Doğalgaz Dergisi 96. Sayı (Temmuz-Ağustos 2004)

makale article Şehirlerde Hava Kirliliğinin Temel Sebepleri Çevre ve Orman Bakanlığı olarak doğal gazın kullanılması sonucunda hem atmosfere salınan kirleticiler hem de doğal gaz boru hatlarını çevresel etki değerlendirmesi açısından ele alıyoruz. Öncelikle Bakanlığımızın doğal gaz kullanılması ile ilgili politikasına geçmeden önce, hava kirliliğinin temel sebepleri üzerinde durmak istiyorum. Hava kirliliğini ısınmadan, sanayiden ve motorlu taşıtlardan kaynaklanmak üzere üç kategoride değerlendirebiliriz. Kentlerimizdeki hava kirliliği özellikle ısınma döneminin başlaması ile birlikte artış göstermektedir. Kış aylarında ısınmadan kaynaklanan hava kirliliğinin temel sebeplerini düşük vasıflı yakıtların iyileştirilme işlemine tabi tutulmadan kullanılması, yakma sistemlerinin standartlara uygun olmayışı, yanlış yakma tekniklerinin uygulanması ve kullanılan kazanların işletme bakımlarının zamanında ve düzenli yapılmaması olarak sıralanabilir. Ayrıca topografik ve meteorolojik şartlara göre şehirlerin yanlış yerleşmesi ve dolayısıyla çarpık kentleşme şehirlerimizde görülen hava kirliliğini arttırmaktadır. Şehirlerde nüfus artışına paralel olarak artan motorlu taşıt sayısı da özellikle trafiğin yoğun olduğu yerlerde hava kirliliği sorunu yaratmaktadır. Kalkınmanın ana sektörlerinden birisi olan sanayide de yanlış yer seçimi, çevre koruma açısından tesislerde yeterli önlemlerin alınmaması, mevcut iyi teknolojilerin kullanılmaması, ekonomik ömrünü doldurduğu halde tesislerin çalıştırılması ve tesislerin enerji üreten yakma ünitelerinde kalitesi düşük yakıtların kullanılması sanayi kaynaklı hava kirliliğini oluşturmaktadır. Basic Reasons of Urban Air Pollution DO iDER Sedat Kadıoğlıı Çevre ve Orman Bakanlığı. Çevre Yönelimi Genel Müdür Yardımcısı Bunların yanı sıra metropollere yönelen ve aşırı ölçüde birikime yol açan büyük göç kentlerde yerleşim, konut, altyapı, ulaşım, sağlık ve eğitim gibi sorunlarla birlikte çevre problemlerinin artışına neden olmuştur. Ayrıca, özellikle kış aylarında motorlu taşıtlardan meydana gelen hava kirliliği başta büyük şehirlerimizde olmak üzere çevre ve insan sağIığını olumsuz yönde etkilemektedir. Zira ülkemizde kurşunlu benzin kullanım oranı oldukça yüksektir. cihazları manuel olduklarından sağlıklı ölçüm yapılamamaktadır. Bu nedenle, Bakanlık olarak bu yıl 30 ilimize otomatik cihaz alıp, bir izleme ağı kurmayı hedefliyoruz. Ülkemizde bir çok ilde ve istasyonda hava kirliliği izlenme kapsamında kükürtdioksit ve partikül madde ölçümleri yapılmaktadır. Yapılan ölçümler aylık olarak valiliklerce Bakanlığımıza gönderilmektedir. Özellikle kış dönemine (EkimMart) ait sonuçlar Bakanlığımızca incelenerek her yıl illerin hava kirlilik dereceleri belirlenmektedir. Ancak, ölçüm Hava kirliliğinin en önemli sebeplerinden birisi gerek sanayide gerekse ısınmada kullanılan kalitesiz yakıtlardır. Özellikle Türkiye'de üretilen kükürdü yüksek ve kalori değeri düşük kömürlerin kış sezonunda konutlarda kullanılması ile illerimizde yoğun hava kirliliği yaşanmaktadır. 2002-2003 Kış Döneminde Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Çerçevesinde Belirlenen Hedef Kış Sezonu Sınır Değerlerini Aşan "Birinci Derece Kirli iller" Listesi ı,ıg/m3 YILLAR 1999 -2000 2000 -2001 2001 -2002 2002 -2003 İLLER Ağrı Bayburt _ ---- Diyarbakır ··---­ DE de ni rinzel i EI srpzaurrt ua m KKaayr asbeürik SK aü tma hs uy an Tekirdağ_ Yozgat_ ... -· --- 124 1 1 2 15 2 1 1 4 22 3 1 1 8 04 3 1 8 2 4 7 330 42 1 8 5 0 1 83 PM S02 PM S02 PM 78 172 102 - 1 13 66 76 46 106 57 1 16 120 124 1 14 1 17 98 137 126 136 102 26 1 14 25 120 1 1 1 1 9 34 0 1 13 3 4 0 PM 1 8 0 5 0 1 9 4 5 0 - -- - 106 133 108 175 1 13 181 ---,--,--..---- - --�----� 101 95 136 93 1 14 72 151 100 157 125 91 123 73 1 10 95 101 1 17 251 162 265 155 . . 27 24 25 195 34 - --� 21 - - 197 33 · - 38 1 1 14 294 64 -·-·-·-·------·-··- - ·-- ·-···-- ·· 122 102 134 106 139 105 2 9 1 8 0 159 1 1 4 30 1 1 2 4 7 8 - -- --ı--� 143 25 131 126 Zongul(!ak Karaman --t------it--- 124-� � Doğal Gaz Dergisi -- Temmuz - Ağustos 2004 / Sayı 96 �- �-----------------------------

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=