üncel � a enda Panelde, Türkiye'de doğal gaz sektörü hakkında bilgi veren PEGİ Teknik Genel Müdürü Hakan Kızılören ise, doğal gaz sektöründe kurumsal düzenlemeleri sağlamak amacıyla ilk olarak 350 ve ardından 397 sayılı KHK'lar çıkarıldığını ve ardından 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Yasası'nın yürürlüğe girdiğini ifade etti. Kızılören, 18 Nisan 2001 tarihinde 4646 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi öncesinde sektörde bu yasaya olan ihtiyaçlar ve sektörde bulunan sorunlar hakkında şunları söyledi: "Doğal gaz yatırımları Belediye İktisadi Teşekkülü (BİT) organizasyonu veya direkt bir KİTolan BOTAŞ tarafından yürütülüyordu. Yatırım için yabancı finansman; yüksek faizler, ön koşullar ve Hazine Müsteşarlığı garantisi şartı ile geliyordu. Gerek BİTier gerekse KİT'lerde teknik ve personel tasarrufunda siyasal kimlikler ön plana çıkıyordu. Sektörde kurumsal düzenlemeler yetersiz kalıyor, gaz şirketleri kendi içinde dahi uygulama ve şartnamelere yönelik ortak payda yaratamıyordu. Gaz dağıtım şirketleri müşteri bulmaya ve gazı pazarlayarak borçlarını ödemeye çalışıyordu. Ancak bu arada gerek yapım gerekse de işletme alanında cansiperane çalışan personel, sistemi tanıma, yaygınlaştırma ve emniyetini sağlama sıkıntısındaydı. Her şeye rağmen doğal gaz bugün için ülkemizde tanınmakta, milyonlarca "Doğal gaz bugün için ülkemizde taııınınakta, m y i a lyonlarca insanın gündelik şamında bıılıınmaktadır. Kullanıcı anlamında dönem dönem de olsa gaz fiyatı ,!ışında şikayet olınamakt<ıdır. Olası şikayetleri ,le zannediyorum gaz şirketleri bertaraf etmektedirler. " insanın gündelik yaşamında bulunmaktadır. Kullanıcı anlamında dönem dönem de olsa gaz fiyatı dışında şikayet olmamaktadır. Olası şikayetleri de zannediyorum gaz şirketleri bertaraf etmektedirler. " Yasada doğal gazın kaliteli, sürekli, ucuz, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde çevreye zarar vermeyecek şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, doğal gaz piyasasının serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir doğal gaz piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanmasının amaçlandığını da açıklayan Kızılören, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar geçen süreç dahilinde ise birçok şeyin değiştiğine işaret etti. Kızılören, konuşmasını şöyle sürdürdü: "25 şehirde gaz dağıtımı amacıyla ihale açılmış bunların 19'unda ihale sonuçlanmış, altısında yapılacak ve 7 bölgede daha 2004 yılı dahilinde ihaleye çıkılacağı belirtilmektedir Peki, ne oldu da bir yılda bu kadar şehir ihalesi neticelendi ve iki katı kadar şehir de doğal gaz almak için EPDK'nın kapısında beklemekte? Doğal gazın yaygınlaştırılması ve maye şirketlerinin sektöre yatırım ysaepr ması, bir başka deyişle 4646, sektörün düzenlenmesi ve yeniden yapılandırılmasında başlangıç amacına ulaşmıştır. Bu noktada, Lisans verilen şirketler yatırıma başlamışlardır. BOTAŞ hatlarının gaz şirketleri tarafından devir alınmasına yönelik çalışmalar tamamlanmak üzeredir. BOTAŞ, Bursa ve Eskişehir özelleştirmeleri tamamlanmıştır. Bölgesel bazda ihalelere katılımlar farklıklar gösterse dahi ilgi artarak devam etmektedir. Yalova bölgesi ihalesi için 22 firma yeterlilik almış ve altı firma tarafından teklif verilmiştir. İhale birim hizmet ve amortisman bedelleri 2,39 - 0,032 centlkWh arasında bulunmaktadır. Nihai tüketici doğal gazı mevcut gaz kullanan şehirlere göre daha ucuz kullanacaktır. Kısacası 4646'ya kadar sektörde gelişme söz konusu değil iken 4646'dan sonra Türkiye'deki doğal gaz sektörünün gelmiş olduğu nokta itibariyle başarı olarak arz ediyoruz" "Türkiye'de doğal gaz, 1987 yılında 397 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile BOTAŞ'a kamu adına doğal gazın ithal, dağıtım ve pazarlama konularında yetki DoQal Gaz Dergisi verilmesiyle başlamıştır" söz e konuşmasına başlayan Türkiye Petrol Mühendisleri Odası (PMO) Yönetim Kurulu Başkanı Mete Topgüder, bu doğrultuda sektörün oluştuğunu bununla birlikte kalifiye eleman ve özel teknoloji geliştirmenin gündeme geldiğini hatırlattı. Gündeme gelen bu konularla beraber doğal gaz konusunda yetkili mühendislerin kim olması gerektiğinin tartışmalara yol açtığını ileri süren Topgüder, şöyle konuştu: "4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ile birlikte Enerji Piyasası Üst Kurulu kuruldu. EPDK kurulduktan sonra alt yönetmeliklerini hazırladı. Bunlardan bir tanesi doğal gaz iç tesisat sertifika yönetmeliği idi. Bu yönetmelikte makine mühendisleri unvanları gereği iç tesisat konusunda direkt yetkili kılınan mühendisler olarak tarif edildi. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı da kurs açarak kurstan onaylı belgeyi alan mühendisler bu konuda yetkilidir diye yönetmelik çıkardı. EPDK'ya yönetmelik çıktıktan 45 gün sonra "Milli Eğitim Bakanlığı onaylı kurs veren yetkili kuruluşlar kimlerdir?" diye bir yazı yazdım. Yazımıza cevap gelmedi. Özetle, hangi kurumdan olursa olsun alınacak eğitim sonrası daha güvenilir daha sağlıklı iş yapabilecek teknik elemanların mühendis olarak bu sektörde görev almasının sağlanması gerektiğini düşünüyorum." Ci@ / 1 "Türkiye'de doğal gaz, 1987 yılında 397 sayılı Kaııım Hükmünde Kararname ile BOTAŞ'a kamu adına doğal gazın ithal, dağıtım ve pazarlama yet kb k a oi nvue rl ai lrmı neds iay l e şlamıştır" IIIII!JI Temmuz - A Qustos 2004 / Sayı 96 � '---------------=-==---------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=