makale article O, 7,--.,---------,,------, --- -- Tmoepklaamnaışaıkntıamrıolarnanışı ınım oranı 0,6 -1 ---- ·---- ,• ---- O, 5 ı--ı---- O, 2 --=+=-- ·- ---1------ ı. flakalı radyatör 3.3 o., , ! r--- ı__ ____,_ __�---� O 30 40 50 K_ 60 Ortalama sıcaklık farkı Şekil 20. Gör/inen yüzeye göre ışınım oranı. 6. Niş Montajlarında lsıl Gücün Değişmesi Niş içine montajlarda ısı veriminin radyatör üst kenarıyla nişin üst sınırı arası mesafeye göre nasıl değiştiğini Şekil 17 göstermektedir. Özellikle birden çok sıralı plakalı ve kompak! radyatörlerde niş mesafesinin azaltılmasıyla birlikte, ısıl güç belirgin bir şekilde düşmektedir. Bir radyatör nişin üst kenarına sıfırlandıkça, ısı verimi %50'ye kadar düşebilmektedir ve döşeme sırasında mutlaka yeniden değerlendirmeye alınmalıdır. Kompak! radyatörlerdeki ölçüm sonuçlarına bakıldığında görülür ki, yan giydirmesi olan çok sıralı radyatörlerde üstten nişe mesafe 50 mm'in altındaysa, güç veriminin azalması, yan giydirmeleri olmayan plakalı radyatörlerine nazaran daha belirgindir. Bunun nedeni !anları açık radyatörde, radyatörden çıkan sıcak havanın yanlardan kaçabilmesidir. Kompakt radyatörlerde ise yan giydirmelerden dolayı bu mümkün değildir. Radyatörle nişin üst kenarı arasındaki mesafenin 50 mmveyadaha fazla olması durumunda bu radyatör tipiyle diğeri arasında herhangi bir farklılık tespit edilmemiştir. Yeni yapılan ölçümlerden alınan değerlere göre birden çok sıralı, konveksiyon saclı panel veya kompak!radyatörleri niş içinde mutlaka üst kenara en az 150 mm mesafede olması gerektiği ya da serbest bir şekilde duvara takılması gerektiği görülmüştür. Bunun aksi yapıldığı taktirde, birverim düşüklüğünü hesaplarda dikkate almak gerekecektir. 7. Düşük Duvar Mesafelerindeki lsı Verimi Duvar mesafesi düşük olan durumlarda, birden çok sıralı panel radyatörlerdekini tersine, tek sıralı uygulamalarda çok belirgin Şekil 21. Görünen yiizeye bağlı radyasyon bölgesi. aynıdır (Şekil 18). Eğer doğrudan duvara monte edilirlerse, tek sıralı, muhafazası olmayan panel radyatörlerin tersine, konvektör sacı olan ya da olmayan tek sıralı kompak! radyatörlerde neredeyse hiçbir güç kaybı görünmemektedir. Muhafazasının arka tarafa taşması nedeniyle, arka duvara yeterince mesafe kalmaktadır ve hatta bir baca etkisi ortaya çıkmaktadır (Şekil 19). Plakanın arka yüzeyi, yeterince ısıyı bu baca içerisindeyükselmekteolan mekan havasına taşınım ile verebilmektedir. Burada radyatörün ışınım oranı, yani radyatörün verdiği ısının ne kadarının ışınım ile verildiği sorusu akla gelmektedir. Radyatörlerin ısı ışınımları sıcaklığa ve görünen yüzey alanına bağlıdır. Ancak aynı yüzey alanına sahip birbirinden farklı radyatör tipleri değişik ısı gücü değerlerinesahiptir. ışınım değerleri sadece radyatörün etkili yüzeyine bağlı olduğu için, bir güç artışı yalnızca taşınımın artırılması ile elde edilebilir. Bu aynı zamanda, ışınım alanı aynı kalırken radyatör gücü artıyorsa ışınım oranı azalıyordur anlamına gelir. 8. Radyatör Sıcaklığına Göre lşınım Oranı lsı ışınımı için verilen tüm değerler, radya-törlerin norm ısı güçleri için geçerlidir. Bu halde içinden sıcak su geçen parçalar üzerinde ortalama radyatör yüzey sıcaklığı neredeyse 80°C 'ye kadar çıkmaktadır. Taşmış bir şekilde yerleştirilen konvektör sacları nispeten daha soğuktur. Eğer radyatör daha düşük ısıtma sisteminde çalıştırılırsa, yani gidiş, dönüş sıcaklıkları ve ortalama yüzey-ortam sıcaklığı farkı belirtilen norm sıcaklıklarına göre önemli oranda daha düşükise, radyatör karakteristiğine göre daha az sıcaklık verecektir. arasındaki farkın değişimine göre ışınım oranının nasıl değişeceği sorusu gelmektedir. Şekil 20'de ışınım oranları birbirinden farklı üç ayrı radyatör tipinde sıcaklığa bağlı olarak gösterilmiştir. Açıkça görülmüştür ki, radyatörlerin normal yani tv/tr=90/70°C çalıştırma koşullarından düşük sıcaklık işletmesine (55/ 45°C, Dt=30K) kadar ışınım oranı çok az azalmaktadır. Ancak eğer sıcaklık farkı ve böylece radyatörün verimliliği sıfıra kadar azaltılırsa, ışınım oranı hesapsal olarak S=1 .0 yani % 100 olacaktır. 9. Radyatör Boyasının lsı Gücüne Verdiği Etki Mekan için kullanılan radyatörler genel olarak radyatörler için kullanılan özel bir boyayla (emisyon katsayısı e=0,925) ince toz şeklinde (pulverize) püskürtülerekveya başka bir boya maddesiyle boyanarak renklendirilmiştir. Boyanın rengi (hatta şeffafcila kullanımı) ısı gücüne herhangi bir etkide bulunmaz. Ancak radyatör bronz renkli bir boyayla veya metallik bir renkle boyanmışsa, düşük emisyon katsayısı (yüzey yapısına göre 0,6'nın altına düşebilir) sonucunda güç azalmaları görülür. Aynı durum boyalı olmayan alüminyum profil radyatörler için de geçerlidir. Şekil 21 'de güç azalması Dt=60K'de radyatör yüzeyinin emisyon katsayısına bağlı olarak üç ayrı radyatör tipi için gösterilmiştir. Şekilden de görüldüğü gibi, emisyon oranı e=0.6'nın altındaysa, güç azalması radyatör tipine göre %20'Iere kadar ulaşabilir. Alışagelmiş giydirmesiz (muhafazasız) radyatörlerin yanı sıra, git gide talebi artan kompak! radyatörlermekan ısıtmasında kullanılmaktadır. Bunlar genelde tek ya da birden çok sıralı yan giydirmeleri ve muhafaza ızgaraları olan panel tip radyatörlerdir ve entegreli vana çeşitlerine sahiptir. ısı gücü bilgileri DiN 4704 ölçümlerine dayandığından, fakat pratik uygulamalarda radyatörler farklı konumlarda yerleştirildiğinden, radyatörlerin verimlilikteki değişkenlikleri, örneğin montaj koşulları gereğince sapmalar gösterdiği, saptanmıştır ve dikkate alınmalıdır. Niş montajlarında ve niş üst kenarına doğru bırakılan az mesafe halinde tüm panel radyatörler için muhafazalı olsun ya da olmasın belirgin oranda güç düşmeleri görülmesi beklenilmelidir. Duvar mesafesi az tutularak montaj yapıldığında tek sıralı kompak! radyatörler, yan giydirmeler sonucu ilaveten farklılıklar görülmektedir. Bu farklılıklar hem Fakatyayılan ışınım ısısı da değişecektirve oluşan baca etkisi nedeniyle, giydirmesiz panel basit panel hem de kompakt radyatörler için akla ısı iletim maddesi sıcaklığı ileortam sıcaklığı radyatörlere nazaran daha elverişlidir. Do(ıal Gaz, LPG ve Fuel 011 Dergisi il.im Eylül / Sayı 89 � ------------�---'===----------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=