Tofaş Fabrikası nda Doğal Gaza Dönüşüm Emin GÜLEN 1957 yılında Mürefte{rEKİRDAĞ'da doğdu. 1982 yılında Yıldız Üniversitesi Makina Bölümü'nden Makina Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. Zonguldak Mühendislik Fakültesi'nde Araştırma Görevlisi ve Hema Hidrolik/Çerkezköy'de makina mühendisi olarak görev yaptı. 1984 yılında TOFAŞ Türk Otomobil Fab. A.Ş.'de Tesis ve Makina Servisi Boyahane ve Termik Santral Kısmında göreve başladı. TOFAŞ doğal gaz dönüşüm yatırımında proje sorumlusu olarak görev yapmış olan Emin GÜLEN halen Tesis ve Makina Servisi Termik Santral ve Enerji sorumlusu olarak görevini sürdürmektedir. 30 NATURAL GAS CONVERS!ON iN TOFAŞ Abstract: Natura/ gas is not only pure fuel but also ıs the most economic fuel recently. So, the companies which will be able to provide the natura/ gas should prepare na tura/ gas conversion feasibility report then decide and use the natura/ gas in their industrialplants as soon as possible, if they do not want to lose as many as they will be able to economize amount for each day. Özet: Doğal gaz temiz biryaykıt olduğu gibi aynı zamanda ekonomik bir yakacaktır. Eğer gaz temin imkansızlığı olmayan firmalar, hergün tasarruf edilecek miktar kadar sürekli zarar etmelerini istemiyorlarsa, doğal gaz dönüşüm fizibilite raporlarını hazırl ayarak kararverip bir an önce doğal gazı yakacakolarak kullanmaları en uygun çözümleri olacaktır. 1. GİRİŞ Türkiye ile SSCB arasında Eylül 1984 yılında ya pılan anlaşma sonrasında doğal gazın Türkiye'cle enerji kaynağı olarak kullanılması günde me gelmiştir. Türkiye 1cle doğal gaz ilk olarak 13 Haziran 1987 günü Hamiclabat Elektrik Santra lı'nda fiili olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu tarihlerden itibaren clağıtun ve bağlantı hat ları ile fiziksel olarak doğal gazın ulaşılabildiği yörelerde ve boru hattı güzergahma yakm sek törlerde doğal gaz yatırımı üzerine Koç Holding olarak ela çalışmalar başlamıştır. Botaş tarafından Koç Holding kuruluşlarına doğal gaz satışının yapılması hususundaki anlaş ma ise 4/3/1989 tarihinde imzalanmış olup şu anda Koç Holding1e bağlıTofaş (Bursa), Arçelik (Çayırova ve Eskişehir), İzocam (Gebze), De mirdöküm (Bozüyük) fabrikalarında doğal gaz kullanımları başlamış bulunmaktadır. Bu yazıda TOFAŞ fabrikasında yapılan doğal gaz değişim projesi ve uygulamaları ile gerçekleşen tasarruf miktarları açıklanmıştır. 2. TOf:AŞ FABRİKASINDA DOGAL GAZ YATIRIMI TARİHÇESİ Tofaş'cla doğal gaz kullanımı ile ilgili çalışmalar 1987 yılında sipariş edilen 6 numaralı fuel oil yakan 2 adet 26 t/h (23 bar, 235° C) kızgın buhar ka zanlarında alternatifyakıt doğal gazın da kullanılmasma karar verilmesiyle başlanmıştır. Bu nun sonucu olarak ela 1988yılı başında iki yakıt yakma özeliğine sahip (fuel-oil 6 ve doğal gaz) kazan brülörleri sipariş edilmiştir. Yine aynı yıl içerisinde ısıl işlem fırınlarında da doğal gazın LPG alternatifi kullanılabileceği gözönünde bulundurularak siparişedilecek 4 adet ısıl işlem fırınının doğal gazı da yakma özeliğinde olması aranmıştır. 1988 ortasında yeni yerle şimine taşınan ısıl işlem atelyesi tesisatları; ilerdeki gelişmeler ele gözönünde bulundurularak. istenildiğinde LPG-doğal gaza dönüşümün imalat sorunları meydana getirmeyecek şekilde sağlanması için özellikle birinci ve ikinci kademe reglaj ve metreleme üniteleri ile borulamalar yeniden clüzehlenmişvemevcutfırınlardaki dönüşüm uyumluluğu sağlanmıştır. BOTAŞ'dan alınacak doğal gazm tesislerimize nakledilmesi; ara basınç düşürme istasyonu karakteristiklerininve kazanlarımız brülörgaz valf trenleri, basınç düşürme ve metreleme elemanlarının belirlenmesi, yatırımımıza ait fizibilite ra porunun hazırlanması çalışn1alarına 1988 yılında başlanılmıştır. Koç Holding Epk ile birlikte yürütülen bu çalışmaların sonucunda Epk tarafından düzenlenen TOFAŞ doğal gaz yatırımı ön 1'
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=