tif kayma sayaçlar gibi diğer yöntemler yavaş yavaş diyaframlı sayaçların yerini almaktadır. Genellikle, diyaframlı gaz sayacı, bir koruyucu içine yerleştirilmiş bir ölçme biriminden oluşur. Dış koruyucu, gaz borusu ve cihazlara bağlantıyı (giriş ve çıkış) sağlar ve sızmaları önler. Ölçüm birimi 2 hazneden oluşur. Her bir hazne bir diyafram tarafından iki bölmeye ayrılmıştır. Sayacın giriş ve çıkışı arasındaki basınç farkı, diyaframın hareketini sağlar. Bu hareketi sağlamak için dağıtma vanaları gazı önce bir bölümden öbürüne, sonra ela o hazneden diğerine gönderir. Bu iki diyaframın bağlı olduğu bir mekanik sistem, cliyaframların sırayla yaptığı doğrusal hareketi sürekli bir dönme hareketine dönüştürür. Bu sürekli dönüş hareketi ise mekanik toplayıcı/kaydediciyi çalıştırarak göstergedeki değerin artmasını sağlar. Konut gaz sayaçları ile aşağıdaki detaylar konusunda, ulusal pazar şartlarıveya gelenekleregöre bir seçim yapılabilir: - Koruyucu malzemesi: Çelik, ateşe dayanıklı çelik ve döküm alüminyum. - Giriş/çıkış boruları arasındaki uzaklık: Genel eğilim, sayaçların gittikçe küçültülmesi yolundadır. Yine ele, tek-borulu sayaçlardan başlayıp 250 mm'ye kadar seçim yapılabilir. - Dağıtım parçası: Üreticiye göre değişir. Değişmeli doğrusal hareket veya değişmeli dönme veya git-gel hareketi olabilir. Fakat son yıllarda geliştirilen sayaçlarda sürekli dönme hareketinin, hem aşınmayı azaltması hem de sayaç ömrünü uzatması sebebiyle daha avantajlı olduğu saptanmıştır. - Diyafram: uzun vadede daha iyi kararlılık sağladığından sentetik madde kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Ölçüm tekniği açısından, konut-tipi bir diyaframlı gaz sayacını değerlendirmek için bazı değerler tanımlanmıştır. - Q max - Maksimum akış: Belirli ve kabul edilebilir bir ölçü hatasını aşmamak kaydıyla, sayaçtan bir saat içinde geçebilecek maksimum gaz hacmi. -Q min - Minimum akış: mamak şartıyla, sayacın ölçebileceği minimum gaz akışı. -Başlatma akışı: Hiçbir hassasiyet veya hata sınırını dikkate almadan, sayacı harekete geçirebilecek minimum gaz akışı. - Devir hacmi: Diyaframlar ve mekanik sistemin bir kere devretmesini sağlamak için sayaçtan geçmesi gereken gaz hacmi. -Basınç kaybı: Mekanik basınç kaybı (düşük akıştaki başlama torku) ve sayacın çalışması için gerekli olan eneıiinin emilmesinden doğan dinamik basınç kaybının toplamıdır. Bu basınç kaybı, akış miktarına bağlıdır ve sayacın giriş ve çıkış boruları arasındaki basınç farkıdır. Basınçkayıp eğrileri ile akış hızıarasındaki ilişki vana ayarlarına bağlıdır. Buna bağlı olarak da hata eğrileri etkilenir. Üreticilerin büyük kısmı vana ayarlarını, minimum ve maksimum akışta negatif hata, orta akışta ise pozitif hata olacak şekilde yapar. 3. Ö�ÇÜM TEKNİĞİ İLE İLGİLİ DUZENLEMELER VE STANDARDLAR Konutlardaki gaz sayaçları, ticari bir anlaşmanın bir aracı olarak kullanılırlar (ölçüm; makbuz ve ödeme demektir) ve bu sebeple resmi ölçüm tekniği standarclları ve düzenlemelerine tabidirler. Uluslararası ve ulusal platformlarda, konutlardaki gaz sayaçlarının, uymaları gereken bazı stanclardlar vardır: - Uluslararası standarcllar; örneğin IOLM (Uluslarası Ölçüler ve Tartılar Bürosu) tarafından belirlenenler. - Bölgesel standardlar; örneğin bütün Avrupa'cla geçerli olan EEC tavsiyeleri. - Ulusal stanclardlar; her ülkenin resmi ağırlık ve ölçülerle ilgili yetkili organları tarafından saptanır. Belirli ve kabul edilebilir bir ölçüm hatasını aş- IOLM Düzenlemeleri'nclen bahsetmeden önce, 39
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=