üncel a enda çok ciddi anlaşmalar imzaladıklarını söyledi. Türkiye'nin bu anlaşmalarla ciddi ve temiz bir enerji kaynağına sahip olduğunu belirten Erkin, iptal edilen nükleer enerji ihalelerinin doğal gaz santrallerini zorunlu hale getirdiğin i kaydetti. Doğal gazda yaşanan pek çok sorunun tekelci yapıdan kaynaklandığını söyleyen Erkin, enerji piyasas ı n ın serbestleştirilmesiyle sanayi ve evsel enerji arzgüvenliğinin sağlandığını ifade etti. En önemli sorunun yetki paylaşımından kaynaklandığ ı n ı belirten Erkin, "sorunlar diyalogla çözülmelidir" dedi ve bazı önerilerde bulundu. "Özelleştirmelerde güven önemlidir. 30 milyar dolarlık enerji yatırımı Türkiye'den kaçmaktadır. 4646 sayılı yasanın uygulanmasında teknik zorluklar varsa, en kısa zamanda düzeltilmelidir. BOTAŞ'ın taşıma tarifeleri ve ilkeleri belirlenmelidir. Alım, satım ve taşımacılık faaliyet/eri mutlaka birbirinden ayrı/ malıdır. BOTAŞ'ın kontratları devredilmelidir. Miktar devirlerinde de sorunlar vardır. Bunun ihalesinin kimin tarafından yapılacağının belirlenmesi gerekir. Devir işlerinin tarafsız bir kurum tarafından yapılması gerekir. Devlet ihale yasasından ayrı yapılmalıdır. Aksaklıkları giderilip, yasa uyulamaya konulmalıdır. EPDK'nın yapmış olduğu şehir doğal gaz ihalelerindeki fiyat konusunda iddialar ilk ihalenin ardından ortaya çıkmışt ı . Kayseri ihalesini kazanan HSV Kayseri Doğal Gaz Dağıtım ve Paz. Tic. A.Ş. Genel Müdürü Esat Ergil, konuşmasında daha çok bu iddialara yanıt verdi. "Kayseri, nüfusu, sanayisi, eğitimi, ekonomisi açısından Türkiye'nin önde gelen şehirlerinden biridir. Kayseri'de binaların 1/3'ü sanayi, 2/3'ü konut. Kayseri ili için gerekli incelemeler sonucunda fiyat belirledik. İnşaat yatırımı maliyetleri ve işletme maliyetleri sonucunda işletme modelini belirledik. Bunlar yatırım ve işletme ihaleleridir. Bu projelerde devlet garantisi yoktur. Burada müşteri memnuniyeti önemlidir. Bu ihaleler, BOTAŞ'ın boru hatları kapasitesini ve gaz satışını artıracak. Rekabet do/ayısıyla vatandaş ucuza enerji kullanacak. Kayseri'deki fiyat, daha önce Eskişehir'de yaptığımız çalışmanın bir yansıması olarak çıktı. Gelişen teknoloji ve yerli üretim fiyatların aşağı düşmesini sağladı." Erzurum ve Gebze doğal gaz dağıtım ihalelerini kazanan Palmet Met End. ve Tic. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Doğanay Samuray da konuşmasında daha çok iddialara yanıt verdi. "Beş yıldır Erzurum'un doğal gaz dağıtımı konusuyla ilgileniyorduk. Yatırımın kaça mal olacağını düşünerek fiyatlandırma yaptık. Yatırımın geri dönüşünü 8 yıldan yukarı çektiğimizde fiyat düştü." BOTAŞ'ın doğal gazın yaygınlaştırılması için önemli görevler yaptığını kaydeden Samuray, artı k tekelci konumunun sona ermesi gerektiğini söyledi. Egegaz A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Akbal, konuşmasında doğal gazın dünyada kul lanım ı ve gelişim i konusunu an l attıktan sonra, İzmir Aliağa'da kurdukları LNG terminali hakkında bilgi verdi. 2x140 m3 kapasitel i tankların bulunduğu terminal, yı l lık 6 milyar m3 gazlaştırma kapasitesine sahip. Terminal devreye g irdiğinde, yeni bir arz noktası kazanılmış olacak. Ayrıca açık deniz olması, tankerlere yanaşma kolaylığı sağlıyor. Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi'nin trafiğini de rahatlatacak. Ulusal LNG depo kapasitesini de artıracağı için ulusal şebekeye kesintisiz besleyerek işletme performansı kazandıracak . Serbest piyasaya geçmek için hiçbir eksiğin olmadığını belirten Akbal, bunun milli hedef olması gerektiğini kaydetti. Akbal şöyle devam etti: "Rekabetçi bir piyasa oluştuğunda, enerji maliyetleri düşecektir. Ucuz enerji kullanımı, hizmet kalitesi ve verimlilik artacak. AB'ye uyumda bir adım daha atılmış olacak, refah seviyesi artacak. İthalat ve ihracat kapasitesi artacak, yan sanayi büyüyecek, kamusal bütçe yükü azalacak." Doğa l Gaz, LPG ve Fuel Oil Dergisi İbrahim Akbal da diğer konuşmacılar gibi BOTAŞ'ın ithalat kontratların ı n devri olmadan serbest piyasaya geçilmesinin mümkün olamayacağın ı söyledi ve ancak o zaman devletin piyasadan çekilmesini amaçlayan yasanın tatbikatının esneklik kazanacağını belirtti. Bürokrasi ve mevzuatın hafifletilmesi gerektiğine de dikkat çeken Akbal, bunun yatırımcıları düşündürttüğünü ve şevkl erini kırd ığını söyledi. Konya'nın doğal gaz şehir dağıtım ihalesini kazanan Gaznet Şehir Doğal Gaz Dağıtım A.Ş.'nin temsilcisi Gültekin Çınar'ın da konuşması diğerlerinden çok farklı değildi. Çınar da konuşmasında ihalede önerdikleri fiyat konusunda açı klamalarda bulundu. "Doğal gaz network sistemidir. Network sistemleri de tüm dünyada serbest- /eştirilmektedir. EPDK ihalelerinde, yasa, yönetmelik, ihale şartnamesi bir sistem oluşturuyor. 6 ay inşaat, 5 yıl çelik hat çekilmesi ve 8 yıl sabit fiyattan oluşan ihale sürecinde, abone bağlantı bedelini de EPDK belirledi. Malzeme ve işçilik fiyatları, pazar fiyatlarıdır. İş modeli, penetrasyon modeli, şebeke modeli, işin karlılığını belirler. Bu iş için % 15 makul bir kar oranı saptanmıştır. 30 yıllık bir işte, 6 yıl geri ödeme mantıklıdır. Bunları sisteme yüklediğimizde fiyat ortaya çıkıyor. İş modeli eşittir optimizasyon. Her işin tasarımında, her uygulamada optimizasyon önemlidir. İşletmeyi verimli çalıştırabilmek önemlidir. Özel sektörün çalışma yöntemleri devletten farklıdır. Başlangıç noktamız talep ve talebin tespitidir. Talep her şehirde farklıdır ve farklı fiyat çıkacaktır. Fizibilite hayatın kendisi değil, ancak uygulamaya geçtikten sonra gerçek rakamlar ortaya çıkacaktır. Talep işin planlanmasını belirleyecektir. Tedarik tarafında BOTAŞ'ın faaliyetlerinde, iletim ve ticaret ayrıştırılmalı, toptan satışta rekabet başlatılmalıdır. Ayrıca, müşteri memnuniyetinde cihazlar önemli bir etkendir. Bu nedenle dağıtım şirketleri dönüşüm hizmetlerinde belirleyici olmalıdır." I!@ IIIlll Ekim I Sayı 90 ~ ---------------===---------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=