sobaları yanıcı madde olarak doğal gazı veya tüp gazı özel olarak üretilmiş paslanmaz çelik brülörlerde odadan aldıkları hava ile karıştırarak yakarlar. Böylece elde edilen sıcak atıkgaz yanma odası içerisinde dolaştırılarak sobanın gövdesinden ortama ısı verilir. Termostat kontrollü sobalar ortam istenilen sıcaklığa ulaştığında yanmayı durdurur, sıcaklık düştüğünde tekrar gazı açarak yanmayı sağlar ve bu işlemlersoba kapatılana kadardevam eder.Ayarlanan termostat sıcaklığı yeterli değilse veya fazla ise termostat kademesi artırılırveya azaltılır. Soba Seçiminde Neler Göz Önüne Alınmalı? Kapasite; değişik kapasitelerde üretilen doğal gaz/tüp gaz sobaları, öncelikle tüketicinin kullanım yerinin büyüklüğüne ve ısı ihtiyacına göre seçilmelidir. Kullanım yerinin ısı ihtiyacı tesisatı yapan yetkili bayi tarafından belirlenmelidir. (Doğal gazlı kullanımlarda taahhütçü bayi aynı zamanda yetkili yerel gaz kuruluşuna proje onayını da yaptırır.) Yakıt; soba alınırken veya sipariş verilirken hangi yakıtla (doğal gazveyatüp gaz- LPG) kullanılacaksa ona göre sipariş verilmelidir. Çünkü yanlış sipariş daha sonra dönüşüm için servise ücret ödenmesine yol açacağından maliyeti artıracaktır. Garanti ve servis; soba alınırken üretici firma tarafından kaç yıl garanti verildiği, yetkili seryis sayısı ve tüketiciye ulaşım imkanı mutlaka kontrol edilmelidir. Sobayı monte ettirdikten sonra garantisini başlatmak için ilk çalıştırmanın mutlaka yetkili servise yaptırılması gerekir. Yıllık Bakım Sobaların heryıl mevsim başında genel bakımı yetkili bir servis tarafından yapılmalıdır. Bu esnada baca çekişi de kontrol edilmeli ve gerekiyorsa baca temizletilmelidir. C!liı Doğal Gaz Dergısı 1 10 Kasım - Aralık 2002 Sayı 83
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=