Doğalgaz Dergisi 85. Sayı (Mart 2003)

1970yılında Kadirli'de doğdu. /994 yılında O.O. T.Ü. Mühtndiılik Fakültesi MetalurjiMühtndiıliği Bölümü'ndenm,ıunoldu. /998 yılında Jakarya Üni,mitesi Fen BilimledEmtitüsü /1etalurji Anabilinı Oa/ı'nda yükstk lisanı iJjrenimini tamam/ad,. Aynı ünirenitede doktora çatıımasına dmm tımtkttdir. 1994yılından btri IGOAf, /uanbul Gaz Dağıtım Afd, çalıımaktadır. ---- /97l'de Malatya 'da doğdu. /994yılında İ. T.Ü Makina Fakültesi Makina Mühendisliği bölümündtn mtıun olduktan sonra, /.T.ll F,n Bilimleri Enstitüsü, Makine MühendısliğiAnabilim Oalı 'nda 1001yılında yüksek lisan, öğrenimini tamamladı. Halen Yıldız Teknik Ünirtnitesi Fen Bilimleri Ensticfüü Makina MühtndisliğiAnabilim dalında doktora çalııma.ıına devam etmekudir. 1996 yılından beriİGOAf, İstanbul Gaz Dağıtım Afde çalı;maktadır. ÖZET Yakıt hücreleri enerji kaynağı değil fakat enerjiyi dönüştüren aygıtlardır. Bir yakıt hücresi değişik hidrokarbon yakıtlarından elde edilen hidrojen yakıtı ile, havadan elde edilen oksijeni birleştirerek elektrokimyasal yoldan elektrik, ısı ve su üretiı: Yakıt hücreleri yüksek verimlilikte enerji dönüşümü, düşük kirlilik emisyonu, güvenli ve sessiz çalışma sağlar. Genellikle kul/andıkları elektro/itegöre sınıflandırılır; polimer elektrolitli yakıt hücresi (PEMFC), alkali yakıt hücresi (AFC),fosforik asitli yakıt hücresi (PAFC), erimiş karbonatlı yakıt hücresi (MCFC) ve katı oksitli yakıt hücresi (SOFC) gibi. Yakıt hücreleri sabit güçjeneratör pazarında (evsel sistemlerden MWölçeğine) ve taşıma sektöründe (arabalarda, otobüslerde, kamyonlarda, lokomotiflerde, gemilerde) çokgeniş birpotansiyele arz eder. Yakıt hücresinin çalışma prensibi 150 yıl önceden keşfedilmiştir ve 40 yıldır uzay ve askeri alanlarda ku//anılıııaktadıı: Bununla beraber, yakıt hücrelerinin sivil alanda kullanımı son 1O yıl içerisinde bir ivme kazanmıştır. Bu makalede yakıt hücresinin enerji dönüşüm prosesi, farklı tip yakıt hücreleri ve özellikleri, ve çeşitli yakıt hücrelerinin teknolojik gelişimleri anlatılıııaktadıı: 62 Mart 2003 Sayı 85 Doğal Gaz, LPG & Fuel Oil Dergisi • • TEMiZ ENERJi •• • • URETIMINDE •• • • VAKiT HUCRELERININ •• ROLU The Role Of Fuel Cells in Clean Energy Production 1. Giriş dDoüğnayla dgaa zh vı zel a pteütkr oelt i lpean hfao sbi li çyi l amkeı tzl a rkdi ma n yl oajsi l aelr imn daed dbeul e rkdai ry. nŞauk laanr kbi ei rndear jhi at e kgneor i gy oe kl m oe ml u şe uk nü zyear en ı nydoak ek dü irl me seeklt eı ds iırnl emr . aBy au a n r e a d ç e l a n r ı o n l a y n a k s t e ı ğ ra ı p g e a tr z o l a ld r e ı n n ı n k a ü y ç n te a k i l k a i n s i mp eat kr ot al vd eı r . dOo yğ saal gyaazk bı ni t eb ci rezkavmeai nn ssaonnl au rn db ai r h k a a y m b m e d a e d c d e e k d l e e r n d i r y . a D ra i ğ r l e a r n y m a a n d i m a n k , a f n o ı s n i ı l ymaakyı at lcaar ğı nı nı nı b si l eo nn sbui l izma akdaadmal ar rkı ua ll tl ea rnnı al at i f ed neevraj i mk aeytnma kel ak rt ıe dü zi r el er ri n. d Be ukaçfaa l yı şomr maal ayra, ug learşeı kml i voel a en l ekkat yr i kn aeknl aerrj iüszi nei nr i nüdree tyi moiğ iuçni n sl auş, mr üı şz gdaur , r ug mü ndeaşd eı rn. eEr jl ei ski , t rj ei ko tüerremt ai ml iknadye nü raektl iamr igyi böi nbt ier ma l lteerri nhaat öl er ny akrudl ıl ma nı yı l lma aekl et akdt rı i rk. Gn eeşl i ş be an t ay reynai l taer kı nvoel o jyi l ae kr ı st ahyüecsri nedl ee r i (ngdüe oo ll dmuağduagni bei )l ehketrrhi ka negni ebri jri smi eükraent ii mk hi amr eükme t kündür. f Giş o l ü s e n i m l ü y m v a e ü k ız t e d la n e r e ınr ç ji e y ç e v ık r e d a ö s rı e n lm ü l ş a b t o s ü ı z r , ü u t lm l a m ş e a ı s n l i a m a r a ş b s a u ı, o mki l u a y m l a a s n r u ı m n z d a e a o t kl m a i y s eı o y n n d d a a k n u o a l l l u aş g n m e ım l a m k a e t ş a k a d t m e ır d . a i T s r. a ı nş E d ıt a n lgaar dzal anr çı ı kaat mn oö sz feel l irkdl ee kNi Osxe, rCa Oext, kSi sOi xd, üvnb . yoalunmı nsuszü redtükrilüeldeibğiil ibr ikl i naml keı nkmteadirs.ürecini e yB e k u n o ni n a b o i m k r a e ik r n , ş e ı s n rj e i s y ü s a r i e z k t ı i t v m e hi ü t ç e c e k r v n e r o l e e lo y r e j i i s v i u e o y r l u a i m m ra l l u i k , g l a i d n e ı m r e k a l a d n a ı h a b u g l m e n a i s ş ı y u l a y g k u a l a r ş m ı m a ı z ve a k ç u ı k l ­ mm aa kk st aı zdıınr . vYeahkeıt r hhaüncgr ei lbeirri , ayraa neml eamoaln kk iuml l ay an ms aal kes nı zeı nrj ,i shi ni di r oe kl eakr tbroi kn vbei r yı saı kfıot ırn mg üuçn deal e kmual l na lnaı rl aı dbı irl .i r Yeankeı tr j i sy ae ğçl aenvdi r ıeğnı se üd reenc eb uk essi si nt tei smi zl e gr , ü eç l eü kr et rti ikm üi nr ee tdi me vi nadme y o a l d y u g ğ ı n u ş g e i b k i i l d u e l a ş k ı u m l l a s n e ı l k m tö a r k ü t n a d d e ı r l a d r e . (Şekil 1) Şekil 1. Daiınler-Beııı şirketiııiıı yakıt piliyle çalışaıı Necar 5 ve Nehııs adlı araçları. Bıı araçlar yakıt olarak ıııetaııol kııllaıımakta ve eksoı horıısııııdaıı sıı bıılıarı çıkarmaktadır. fi/

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=