İzlenim O Doğalgazda kışın krize girmek istemiyorsak, kıştan önce doğalgaz yeraltı deposunu doldurmamız şart. O Fiyatına kızarak doğalgazdan vazgeçemeyiz. Dünyada fiyatı yükselmeye devam ediyorsa alternatiflerine nazaran kıymeti hala yüksek demektir. Yaşadığımız doğalgaz krizi yetkilileri ve gaz tüketicilerini daha ciddi düşünmeğe zorladı. Yukarıda doğalgaz krizinin bize anlattığı gerçekleri vurguladık. Şimdi de almamız gereken önlemlere bakalım. l . Bütün Yumurtaları Aynı Sepete Koymak Doğru Değil Ekonomide yatırım araçları ile enerji kaynakları birbirine çok benziyor. Her ikisini de kısa ve uzun vadeler çerçevesinde çeşitlendirmek lazım. Doğalgaz krizi patlak verince, bizim gibi doğalgazda dışa bağımlı Fransa, İspanya, Almanya, İtalya gibi ülkelerin doğalgazı hangi kaynaklardan sağladığını araştırdım. Tespit edebildiğim gerçekler şunlar: O Hiçbir ülke hiçbir enerji kaynağını, toplam içinde %30'dan daha yüksek oranda kullanmıyor. Bunun tek istisnası var: Fransa'nın elektrik enerjisi üretiminde nükleer enerjinin payı (%78). Esasında bu da istisna sayıl2. Anlaşmaların Zayıf Noktalarını Ne Yapıp Yapıp Düzeltmek Lazım Nasıl ki elektrik enerjisi talebi, kışın en soğuk aylarında ve en karanlık saatlerinde (yani yıllık puantta) en yüksek miktara ulaşıyorsa, doğalgaz talebi de kışın en soğuk günlerinde ve akşam saatlerinde, ısıtma maksatlı gaz çekişleriyle, sanayi ve elektrik üretimi için gaz çekişleri üst üste bindiği için (yıllık gaz puanlı) maksimum seviyesine ulaşıyor. Bütün anlaşmalara, l maz. Zira kömür, linyit, doğalgaz, aralık- 1 mart arasında, yıllık gaz Yatırım araçları arasında nasıl, döviz hisse senedi, altın, hazine bonosu arasında dengeli sepet oluşturuluyor ve yurtiçi ve yurtdışında konjonktüre! değişikliklere göre sepette herbir aracın oranı değişiyorsa, enerji kaynakları sepetindeki kaynak tiplerinin, sepet içindeki oranları kısa ve uzun vade içinde değiştirilmelidir. Yıllık enerji kaynakları toplam ihtiyacına 100 dersek, kömür, linyit, doğalgaz, fuel oil, hidrolik, rüzgar, biogaz/biokütle gibi yakıtların sepet içindeki yüzdeleri başta ülkemiz yararı olmak üzere, dünya piyasalarında fiyat değişim trendine, kaynak güvenliğine , tedarik kolaylığına ve stratejik önemine ve çevre koruma maliyetlerine bağlı olarak değiştirilebilmelidir. fuel oil, hidrolik enerji ve nükleer gibi kaynakların toplam tüketim içindeki payları, hiçbir kaynakta (nükleer dahil) %30'dan fazla değil. O Hiçbir ülke, herhangi bir enerji kaynağı tedarikinde tek ülkeye bağımlı değil. Günün örneği doğalgazda, hiçbir ülke Gazprom'dan yıllık gaz ihtiyacının %30'dan fazlasını almıyor. Bütün Avrupa ülkeleri, doğalgaz ithalinde, Gazprom, Sonatrach (Cezair), Norveç, Hollanda, Nijerya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen gibi doğalgaz ülkeleri ile anlaşarak denge oluşturmuşlar. Denge, hem fiyatı aşağı çekiyor, hem de gaz güvenliğini sağlıyor. O Hiçbir ülke doğalgazın %65'ini (Türkiye'de olduğu gibi) elektrik üretiminde kullanmıyor. Bütün anlaşmalara, 1 Aralık- 1 Mart arasında, yıllık gaz puantı saatlik ve günlük gaz teslim garantisi konulmalıdır ve bu miktar gazın teslim edilmemesi halinde uygulanacak cezalar da belirtilmelidir. Doğal Gaz Dergisi, 2006/2 puanlı saatlik ve günlük gaz teslim garantisi konulmalıdır ve bu miktar gazın teslim edilmemesi halinde uygulanacak cezalar da belirtilmelidir. BOTAŞ'ın çeşitli ülkelerde yaptığı doğalgaz alım anlaşmalarının yıllık toplamının, kağıt üzerinde 67,5 BCM olması bizim için o kadar önemli değil. Önemli olan çekişin en yüksek olduğu saatlerde ve günlerde, ülkenin, konutuyla, sanayisiyle ve santrallarıyla toplam gaz talebinin karşılanmasıdır. Nitekim, anlaşmalar toplamı 67,5 BCM olduğu halde ve yılda 25 BCM bile çekmezken, Türkiye gaz sıkıntısı çekti ve Başbakanımız Erdoğan, Putin'den Türkiye'ye daha çok gaz verilmesini istedi. O Rusya ile yaptığımız Transbalkan boru gazı anlaşmasında önce 6 BCM sonra da 8 BCM olmak üzere yıllık 14 BCM gaz verileceği bildirildi. Ukrayna'nın korsan gaz almasından yılmış olan Gazprom Rusya'dan, doğrudan Türkiye'ye gaz vererek Mavi Akım projesini ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=